Αρθρογράφος: Θεόφραστος Ανδρεόπουλος

Η μονάδα 4 του παλαιότερου εν ζωή εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη της ΔΕΗ στο ΑΗΣ Καρδιάς Κοζάνης, μετά από 47 χρόνια αδιάκοπης λειτουργίας, έπαυσε να λειτουργεί δημιουργώντας πολλές απορίες για το τι θα απογίνει ο κόσμος της περιοχής που στα 30 με 50 του χρόνια θα πρέπει να βρει αλλού δουλειά σε άλλο αντικείμενο σε τέτοιους καιρούς όπως οι σημερινοί.

Δημιουργούνται πολλές εύλογες απορίες: Με την ανεργία της περιοχής τι θα γίνει; Με το ενεργειακό έλλειμμα της χώρας; Ποιος θα το καλύψει και ποιος θα το πληρώσει;

Ο Έλληνας θα πληρώνει τις γερμανικές μεγαλομανίες για «πράσινες ενέργειες και πράσινα άλογα»;

Θα υπάρξει αύξηση στην τιμή του ρεύματος; Γιατί προφανώς και θα αυξηθούν οι εισαγωγές του.

Το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2028 και την αύξηση της ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές στο 35% έως το 2030 είχε δεσμευθεί από τον Σεπτέμβριο του 2019 ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ουσία διευκολύνοντας την «πράσινη ανάπτυξη» των Γερμανών με την οποία σκοπεύουν να επελάσουν σε όλη την Βόρεια Ελλάδα.

Την Τετάρτη, αργά την νύκτα, ολοκληρώθηκαν οι 32.000 ώρες λειτουργίας που είχαν δοθεί στον σταθμό, προκείμενου να λειτουργεί κατά παρέκκλιση, ώστε να εξυπηρετεί όχι μόνο τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας αλλά, κατά κύριο λόγο, τις ανάγκες της Τηλεθέρμανσης του Δήμου Εορδαίας,

Ο ΑΗΣ Καρδιάς είναι το δεύτερο λιγνιτικό εργοστάσιο της ΔΕΗ, μετά την κατασκευή του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, και η λειτουργία του συνδέθηκε με την ολοκλήρωση του εξηλεκτρισμού της χώρας, την ενεργειακή αυτονομία και τη βιομηχανική ανάπτυξη της Ελλάδας.

Το 1975, σε μια περιοδεία του στην Κοζάνη, ο τότε πρωθυπουργός, Κωσταντίνος Καραμανλής, περιηγήθηκε στις νεότευκτες εγκαταστάσεις και τα κοντρόλ λειτουργίας του σταθμού, με τις δύο μονάδες που είχε κατασκευάσει η Γαλλική ALSTHOM και για την εποχή θεωρούνταν από τις πλέον σύγχρονες στη λιγνιτική βιομηχανία της Ευρώπης.

Η Μονάδα Ι, ισχύος 300Mw, τέθηκε σε λειτουργία το 1974 και έπαυσε τη λειτουργία της στις 13 Ιουνίου 2019, η Μονάδα ΙΙ, ισχύος 300 Mw, τέθηκε σε λειτουργία το 1975 και έπαυσε τη λειτουργία της στις 25 Ιουνίου 2019.

Η Μονάδα ΙΙΙ, ισχύος 306M w, τέθηκε σε λειτουργία το 1980 και έπαυσε να λειτουργεί στις 18 Απριλίου 2021 και η Μονάδα IVΙ, ισχύος 306M w, που τέθηκε σε λειτουργία το 1981, έπαυσε να λειτουργεί τα μεσάνυχτα της 5ης Μάϊου 2021.

Σύμφωνα με στοιχεία που προέρχονται από το αρχείο του ΑΗΣ Καρδιάς, ο ατμοηλεκτρικός σταθμός από την ημέρα της λειτουργίας της πρώτης μονάδας και για 47 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, σημείωσε ρεκόρ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με 293.464.797 MWh, ενώ για καύσιμο χρειάστηκαν περίπου 543.452.059 tn λιγνίτη.

