Σε «σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο»  αποδίδουν σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία το μπλακ άουτ που παρέλυσε τη Δευτέρα (28/4) Ισπανία και Πορτογαλία οι Αρχές. 

Σύμφωνα με τον REN, τον διαχειριστή του δικτύου της Πορτογαλίας. Ισχυρίζεται ότι η διακοπή που έπληξε την Πορτογαλία προκλήθηκε από σφάλμα στο ισπανικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, που σχετίζεται με ένα «σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο». Σύμφωνα με τον REN λόγω ακραίων διακυμάνσεων της θερμοκρασίας στην Ισπανία, υπήρξαν «ανώμαλες ταλαντώσεις» σε γραμμές πολύ υψηλής τάσης.

Αναφέρει ότι αυτό είναι γνωστό ως «προκαλούμενη ατμοσφαιρική διακύμανση», η οποία με τη σειρά της οδήγησε σε ταλαντώσεις που προκάλεσαν βλάβες συγχρονισμού μεταξύ των συστημάτων.

Αυτό οδήγησε σε διαδοχικές διαταραχές σε όλο το διασυνδεδεμένο ευρωπαϊκό δίκτυο, προσθέτει. Μάλιστα αναφέρει ότι δεδομένης της πολυπλοκότητας του προβλήματος, μπορεί να χρειαστεί έως και μία εβδομάδα για να επανέλθει πλήρως το δίκτυο στην κανονική του κατάσταση.

Ωστόσο οι αρμόδιες Αρχές συνεχίζουν να εξετάζουν και άλλα πιθανά σενάρια για το μπλάκ άουτ.

Απομακρύνεται το σενάριο της κυβερνοεπίθεσης

Δεν υπάρχει τίποτα που να δείχνει «σε αυτό το στάδιο» ότι το μπλακάουτ που πλήττει την Ισπανία και την Πορτογαλία ήταν αποτέλεσμα κυβερνοεπίθεσης, διαβεβαίωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.

«Οι διαχειριστές του δικτύου των δύο χωρών προσπαθούν να βρουν την αιτία της βλάβης και να αποκαταστήσουν την τροφοδοσία» ανέφερε ο Κόστα. «Δεν υπάρχει ένδειξη κυβερνοεπίθεσης σε αυτό το στάδιο», πρόσθεσε στην ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.

Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Λουίς Μοντενέγκρο επιβεβαίωσε ότι «δεν υπάρχουν ενδείξεις» κυβερνοεπίθεσης. Μιλώντας σε δημοσιογράφους είπε επίσης ότι η βλάβη αναμένεται να αποκατασταθεί «εντός των επόμενων ωρών».

Στο μεταξύ το ισπανικό Συμβούλιο Πυρηνικής Ασφάλειας (CSN) ανακοίνωσε ότι από το κολοσσιαίο μπλακάουτ έκλεισαν αυτόματα τέσσερις πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με τους αντιδραστήρες να λειτουργούν πλέον με εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ.

Μετά τη διακοπή ηλεκτροδότησης, «οι αντιδραστήρες των σταθμών που λειτουργούσαν (Almaraz II, Ascó I και II, Vandellós II) έκλεισαν αυτόματα - σύμφωνα με τον σχεδιασμό τους - και οι εφεδρικές γεννήτριες ντίζελ τους τέθηκαν σε λειτουργία και διατηρούν τους σταθμούς σε ασφαλή κατάσταση», τόνισε το CSN σε ανακοίνωσή του.

«Αυτό το συμβάν δεν είχε καμία επίπτωση στους εργαζόμενους, το κοινό ή το περιβάλλον», διαβεβαίωσε η CNS.

Αρχικό κείμενο

Πρωτοφανείς εικόνες εκτυλίσσονται σε Ισπανία και Πορτογαλία μετά το μπλακ άουτ που έχει παραλύσει το δίκτυο ηλεκτροδότησης. Η Ιβηρική Χερσόνησος αλλά και περιοχές της Γαλλίας έχουν βυθιστεί στο σκοτάδι, οι μεταφορές έχουν διακοπεί ενώ άνθρωποι έχουν εγκλωβιστεί, Την ίδια ώρα οι αρχές προσπαθούν να αποκαταστήσουν το δίκτυο, την ώρα που γίνεται λόγος για κυβερνοεπίθεση.

