Αρχαία νομίσματα, ασημένια περιδέραια και περισσότερα από 500 κεραμικά θραύσματα περιλαμβάνονται μεταξύ των αρχαιοτήτων που πιστεύεται ότι έχουν κλαπεί από το Βρετανικό Μουσείο, αποκαλύπτει η εφημερίδα Times στο Λονδίνο.
Μεταξύ των αντικειμένων που λείπουν συγκαταλέγεται ένα ελληνικό ασημένιο νόμισμα που είχε αποκτηθεί από το Μουσείο το 1948, ένα ρωμαϊκό νόμισμα και ένα γερμανικό νόμισμα. Και τα τρία εμφανίζονται από τα αρχεία του μουσείου να χάθηκαν το 2014.
Λείπει επίσης μία ασημένια αλυσίδα της Εποχής του Σιδήρου που ανακαλύφθηκε το 1915 και αποκτήθηκε από το Βρετανικό Μουσείο το 1932.
Από τη συλλογή του μουσείου λείπουν επίσης, μεταξύ άλλων, ξύλινα εργαλεία επεξεργασίας παπαρούνας για την εξαγωγή οπίου, τα οποία ήταν σε σχήμα πουλιών και βατράχων, καθώς επίσης χάντρες και μενταγιόν σε σχήμα φύλλων χρώματος πράσινου και μπλε.
Οι λεπτομέρειες αυτών των χαμένων αρχαιολογικών θησαυρών, που δεν πιστεύεται πάντως ότι αποτελούν αντικείμενα της πρόσφατης έρευνας, ακολουθεί την αποκάλυψη πως επί πολλά χρόνια υπάλληλος του Βρετανικού Μουσείου έκλεβε αντικείμενα της συλλογής από τις αποθήκες του ιδρύματος, εκμεταλλευόμενος την ελλιπή καταγραφή τους.
Η υπόθεση έχει προκαλέσει αμφιβολίες και ερωτήματα για τις συνθήκες φύλαξης και για την ασφάλεια των εκθεμάτων του λονδρέζικου ιδρύματος.
Αστυνομική πηγή ανέφερε στους Times πως τα αντικείμενα που λείπουν ήταν αντικείμενα μελέτης για σκοπούς ερευνητικούς, χωρίς να έχει γίνει επαρκής καταγραφή τους. Αποτέλεσμα, ανέφερε η πηγή, είναι να υπάρχουν φόβοι για πιθανή παραμόρφωσή τους και πώλησή τους στο διαδίκτυο, ακόμα και για λίγες εκατοντάδες στερλίνες.
«Η υποψία είναι πως είμαστε ενώπιον μίας πιθανής περίπτωσης κλεπτομανίας», δήλωσε η αστυνομική πηγή στη βρετανική εφημερίδα.
Οι Times αναφέρουν επίσης πως ο 56χρονος Πίτερ Χιγκς, που απολύθηκε από το Μουσείο προ ημερών ως ύποπτος για κλοπές αντικειμένων, είχε προαχθεί στη θέση του επιμελητή των ελληνικών συλλογών, περιλαμβανομένων των «Ελγινείων Μαρμάρων», τον Ιανουάριο του 2021, λίγο μετά από το συναγερμό που σήμανε στη διεύθυνση του μουσείου αναφορικά με κλεμμένα αντικείμενα (τον Ιούνιο του 2020 σύμφωνα με την εφημερίδα).
Παρέμεινε δε στη νέα του θέση παρά την εμπλοκή του σε καταγγελίες περί πώλησης αντικειμένων της συλλογής του μουσείου στο eBay.
Μιλώντας στο ραδιόφωνο του BBC την Τετάρτη η αρχαιολόγος Δέσποινα Κουτσούμπα δήλωσε ανήσυχη για το πόσα ελληνικά αντικείμενα λείπουν και σημείωσε πως το Βρετανικό Μουσείο δεν μπορεί πλέον να ισχυρίζεται ότι η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά είναι ασφαλής στις εγκαταστάσεις του.
Ο γραμματέας της διακομματικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για τα μουσεία Κρις Μπράιαντ, βουλευτής των Εργατικών, σχολίασε πως η υπόθεση υποδεικνύει πως το Βρετανικό Μουσείο δεν είναι ικανό «να φροντίζει τα Ελγίνεια Μάρμαρα».
