Σύμφωνα με νέα διεθνή επιστημόνική έρευνα, η διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) σχετίζεται με την καθυστερημένη ανάπτυξη πέντε περιοχών του εγκεφάλου και συνεπώς θα πρέπει να θεωρείται εγκεφαλική διαταραχή.
Η μελέτη, η μεγαλύτερη έως σήμερα που έκανε συγκριτική απεικόνιση του εγκεφάλου τόσων πολλών ανθρώπων με ΔΕΠΥ, εντόπισε διαφορές σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου τους, σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Οι διαφορές είναι πιο αισθητές στα παιδιά παρά στους ενηλίκους.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Μαρτίν Χούγκμαν του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Ράντμπουντ της πόλης Ναϊμέχεν της Ολλανδίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ψυχιατρικής «The Lancet Psychiatry», μελέτησαν τον εγκέφαλο 1.713 ανθρώπων με διαγνωσμένη ΔΕΠΥ και -για λόγους σύγκρισης- 1.529 χωρίς ΔΕΠΥ, ηλικίας τεσσάρων έως 63 ετών.
Διαπιστώθηκε ότι πέντε εγκεφαλικές περιοχές έχουν μικρότερο όγκο στα άτομα με ΔΕΠΥ: ο κερκοφόρος πυρήνας, ο επικλινής πυρήνας, το κέλυφος, η αμυγδαλή και ο ιππόκαμπος. Από αυτές, μόνο ο κερκοφόρος πυρήνας και το κέλυφος είχαν στο παρελθόν συσχετισθεί με τη ΔΕΠΥ.
Οι διαφορές μεγέθους, σε σχέση με τους υπόλοιπους ανθρώπους, είναι πολύ μικρές (της τάξης των λίγων ποσοστιαίων μονάδων) και παρόμοιες έχουν εντοπισθεί σε άλλες ψυχιατρικές διαταραχές, ιδίως στη μείζονα κατάθλιψη.
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι η νέα μελέτη βοηθά στην καλύτερη κατανόηση της ΔΕΠΥ και καταρρίπτει την αντίληψη ότι πρόκειται απλώς για μια «ετικέτα» που αφορά «δύσκολα» παιδιά ή ότι αποτελεί συνέπεια της κακής ανατροφής τους.
Η δυσκολία συγκέντρωσης της προσοχής, η υπερβολική δραστηριότητα και η παρορμητική συμπεριφορά χαρακτηρίζουν τη ΔΕΠΥ, από την οποία μπορεί να πάσχει περίπου το 5% των παιδιών κάτω των 18 ετών (ένα στα 20). Σχεδόν δύο στα τρία από αυτά που έχουν διαγνωσθεί με ΔΕΠΥ, συνεχίζουν να έχουν συμπτώματα και μετά την ενηλικίωσή τους.
Προηγούμενες μελέτες είχαν συσχετίσει τη ΔΕΠΥ με το μειωμένο μέγεθος του εγκεφάλου, αλλά λόγω του μικρού αριθμού των συμμετεχόντων δεν ήταν δυνατό να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Η νέα μελέτη, που έγινε σε μεγαλύτερο δείγμα από κάθε άλλη φορά, φαίνεται να επιβεβαιώνει οριστικά το «αποτύπωμα» της ΔΕΠΥ στον εγκέφαλο.
Η έρευνα δείχνει ότι οι πέντε εμπλεκόμενες εγκεφαλικές περιοχές είναι οι ίδιες ασχέτως αν κανείς επί χρόνια παίρνει φάρμακα για τη ΔΕΠΥ ή όχι. Συνεπώς, οι όποιες διαφορές στον εγκέφαλο δεν αποτελούν συνέπεια της χορήγησης των φαρμάκων.
«Τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν ότι οι άνθρωποι με ΔΕΠΥ έχουν διαφορές στην εγκεφαλική δομή τους, κάτι που συνεπώς υποδηλώνει ότι η ΔΕΠΥ είναι μια διαταραχή του εγκεφάλου. Ελπίζουμε ότι αυτό θα βοηθήσει να μειωθεί το στίγμα που συσχετίζει τη ΔΕΠΥ με τα δύσκολα παιδιά ή την κακή ανατροφή. Σίγουρα δεν είναι αυτή η περίπτωσή τους», δήλωσε η Χούγκμαν.
Πάντως ούτε η νέα μελέτη διαφώτισε τους επιστήμονες για το πώς εξελίσσεται διαχρονικά η ΔΕΠΥ σε έναν άνθρωπο και γιατί υπάρχουν διαφορές από άνθρωπο σε άνθρωπο. Γι' αυτό, κατά τους επιστήμονες, το επόμενο βήμα θα είναι μια μελέτη σε βάθος χρόνου, που θα παρακολουθήσει τα ίδια άτομα με ΔΕΠΥ από την παιδική ηλικία έως μετά την ενηλικίωσή τους.