Όπως ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, ο διευθυντής του ΑΗΣ Καρδιάς, Γρηγόρης Τσαλιάνης, στο μέγιστο της λειτουργίας του, στα μέσα της δεκαετίας του ’80 έως και το 1994, απασχολούσε 1.200 εργαζόμενους, ενώ αργότερα μόλις 400 και περίπου 100 με συμβάσεις ορισμένου χρόνου.

Δήλωσε ότι στην αίθουσα ελέγχου της μονάδας, «την ώρα που εκτελούσαμε χειρισμούς για το τελευταίο σβήσιμο της τελευταίας μονάδας, το κλίμα ήταν ιδιαίτερο, οι εργαζόμενοι, κάποιοι αμήχανοι, άλλοι συγκινημένοι, αφού οι περισσότεροι εξ αυτών εκεί ξεκίνησαν τον εργασιακό τους βίο. Κλείνει ένα κύκλος για τα στελέχη και τους εργαζόμενους και ανοίγει ένας άλλος για την επιχείρηση και τους εργαζόμενους», κατέληξε ο κ. Τσαλιάνης.

Στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης, στις εκτάσεις που καταλαμβάνει ο σταθμός, έχει αποφασιστεί από την ΔΕΗ ότι θα κατασκευαστεί η νέα μονάδα Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) Φυσικού Αερίου, που θα τροφοδοτεί με θερμική ενέργεια τις Τηλεθερμάνσεις της Κοζάνης, Πτολεμαΐδας και Αμυνταίου.

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, Γιώργος Αδαμίδης, σχολίασε ότι «για κάτι λιγότερο από μισό αιώνα, ο ΑΗΣ Καρδιάς αποτέλεσε έναν σταθμό σύμβολο, που χαρακτήρισε και συνέδεσε την περιοχή της Κοζάνης και τη χώρα μας με την ηλεκτρενέργεια, το κοινωνικό αγαθό του ρεύματος, τη λειτουργία της πρωτοποριακής τηλεθέρμανσης» και ότι το σβήσιμο του ΑΗΣ «αποτελεί ένα σημαντικότατο οικονομικό πλήγμα για την περιοχή».

Ο Δήμαρχος Εορδαίας, Παναγιώτης Πλακεντάς, τόνισε ότι η πόλη της Πτολεμαΐδας οφείλει τη θέρμανσή της τόσο στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, που έκλεισε το 2011, αλλά και στον ΑΗΣ Καρδιάς, που προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες και ανέφερε ότι «κάθε κλείσιμο λιγνιτικής μονάδας είναι μια τεράστια απώλεια για την περιοχή μας».

«Με ρωτήσατε πού θα διοχετευτούν τα χρήματα. Ένα άλλο παράδειγμα είναι ότι κλείνουμε όλα τα ανθρακωρυχεία μας στη βόρεια Ελλάδα, νωρίτερα από τη Γερμανία.

Συνεπώς, μέρος των χρημάτων θα διατεθεί για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης σε μια ολόκληρη περιφέρεια της Ελλάδας, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρακα και θα πρέπει πλέον οι κάτοικοί της να βρουν κάτι άλλο να κάνουν»

Και, βεβαίως, θα επωφεληθούν και γερμανικές εταιρείες.

Όμως ποιες λιγνιτικές μονάδες κλείνουν στην Δυτική Μακεδονία αλλά και σε όλη την Ελλάδα προς ευχαρίστηση του Βερολίνου;

Το κλείσιμο όλων των υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων που σήμερα λειτουργούν από τη ΔΕΗ μέχρι το 2023, περιλαμβάνει το νέο επιχειρησιακό πλάνο της επιχείρησης που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2019 από το ΔΣ της επιχείρησης.

Όπως τόνισε τότε στο Capital Link Forum στη Νέα Υόρκη ο κ. Στάσσης «Η ΔΕΗ δεσμεύεται ότι δε θα καίει λιγνίτη μέχρι το 2028 και από την τελευταία θέση της Ευρώπης ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα βρεθεί στις πρώτες.

