Για να συγκρατήσουν την αύξηση του πληθυσμού και να διασφαλίσουν την επιβίωση των ειδών, οι ζωολογικοί κήποι θα έπρεπε να σκοτώνουν τα ενήλικα ζώα προτού γεράσουν, αλλά και να τους επιτρέπουν να αναπαράγονται, συστήνουν ερευνητές και ειδικοί σε ένα άρθρο-σοκ που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση PNAS.
Σήμερα, οι ζωολογικοί κήποι επιλέγουν την αντισύλληψη για να περιορίσουν τον αριθμό των ζώων, εξήγησαν σε αυτήν τη μελέτη ο Μάρκους Κλάους, ο συνδιευθυντής της Κλινικής Ζώων Ζωολογικών Κήπων του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, ο κτηνίατρος του ζωολογικού κήπου της Καρλσρούης Μάρκο Ρόλερ, ο κτηνίατρος του ζωολογικού κήπου της Κοπεγχάγης Μαντς Φροστ Μπερτελσένσε και ο ερευνητής Άντριου Τζ. Έιμπραχαμ.
Όμως «η λύση για τους ζωολογικούς κήπους είναι να υιοθετήσουν εκείνη της φύσης για τη διαχείριση του πληθυσμού: τον θάνατο», παραδεχόμενοι ωστόσο ότι το κοινό μπορεί να απορρίψει τέτοια μέτρα, κυρίως σε ό,τι αφορά τα «χαρισματικά θηλαστικά».
Πριν από δέκα χρόνια, η ευθανασία μιας νεαρής καμηλοπάρδαλης –την οποία στη συνέχεια έδωσαν να φάνε τα λιοντάρια– στον ζωολογικό κήπο της Κοπεγχάγης στη Δανία προκάλεσε σάλο διεθνώς. Αδίκως, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι οποίοι θεωρούν ότι δεν θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στη μακροζωία των ζώων.
«Οι ζωολογικοί κήποι που εξετάζουν το ενδεχόμενο να καταφύγουν στη σφαγή για να ελέγξουν τον πληθυσμό μπορεί να συναντήσουν αρνητικές αντιδράσεις από το κοινό και οικονομικές απώλειες. Θεωρούμε ότι είναι λάθος αυτή η αντίδραση», επέμειναν οι ερευνητές.
Οι μέθοδοι αντισύλληψης απειλούν τις αναπαραγωγικές δυνατότητες των ζώων, εξήγησαν εξάλλου. Αν δεν γεννούν, «τα ενήλικα ζώα στερούνται ένα από τα πιο θεμελιώδη εξελικτικά ένστικτά τους», τόνισαν. Επιπλέον, τα ηλικιωμένα ζώα σε συνθήκες αιχμαλωσίας χρειάζονται πιο συχνά τη φροντίδα κτηνιάτρων. Για παράδειγμα, μια καμηλοπάρδαλη στη φύση μπορεί να ζήσει 10-15 χρόνια, αλλά σε ζωολογικό κήπο σχεδόν τα διπλάσια.
Οι επισκέπτες –σχεδόν 700 εκατομμύρια κάθε χρόνο σε όλον τον κόσμο– δεν συνειδητοποιούν τον ρόλο του θανάτου στη φυσική διαδικασία και φαντάζονται ότι όλα τα ζώα θα γεράσουν. Οι ζωολογικοί κήποι χάνουν επίσης τον εκπαιδευτικό ρόλο τους σε ό,τι αφορά την αναπαραγωγή των ειδών.
Δέκα χρόνια μετά την ευθανασία του Μάριους στην Κοπεγχάγη, ο πληθυσμός των καμηλοπαρδάλεων στον ζωολογικό κήπο έχει γεράσει και δεν μπορεί πλέον να αναπαραχθεί. Στη Βόρεια Αμερική, μια μελέτη προέβλεψε ότι ο πληθυσμός 137 ειδών που ζουν σε ζωολογικούς κήπους θα μειωθεί κατά 64% μέχρι το 2050, λόγω των μικρών ποσοστών αναπαραγωγής τους.
«Πολλά άλλα είδη θα απειληθούν με εξαφάνιση λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας. Είναι επομένως σημαντικό οι πληθυσμοί στους ζωολογικούς κήπους να παραμείνουν ενεργοί όσον αφορά την αναπαραγωγή τους. Δεν θέλουμε μια συλλογή γερασμένων ζώων και κτηνιάτρους που θα ασχολούνται με την παρηγορητική αγωγή τους», καταλήγει η μελέτη.
