«Η ζωή τραβά την ανηφόρα» και το 2017, αφού στη βαριά κληρονομιά των 12 δισ. σε νέα χρέη που φόρτωσε όλους τους Έλληνες η εφορία το 2016 (έφτασαν στα 95 δισ. έως τον Νοέμβριο και η καταμέτρηση ακόμα συνεχίζεται), έρχονται από την 1η του μηνός να προστεθούν και όλα τα νέα φορολογικά και ασφαλιστικά βάρη, ύψους άνω των 3 δισ. ευρώ -σαν να μπαίνει δηλαδή ένας νέος… ΕΝΦΙΑ στη ζωή μας.
Ήδη στα βενζινάδικα η τιμή της αμόλυβδης «γράφει» 1,5 ευρώ το λίτρο και 1,2 ευρώ το ντίζελ. Και αυτό χωρίς να έχουν φανεί ακόμα οι ανατιμήσεις από τις αυξήσεις των διεθνών τιμών των καυσίμων, λόγω της συμφωνίας των πετρελαιοπαραγωγών χωρών για περιορισμό της παραγωγής που θα οδηγήσει σε νέες αυξήσεις. Η κυβέρνηση έχει προβλέψει στον κρατικό προϋπολογισμό αύξηση 20% των διεθνών τιμών, από τα 42,96 δολάρια σε 50,64 δολάρια το βαρέλι, την στιγμή που το δολάριο ανατιμάται και έναντι του ευρώ. Με άλλα λόγια, η ευνοϊκή συγκυρία που οδήγησε το πετρέλαιο από τα 100 δολάρια το 2014 σε 50 το 2015 και σε 42 το 2016 είναι πια παρελθόν, σε μια στιγμή όπου οι φόροι καυσίμων αυξάνονται και το επίδομα πετρελαίου εξανεμίζεται.
Η αύξηση στα καύσιμα όμως βάζει «μπουρλότο» και σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, δηλαδή στα πάντα. Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος που όλες οι κυβερνήσεις απέφευγαν «να παίξουν με τη φωτιά», δηλαδή να αυξήσουν τους φόρους στο πετρέλαιο που χρησιμοποιείται κυρίως για τις επαγγελματικές μεταφορές (προϊόντα, συγκοινωνίες κλπ), σε αντίθεση με την βενζίνη που χρησιμοποιείται στα επιβατικά ΙΧ αυτοκίνητα των πολιτών.
Ακόμα δεν έχουν φανεί όμως οι αυξήσεις στα τσιγάρα, καθώς η αγορά και οι καταναλωτές «στόκαραν» προϊόντα με χαμηλότερο φόρο του 2016. Όταν τα αποθέματα αυτά εξαντληθούν θα φανεί η πραγματική επίπτωση για τον κρατικό και τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Πέραν από το «τσουνάμι» των νέων φόρων όμως που ήδη ξεκίνησε, έρχονται και άλλες μεγάλες αυξήσεις άμεσων φόρων, που θα φανούν από τον Απρίλιο κυρίως και μετά.
Αναλυτικότερα, ο χάρτης των επιβαρύνσεων ανά επαγγελματική ομάδα έχει ως εξής:
Πρώτοι θα νιώσουν τη «γλύκα» των νέων μέτρων οι μισθωτοί με εισοδήματα από «μπλοκάκι». Για τα έσοδα αυτά δεν θα αφαιρείται το ποσό της έκπτωσης φόρου που προβλέπεται ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος και τον αριθμό των παιδιών, αφού αυτή θα ισχύσει μόνο για το εισόδημα από μισθούς. Επιπλέον τα εισοδήματα από το «μπλοκάκι» θα προστεθούν και θα φορολογηθούν με την ενιαία κλίμακα. Για το επιπλέον ποσό θα πληρώνουν πλέον και ασφαλιστικές εισφορές και οι νέοι ασφαλισμένοι (μετά το 1993) οι οποίοι απαλλάσσονταν.
Με την άθροιση των εισοδημάτων, όσοι βγάζουν ετήσιο εισόδημα μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ. θα υποστούν και την νέα ειδική εισφορά αλληλεγγύης, η οποία θα υπολογίζεται με συντελεστές κλιμακούμενους από 2,2% έως 10%.