Η ισπανική και η πορτογαλική κυβέρνηση συγκάλεσαν έκτακτες συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου μετά το μπλακάουτ, η οποία επηρέασε για λίγο και ένα μέρος της Γαλλίας, το οποίο συνορεύει με τη βορειοανατολική Ισπανία.

Ο ισπανικός διαχειριστής δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας Red Electrica ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με τις εταιρείες ενέργειας για να αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση. «Όλα τα μέσα χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή για την αντιμετώπιση της κατάστασης», τόνισε η Red Electrica. Πρόσθεσε πως ξεκινά σταδιακά η επαναφορά της ηλεκτροδότησης στο βόρειο και το νότιο τμήμα της Ιβηρικής Χερσονήσου.

Μια «μαζική» διακοπή ρεύματος επηρεάζει «ολόκληρη την Ιβηρική Χερσόνησο» και μέρος της Γαλλίας, τόνισε ο φορέας του πορτογαλικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας REN.

«Η REN επιβεβαιώνει μια μαζική διακοπή ρεύματος σε όλη την Ιβηρική Χερσόνησο, η οποία επηρέασε επίσης μέρος της Γαλλίας και της οποίας οι επιπτώσεις έφτασαν στην Πορτογαλία από τις 11:33 (13:33 ώρα Ελλάδας)», ανέφερε η εταιρεία σε ανακοίνωση που εστάλη στο Γαλλικό Πρακτορείο. «Όλα τα σχέδια για τη σταδιακή αποκατάσταση του ενεργειακού εφοδιασμού έχουν ενεργοποιηθεί, σε συντονισμό με τους Ευρωπαίους παραγωγούς και φορείς εκμετάλλευσης ενέργειας», τόνισε η REN, προσθέτοντας ότι «αναλύονται οι πιθανές αιτίες αυτού του περιστατικού».

Η ισπανική εταιρεία σιδηροδρόμων Renfe ανακοίνωσε ότι στις 12:30 ώρα Ισπανίας (13:30 ώρα Ελλάδας) σημειώθηκε μπλακάουτ σε όλη τη χώρα, ακινητοποιώντας όλα τα τρένα. Ο ισπανικός διαχειριστής αερογραμμών Aena ανακοίνωσε πως υπάρχουν προβλήματα σε ισπανικά αεροδρόμια, λόγω του μπλακάουτ. Γεννήτριες έκτακτης ανάγκης έχουν ενεργοποιηθεί.

Στο κέντρο της Μαδρίτης υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση, καθώς δεν λειτουργούν οι φωτεινοί σηματοδότες, σύμφωνα με το ραδιοφωνικό δίκτυο Cadena Ser. Εκκενώνονται επίσης τμήματα του δικτύου μετρό της ισπανικής πρωτεύουσας. Τόσο στη Μαδρίτη όσο και στη Βαρκελώνη, πολλοί κάτοικοι βγήκαν στους δρόμους, με τα τηλέφωνά τους στο χέρι, αναζητώντας ματαίως σήμα. Μετρό και τρένα έχουν ακινητοποιηθεί. Η Γενική Διεύθυνση Οδικής Κυκλοφορίας (DGT) ζήτησε από οδηγούς να μην ταξιδεύουν με τα αυτοκίνητα τους. Οι ισπανικές αρχές ζήτησαν από τους Ισπανούς να μην ταξιδεύουν.

Σύμφωνα με το δημόσιο ραδιόφωνο RNE, το μπλακάουτ δεν επηρεάζει τα Κανάρια Νησιά και τις Βαλεαρίδες Νήσους.

Η E-Redes, ισπανική εταιρεία παρακολούθησης του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, ανακοίνωσε ότι εργάζεται για την αποκατάσταση της σύνδεσης σε φάσεις. «Πρόκειται για ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πρόβλημα», τόνισε.

