Τι είναι το σύστημα ETCS στα τρένα για το οποίο μιλά ο Πρωθυπουργός και που όπως λέει θα είναι από τον Σεπτέμβριο «σε κάθε αμαξοστοιχία που ταξιδεύει στην κεντρική σιδηροδρομική γραμμή της χώρας».

Δύο χρόνια και δύο μήνες έχουν παρέλθει από την τραγωδία στα Τέμπη – το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα της χώρας, που συγκλόνισε το πανελλήνιο. Δύο χρόνια και κάτι, σωρείας λαθών και παραλείψεων τόσο στον τόπο του δυστυχήματος όσο και στους μετέπειτα χειρισμούς, που «οδήγησαν» τον κόσμο στους δρόμους μέσα και έξω απ’ την Ελλάδα. Δύο χρόνια μεγάλων συλλαλητηρίων που έφεραν πολιτικές και δικαστικές εξελίξεις, και ανάγκασαν τον Πρωθυπουργό να δεσμευθεί, χθες, Δευτέρα (28/4) ότι άμεσα «θα αλλάξουν όσα δεν άλλαξαν εδώ και δεκαετίες» στον τομέα των σιδηροδρόμων, παρουσιάζοντας το περίγραμμα των μέτρων που περιλαμβάνει το σχετικό νομοσχέδιο.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο, ανέφερε ότι το χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση του έργου είναι 15 μήνες και στο τέλος της υλοποίησής του όλος ο βασικός σιδηροδρομικός άξονας θα έχει όχι μόνο τηλεδιοίκηση αλλά και σύστημα αυτόματης πέδησης. Μάλιστα, ανακοίνωσε ότι το σύστημα ETCS – που δοκιμάστηκε προσφάτως – θα είναι από τον Σεπτέμβριο «σε κάθε αμαξοστοιχία που ταξιδεύει στην κεντρική σιδηροδρομική γραμμή της χώρας».

Το σύστημα ETCS

Τι είναι όμως το σύστημα ETCS για το οποίο μιλά ο Πρωθυπουργός και «δοκίμασε» προ ημερών ο αναπληρωτής Υπουργός Μεταφορών Κων. Κυρανάκης;

Το σύστημα ETCS (European Train Control System) το οποίο θα τοποθετηθεί σε κάθε αμαξοστοιχία που ταξιδεύει στη χώρα, είναι ένα «έξυπνο» σύστημα με το οποίο προλαμβάνονται ανθρώπινα λάθη. Εν ολίγοις, μπορεί να παρακάμπτει τους χειρισμούς του μηχανοδηγού, να επιβάλλει φρενάρισμα στο τρένο από τη στιγμή που έχει μπει σε λάθος γραμμή, κινείται αντικανονικά, έχει υπερβεί το όριο ταχύτητας ή οτιδήποτε άλλο θέτει ζήτημα ασφαλείας.

Με απλά λόγια το σύστημα αναλαμβάνει τον αυτόματο έλεγχο της κυκλοφορίας των τρένων ελέγχοντας συνεχώς την κυκλοφορία. Έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να καθοδηγεί τη σηματοδότηση, αλλά και σε περίπτωση που δύο τρένα βρεθούν στην ίδια γραμμή, να φρενάρει σταδιακά και τις δύο αμαξοστοιχίες.

Όπως εξήγησε ο Πρωθυπουργός, τα συμβατικά συστήματα GPS δίνουν πληροφορίες με απόκλιση έως και 15 μέτρα, το Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας, το οποίο ιδρύεται χρησιμοποιώντας αυτή τη νέα τεχνολογία, θα παρακολουθεί τους συρμούς με απόκλιση εκατοστών. Έτσι θα εντοπίζεται εξ αρχής κάθε πιθανό πρόβλημα, τόσο σε μονή όσο και σε διπλή γραμμή.

Το ETCS επιτρέπει, δηλαδή, τη συνεχή επιτήρηση της μέγιστης επιτρεπόμενης ταχύτητας των συρμών, την αυτόματη προστασία έναντι παραβιάσεων ταχύτητας, καθώς και την αυτόματη ακινητοποίηση του συρμού σε περίπτωση παραβίασης ερυθρού φωτοσήματος. Περιλαμβάνει επίσης, την απεικόνιση των ενδείξεων των φωτοσημάτων στον θάλαμο μηχανοδήγησης με ηλεκτρονικά μέσα.

Η σχέση του με την περιβόητη 717

Να σημειωθεί, ότι η σύμβαση προμήθειας (10005) που αφορά στην εγκατάσταση του συστήματος αυτόματης προστασίας συρμών (ETCS) έχει άμεση διεπαφή με την περιβόητη εργολαβία 717.

Η εγκατάσταση του ETCS, ξεκίνησε πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες με αποσπασματικό τρόπο. Αρχικά εγκαταστάθηκε σε κάποιους συρμούς, αλλά όχι στις γραμμές. Στα τέλη της δεκαετίας του 2000, είχε εγκατασταθεί σύστημα αμφίδρομης σηματοδότησης με τηλεδιοίκηση από το Κιάτο ως τον Προμαχώνα. Λόγω της οικονομικής κρίσης, που είχε ως αποτέλεσμα τις μειώσεις προσωπικού και την ανεπαρκή συντήρηση, απαξιώθηκε σταδιακά το σύστημα. Ο εξοπλισμός έπεσε «θύμα» κλοπών και δολιοφθορών. Εν μέσω κρίσης, και συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο του 2014, η ΕΡΓΟΣΕ προχώρησε στη σύμβαση 717, η οποία θα έκλεινε όλα τα κενά των αλληλοσυμπλεκόμενων συστημάτων. Ωστόσο, το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου, κανένα από τα συστήματα δεν λειτουργούσε…