Αμφιβολίες για την ασφάλεια των αρχαιοτήτων στο Βρετανικό Μουσείο εξέφρασε και η βουλευτής του ουαλικού κόμματος Plaid Cymru Λιζ Σάβιλ-Ρόμπερτς.
Αντιθέτως, ο Συντηρητικός επικεφαλής της διακομματικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για το Βρετανικό Μουσείο Τιμ Λόουτον κατηγόρησε τους Έλληνες αξιωματούχους που με αφορμή τις αποκαλύψεις ζητούν την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα περί «κραυγαλέου οπορτουνισμού».
Οι αποκαλύψεις πάντως προκάλεσαν εκ νέου αίτημα και από τη Νιγηρία για επιστροφή των λεγόμενων Μπρούντζινων του Μπενίν, τουλάχιστον 900 τεχνουργημάτων από τη δυτική Αφρική που διατηρεί στο Λονδίνο το Βρετανικό Μουσείο.
Μιλώντας στο Sky News ο διευθυντής μουσείων και μνημείων της Νιγηρίας Άμπα Ίσα Τιτζάνι σχολίασε: «Είναι σοκαριστικό να ακούμε πως οι χώρες και τα μουσεία που μας έλεγαν ότι τα Μπρούτζινα του Μπενίν δε θα ήταν ασφαλή στη Νιγηρία υφίστανται κλοπές».
Πρόσθεσε πως ο νέος υπουργός Πολιτισμού της Νιγηρίας θα απαιτήσει με επιστολή προς το Βρετανικό Μουσείο εντός εβδομάδων την άμεση επιστροφή των μπρούτζινων.
Ο Γερμανός διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου Χάρτβιχ Φίσερ είπε πως οι ανησυχίες που διατυπώθηκαν προς το ίδρυμα περί κλοπών το 2021 αφορούσαν «μόνο μικρό αριθμό αντικειμένων». Για αυτά τα αντικείμενα, συμπλήρωσε, έγινε έρευνα και όλα εντοπίστηκαν. Παραδέχθηκε όμως ότι φαίνεται πως τα αντικείμενα που έλειπαν από τη συλλογή ήταν περισσότερα, χωρίς το μουσείο να ενημερωθεί για αυτά.
Τον ισχυρισμό του αντικρούει ο Ολλανδός έμπορος παλαιών αντικειμένων Ιτάι Γκραντέλ που δήλωσε πως είχε ενημερώσει το μουσείο για την πώληση αντικειμένων της συλλογής στο διαδίκτυο. Ο ίδιος είχε αγοράσει περίπου 70 αντικείμενα μέσω eBay, ήδη από το 2014.
Ο κ. Γκραντέλ κατηγορεί το Βρετανικό Μουσείο για συγκάλυψη των κλοπών και έχει ζητήσει την άμεση απόλυση του κ. Φίσερ και του αναπληρωτή διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου Τζόναθαν Γουίλιαμς, ο οποίος του είχε απαντήσει σε email πως «δεν υπάρχει ένδειξη παραπτώματος» και πως «η συλλογή είναι προστατευμένη».
Εν τω μεταξύ, σε κύριο άρθρο της η Daily Telegraph κάνει λόγο για «ντροπιαστική αποτυχία» του Βρετανικού Μουσείου να ερευνήσει επαρκώς τις καταγγελίες περί κλοπών.
Παραδέχεται δε πως η υπόθεση καθιστά «πιο δύσκολο να επιχειρηματολογήσουμε ενάντια στα αιτήματα για τον επαναπατρισμό σημαντικών τμημάτων της συλλογής, όπως τα "Ελγίνεια Μάρμαρα"».
Η εφημερίδα ζητά δε την αποπομπή των διευθυντών του Βρετανικού Μουσείου από τον πρόεδρο των επιτρόπων διοίκησης Τζορτζ Όσμπορν.
Οι δε Times στο δικό τους κύριο άρθρο επικαλούνται την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τη φράση της περί ενδυνάμωσης του αιτήματος επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα. «Στην πραγματικότητα, το αίτημα της Ελλάδας για τα γλυπτά του Παρθενώνα είναι ήδη ισχυρό», σχολιάζει η εφημερίδα.