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και ο υπουργός Ενέργειας βρίσκονται καθ’ οδόν στις εγκαταστάσεις της Red Electrica, σύμφωνα με το γραφείο του Ισπανού πρωθυπουργού.

Η ισπανική κυβέρνηση τόνισε ότι εργάζεται για να καθορίσει τα αίτια του μπλακάουτ, και διαθέτει όλα τα μέσα για την επίλυση του προβλήματος το συντομότερο δυνατό.

«Προφανώς πρόκειται για πρόβλημα στο δίκτυο μεταφοράς (σ.σ. ηλεκτρικής ενέργειας) του οποίου η αιτία δεν έχει ακόμη εντοπιστεί, προφανώς στην Ισπανία», δήλωσε ο εκπρόσωπος της πορτογαλικής κυβέρνησης Αντόνιο Λεϊτάο Αμάρο στο πορτογαλικό πρακτορείο ειδήσεων Lusa.

Σύμφωνα με κατοίκους που μίλησαν στο Γαλλικό Πρακτορείο, η διακοπή ρεύματος έχει επηρεάσει πολλές περιοχές της πόλης της Λισαβόνας, όπου το σύστημα οδικής σηματοδότησης παρουσιάζει βλάβες.

Σύμφωνα με πορτογαλικά μέσα ενημέρωσης, τουλάχιστον τέσσερα τρένα του μετρό στην πορτογαλική πρωτεύουσα χρειάστηκε να εκκενωθούν.

Εκατοντάδες άνθρωποι στέκονταν έξω από κτίρια γραφείων στους δρόμους της Μαδρίτης και υπάρχει ισχυρή αστυνομική παρουσία γύρω από κρίσιμης σημασίας κτίρια.

Ένας από τους τέσσερις πύργους στη Μαδρίτη που στεγάζει τη βρετανική πρεσβεία εκκενώθηκε, τόνισε ένας κάτοικος στο Reuters.

Το τοπικό ραδιόφωνο ανέφερε ότι άτομα έχουν παγιδευτεί σε ακινητοποιημένα βαγόνια και ανελκυστήρες του μετρό.

Η πορτογαλική αστυνομία ανέφερε ότι τα φανάρια επηρεάστηκαν σε όλη τη χώρα, το μετρό έκλεισε στη Λισαβόνα και στο Πόρτο και τα τρένα έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας.

Ο φορέας εκμετάλλευσης του μετρό της Λισαβόνας, Metropolitano de Lisboa, δήλωσε ότι το μετρό είναι ακινητοποιημένο με ανθρώπους να βρίσκονται ακόμα μέσα στα τρένα, σύμφωνα με την εφημερίδα Publico.

Μια πηγή στον πορτογαλικό αερομεταφορέα TAP Air δήλωσε ότι το αεροδρόμιο της Λισαβόνας λειτουργεί με εφεδρικές γεννήτριες, ενώ η AENA, η οποία διαχειρίζεται 46 αεροδρόμια στην Ισπανία, ανέφερε καθυστερήσεις πτήσεων σε όλη τη χώρα.

Έως και 10 ώρες για αποκατάσταση του δικτύου

Ο επικεφαλής λειτουργιών στον φορέα εκμετάλλευσης δικτύου Εντουάρντο Πριέτο δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι η αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης στο ισπανικό ηλεκτρικό δίκτυο ενδέχεται να διαρκέσει από έξι έως δέκα ώρες.

Η ισπανική και η πορτογαλική κυβέρνηση συγκάλεσαν έκτακτες συνεδριάσεις των υπουργικών συμβουλίων τους μετά το μπλακάουτ, που επηρέασε για λίγο και ένα μέρος της Γαλλίας, το οποίο συνορεύει με τη βορειοανατολική Ισπανία.

Σύμφωνα με το ισπανικό ραδιοφωνικό δίκτυο Cadena Ser, θα συγκληθεί και το ισπανικό συμβούλιο εθνικής ασφάλειας για τον συντονισμό της αντιμετώπισης της κατάστασης.

