Το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35, που παρουσιάστηκε ως η αιχμή της αμυντικής τεχνολογίας, βυθίζεται σε νέα κρίση, με την αναβάθμιση Block 4 να αναβάλλεται έως το 2031 και το κόστος να εκτοξεύεται κατά 6 δισεκατομμύρια δολάρια, .
Αυτή η πενταετής καθυστέρηση, σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες υπερβάσεις κόστους και τις καθυστερήσεις στις παραδόσεις, θέτει σοβαρά ερωτήματα για την αξιοπιστία του προγράμματος, ενώ η Ελλάδα, που έχει επενδύσει σε αυτό το φιλόδοξο σχέδιο, κινδυνεύει να αντιμετωπίσει σοβαρές συνέπειες
Αναβάθμιση Block 4: Καθυστερήσεις και περιορισμοί
Η αναβάθμιση Block 4, κρίσιμη για την ενίσχυση των τεχνολογικών δυνατοτήτων του F-35, αντιμετωπίζει καθυστέρηση τουλάχιστον πέντε ετών από το αρχικό χρονοδιάγραμμα, με το κόστος να ξεπερνά πλέον τα 6 δισ. δολάρια πάνω από τις αρχικές προβλέψεις . Το Πεντάγωνο, σε μια προσπάθεια να περιορίσει το χάος, δημιούργησε ένα υποπρόγραμμα για πιο προβλέψιμες παραδόσεις, αλλά με μειωμένες δυνατότητες σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό .
Το Politico ξεφτιλίζει την Ούρσουλα για τα παραμύθια με την Ρωσία και το GPS!
Αυτό σημαίνει ότι οι ένοπλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών συμμάχων όπως η Ελλάδα, θα λάβουν αεροσκάφη με περιορισμένες επιχειρησιακές ικανότητες, υπονομεύοντας την αμυντική τους ετοιμότητα .
Χάος στις παραδόσεις και τεχνικά προβλήματα
Η Lockheed Martin, κύριος ανάδοχος του προγράμματος, αδυνατεί να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, με τις παραδόσεις των αεροσκαφών να συνοδεύονται από τεράστιες καθυστερήσεις . Το 2024, τα 110 αεροσκάφη που παραδόθηκαν είχαν μέση καθυστέρηση 238 ημερών, σχεδόν τετραπλάσια σε σχέση με τις 61 ημέρες του 2023.
Η κύρια αιτία είναι η αναβάθμιση Technology Refresh 3 (TR-3), αξίας 1,9 δισ. δολαρίων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για το Block 4, αλλά παραμένει γεμάτη τεχνικά προβλήματα (Defense News). Αυτή η αποτυχία θέτει σε κίνδυνο την εμπιστοσύνη στο πρόγραμμα και την ασφάλεια των χωρών που εξαρτώνται από το F-35 .
Το συνολικό κόστος του προγράμματος F-35 έχει φτάσει τα 485 δισ. δολάρια για ανάπτυξη και προμήθεια, ενώ το κόστος ζωής, συμπεριλαμβανομένων των αναβαθμίσεων και της συντήρησης για 2.470 αεροσκάφη έως το 2100, εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια
Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι ότι το Πεντάγωνο συνεχίζει να καταβάλλει εκατομμύρια σε κίνητρα στη Lockheed Martin, παρά τις καθυστερήσεις, λόγω της δομής των συμβάσεων που επιτρέπει πληρωμές ακόμα και για καθυστερήσεις έως 60 ημερών (Reuters). Αυτή η πρακτική εγείρει ερωτήματα για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία σε ένα πρόγραμμα που ήδη θεωρείται από τα πιο προβληματικά στην ιστορία
Οι συνέπειες για την Ελλάδα και τους Συμμάχους
Για την Ελλάδα, που έχει ανακοινώσει την αγορά των F-35 με υψηλές προσδοκίες για την ενίσχυση της αμυντικής της ικανότητας, η καθυστέρηση και οι περιορισμένες δυνατότητες του Block 4 αποτελούν πλήγμα . Σε μια περίοδο γεωπολιτικών εντάσεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η αδυναμία του προγράμματος να παραδώσει έγκαιρα και πλήρως λειτουργικά αεροσκάφη θέτει σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια.
Οι έξι συστάσεις του GAO, που περιλαμβάνουν την επανεκτίμηση της ικανότητας της Lockheed Martin και την αναθεώρηση του συστήματος κινήτρων, αποτελούν μια τελευταία προσπάθεια να σωθεί το πρόγραμμα, αλλά η ζημιά έχει ήδη γίνει
Παρά τις προηγμένες δυνατότητες stealth και τα συστήματα αισθητήρων του F-35, το πρόγραμμα παραμένει παγιδευμένο σε έναν κύκλο καθυστερήσεων, υπερβάσεων κόστους και τεχνικών προβλημάτων. Ενώ το Πεντάγωνο σχεδιάζει να αυξήσει την παραγωγή έως το 2032, η αδυναμία των αναδόχων να ανταποκριθούν στους τρέχοντες στόχους εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για το μέλλον του προγράμματος. Για την Ελλάδα και τους άλλους διεθνείς συμμάχους, η εμπιστοσύνη στο F-35 κλονίζεται, καθώς το πρόγραμμα κινδυνεύει να εξελιχθεί σε μια δαπανηρή αποτυχία με μακροχρόνιες συνέπειες.