Θα επιταχύνουμε το ρυθμό απόσυρσης και μέχρι το 2023 θα έχουμε αποσύρει όλες τις μονάδες που λειτουργούν σήμερα», είχε πει ο κ. Στάσσης υπογραμμίζοντας ότι η απόσυρση είναι εφικτή με βάση την τεχνολογία που υπάρχει σήμερα. Η απόσυρση θα συνδυαστεί με ραγδαία αύξηση των επενδύσεων στον τομέα των ΑΠΕ!

Καταλάβατε τι έρχεται;

Αναλυτικότερα η λιγνιτική αποεπένδυση, σε ό,τι αφορά τις υφιστάμενες μονάδες της ΔΕΗ θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2023 και θα περιλαμβάνει τις μονάδες

Άγιος Δημήτριος 1456MW (πέντε μονάδες)
Αμύνταιο 546MW (δύο μονάδες)
Μελίτη 289MW (μία μονάδα)
Καρδιά 1110MW (4 μονάδες)
Μεγαλόπολη 511MW (2 μονάδες)

Σε ό,τι αφορά την υπό κατασκευή μονάδα Πτολεμαΐδα 5, ο κ. Στάσσης δεν άνοιξε τα χαρτιά του ωστόσο το πιο πιθανό σενάριο είναι να συνεχίσει να βρίσκεται σε λειτουργία μέχρι το 2028.

Για τους περίπου 5 χιλιάδες εργαζόμενους που απασχολούνται στις μονάδες και τα ορυχεία οι επιλογές θα είναι 3:

μεγάλος αριθμός εξ αυτών μέχρι το 2023 θα έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικά δικαιώματα, ένα μέρος μπορεί να αξιοποιηθεί σε άλλη διεύθυνση της ΔΕΗ ενώ σύμφωνα με τα όσα είχε αναφέρει το υπουργείο ενέργειας κατά την παρουσίαση του τελευταίου νόμου θα δίνεται η δυνατότητα ακόμη και για μετάταξη στο δημόσιο.

Η RWE σύναψε συμφωνία με τη ΔΕΗ για την εγκατάσταση ενός πολύ μεγάλου φωτοβολταϊκού πάρκου στη θέση όπου υπήρχε μια παλιά λιγνιτική μονάδα.

Συνεπώς, είναι και προς το συμφέρον γερμανικών εταιρειών, επειδή θέλω να αλλάξω το αφήγημα.

Δεν είναι πλέον θέμα αποπληρωμής χρέους προς την ΕΕ, αλλά επενδυτικών ευκαιριών που θα είναι επωφελείς για ελληνικές εταιρείες, θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, αλλά ταυτόχρονα θα ωφελήσουν και γερμανικές εταιρείες.

Το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε όλη την Ελλάδα, καθώς στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος, αντικαθίσταται μία σταθερή και φθηνή πηγή ενέργειας για την Ελλάδα (λιγνίτης) με αιολικά πάρκα και φωτοβολταϊκά, τα οποία δεν καλύπτουν τις ίδιες θέσεις εργασίας αλλά ούτε έχουν και την ίδια απόδοση ενεργειακά.

Η «μετάβαση» αυτή η οποία θα κοστίσει πολλά δισεκατομμύρια στο ελληνικό κράτος και την οποία δεν είναι σίγουρο κατά πόσο θα καλύψουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, θα αναλάβουν ξένες πολυεθνικές εταιρίες πολλές εκ των οποίων γερμανικές (όπως η RWE).

Βέβαια, όλα αυτά ξεκινούν από τα εξωφρενικά πρόστιμα που βάζει η γερμανοκρατούμενη Ευρωπαϊκή Ένωση στις λιγνιτικές μονάδες.

Συγκεκριμένα, όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, λόγω των προστίμων, η ΔΕΗ είχε το 2018 ζημίες 200 εκ. Euro, το 2019 300 εκ. Euro, ενώ προέβλεψε ότι το 2020 οι ζημιές θα ανέλθουν σε μεγαλύτερο ποσό.

Έτσι η Γερμανία επιβάλλει παντού τα οικονομικά της συμφέροντα: Εξαερώνει των αλλονών.