Ομάδες του γαλλικού φορέα εκμετάλλευσης δικτύου υψηλής τάσης RTE εργάζονται για να βοηθήσουν την Red Electrica, και έχουν ήδη αποκαταστήσει την κατανάλωση ρεύματος σε 700 MW μέσω Γαλλίας, ανέφερε η RTE.

Οι κάτοικοι της A Coruña βίωσαν στιγμές συναγερμού επειδή, μετά το μπλακ άουτ, ένα μεγάλο σύννεφο μαύρου καπνού εμφανίστηκε από τις καμινάδες του διυλιστηρίου Repsol.

Σύμφωνα με την El Pais, η δασκάλα Lourdes Rodríguez αφηγείται πώς τα παιδιά στο σχολείο της στο δήμο Oleiros συνωστίζονταν γύρω από τα παράθυρα για να παρακολουθήσουν τον εντυπωσιακά πυκνό, σκοτεινό καπνό. Το διυλιστήριο καθησύχασε το κοινό εξηγώντας ότι ο καπνός είναι ακριβώς σημάδι ότι έχει ενεργοποιηθεί το αυτόματο σύστημα ασφαλείας.

Πόσο θα διαρκέσει η αποκατάσταση

Η Red Eléctrica ισχυρίζεται ότι το μπλακ άουτ είναι "εξαιρετικό" και θα χρειαστούν 6 έως 10 ώρες για να επισκευαστεί η βλάβη.

Το περιστατικό, τα αίτια του οποίου είναι ακόμη άγνωστα, επηρεάζει τρένα, αεροπλάνα και μέσα μαζικής μεταφοράς.

Ο Eduardo Prieto, διευθυντής υπηρεσιών για τις λειτουργίες της Red Eléctrica, δήλωσε στις 2:47 μ.μ. τοπική ώρα ότι η διακοπή είναι «εξαιρετική και εντελώς έκτακτη» και θα χρειαστούν 6 έως 10 ώρες για να επισκευαστεί.

Η ισχύς άρχισε να ανακάμπτει στα βόρεια και νότια της ιβηρικής χερσονήσου στη 1:33 μ.μ., σύμφωνα με την Red Eléctrica. Το μπλακ άουτ είχε ως συνέπεια την αναστολή όλης της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, επηρέασε την εναέρια κυκλοφορία, προκάλεσε διακοπές στις δημόσιες συγκοινωνίες και έκλεισε ακόμη και τα φανάρια σε πολλές περιοχές.

Η Γενική Διεύθυνση Τροχαίας ζητά από τους πολίτες να αποφεύγουν την οδήγηση «όσο γίνεται». Το μπλακ άουτ επηρεάζει επίσης άλλες υποδομές και υπηρεσίες: τα σούπερ μάρκετ προειδοποιούν ήδη ότι θα δέχονται πληρωμές μόνο σε μετρητά και οι άνθρωποι έπρεπε να διασωθούν από ακινητοποιημένα ασανσέρ. Πολλοί άνθρωποι κάνουν ουρά για να αγοράσουν ραδιόφωνα με μπαταρία. Τα κινητά τηλέφωνα έχουν επίσης επηρεαστεί.

Πάντως στην περιοχή Hortaleza της Μαδρίτης, τα αυτοκίνητα κυκλοφορούν ελεύθερα παρά την απουσία φωτεινών σηματοδοτών. Χαοτικές σκηνές έξω από ένα κατάστημα Mercadona, όπου κακώς παρκαρισμένα αυτοκίνητα γεμίζουν τα πορτ μπαγκαζ με φαγητό. Σε ένα σχολείο, οι γονείς κάνουν ουρά για να πάρουν τα παιδιά τους νωρίς, εν μέσω του αναμενόμενου χάους της ώρας αιχμής. Οι πεζοί περιμένουν υπομονετικά να διασχίσουν λεωφόρους που έχουν γίνει αυτοκινητόδρομοι λόγω της έλλειψης φωτεινών σηματοδοτών. Και η αστυνομία είναι απασχολημένη κλείνοντας λωρίδες σε κυκλικούς κόμβους για να προσπαθήσει να ρυθμίσει την κυκλοφορία.