Ωστόσο οι περισσότεροι μισθωτοί και συνταξιούχοι θα διαπιστώσουν όταν υποβάλουν την φορολογική τους δήλωση πως θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερο φόρο εισοδήματος και ειδική εισφορά αλληλεγγύης για τις φετινές αποδοχές τους. Και αυτό, γιατί η εκκαθάριση θα γίνει με τα μειωμένα αφορολόγητα όρια και τις νέες κλίμακες για το σύνολο των αποδοχών του 2016. Μάλιστα η μηνιαία παρακράτηση φόρου κατά του 2016 υπολογίστηκε σωστά μόνον στους τελευταίους 7 μήνες μήνες του έτους, ενώ για τους πρώτους 5 μήνες (από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάιο) υπολογίστηκε με το παλαιό αφορολόγητο όριο των 9.545 ευρώ και τις πιο ευνοϊκές κλίμακες. Αυτό σημαίνει ότι μόλις εκδοθεί η τελική εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος θα κληθούν να καταβάλουν και επιπλέον πρόσθετους φόρους, για τους 5 πρώτους μήνες του 2016.
Μεγάλο θα είναι το χτύπημα και για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που εισπράττουν ενοίκια και θα δουν τον λογαριασμό της εφορίας να εκτοξεύεται στα ύψη, καθώς θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένους φόρους έως και 36,36%.
Τα εισοδήματα αυτά θα φορολογηθούν με τη νέα φορολογική κλίμακα δηλαδή:
• Αύξηση φόρου από 11% σε 15% για το τμήμα ετήσιου εισοδήματος μέχρι 12.000 ευρώ. Για παράδειγμα φορολογούμενος που αποκτά εισοδήματα από ενοίκια 10.000 ευρώ ενώ φέτος πληρώνει φόρο 1.100 ευρώ, το 2017 ο φόρος αυξάνεται στα 1.500 ευρώ, δηλαδή θα επιβαρυνθεί με επιπλέον 400 ευρώ.
• Αύξηση φόρου από 33% σε 35% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ.
• Αύξηση φόρου από 33% σε 45% για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 35.001 και άνω.
Μάλιστα όσοι έχουν εισοδήματα που υπερβαίνουν τις 12.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με ειδική εισφορά αλληλεγγύης και συντελεστές που κλιμακώνονται από 2,2% έως και 10%.
Αντιμέτωποι με το χάος όμως βρίσκονται πλέον οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές τους αυξάνονται (άγνωστο ακόμα πώς και πόσο ακριβώς) τα φετινά εισοδήματα των ελεύθερων επαγγελματιών και ατομικών επιχειρήσεων που θα δηλωθούν την άνοιξη του 2017 θα φορολογηθούν με την ίδια κλίμακα που ισχύει για τους μισθωτούς, αλλά χωρίς το έμμεσο αφορολόγητο όριο, την έκπτωση φόρου δηλαδή που μειώθηκε ήδη για όλους εκτός από τους πολύτεκνους.
Ούτε οι αγρότες μένουν όμως αλώβητοι. Ήδη εξαιρέθηκαν από το ευνοϊκό καθεστώς όσοι έχουν άλλα εισοδήματα. Η αυτοτελής φορολόγηση του αγροτικού εισοδήματος με 13% από το πρώτο ευρώ καταργήθηκε και στο εξής ισχύει και για τους αγρότες αφορολόγητο όριο εισοδήματος διαμορφούμενο από 8.636 έως 9.545 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων τέκνων και κλίμακα φορολόγησης με περισσότερους του ενός συντελεστές φόρου. Θα φορολογηθούν έτσι με κλίμακα φόρου 22% – 45%. Αν δηλώσουν όμως ετήσια εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ θα υποστούν και την νέα, αναμορφωμένη ειδική εισφορά αλληλεγγύης, η οποία θα υπολογίζεται με συντελεστές κλιμακούμενους από 2,2% έως 10%. Παράλληλα, οι αγρότες θα επιβαρυνθούν με προκαταβολή φόρου, η οποία αυξήθηκε από το 75% στο 100% του κύριου φόρου. Καθώς για αυτούς δεν διενεργήθηκε παρακράτηση, η «κρυάδα» του 2017 θα τους προκύψει «μαζεμένη» όταν εκδοθούν τα πρώτα εκκαθαριστικά τους.