Σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου τίθεται το πλήρες σχέδιο για τη δημιουργία δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων στις Νότιες Κυκλάδες και το Ιόνιο, όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Όπως τόνισε, η Ελλάδα αποκτά μία από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές στη Μεσόγειο, ενισχύοντας τον ρόλο της ως ηγέτιδα δύναμη στη διαχείριση της θαλάσσιας κληρονομιάς.
Η ανακοίνωση προκάλεσε άμεση αντίδραση από την Τουρκία, με το υπουργείο Εξωτερικών της γειτονικής χώρας να επαναφέρει το ζήτημα των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, κάνοντας λόγο για διμερείς διαφορές και μονομερείς ελληνικές ενέργειες. Σε επίσημη ανακοίνωση, η Άγκυρα υποστηρίζει πως οι θαλάσσιες πρωτοβουλίες της Ελλάδας δεν έχουν νομική ισχύ στο Αιγαίο, και καλεί σε αποφυγή μονομερών ενεργειών σε «κλειστές ή ημίκλειστες» θάλασσες όπως η Μεσόγειος.
Η ελληνική πλευρά απάντησε άμεσα και κατηγορηματικά, με το Υπουργείο Εξωτερικών να επισημαίνει ότι δεν υφίστανται «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο και ότι η ελληνική κυριαρχία καθορίζεται απολύτως από διεθνείς συνθήκες και δεν τίθεται υπό διαπραγμάτευση. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης δήλωσε πως η Τουρκία μπορεί να επικαλείται ό,τι επιθυμεί, όμως η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει γκρίζες ζώνες και δεν πρόκειται να αλλάξει την πολιτική της.
Τα δύο θαλάσσια πάρκα
Τα δύο θαλάσσια πάρκα που θα τεθούν σε καθεστώς προστασίας ξεπερνούν σε συνολική έκταση τα 27.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, έκταση που αντιστοιχεί στο 32,6% του ελληνικού θαλάσσιου χώρου, με μοναδική βιοποικιλότητα που περιλαμβάνει απειλούμενα αλλά και ενδημικά είδη όπως τα λιβάδια Ποσειδωνίας, τα κοράλλια, την καρέτα – καρέτα, και τα θαλάσσια θηλαστικά.
Οι μεγαλύτερες απειλές που αντιμετωπίζει ο θαλάσσιος χώρος είναι η υπεραλίευση, η ρύπανση και η κλιματική αλλαγή που υπερθερμαίνει τις θάλασσες.
Ενώ η εφαρμογή διαχειριστικών μέτρων όπως η απαγόρευση της μηχανότρατας και της βιντζότρατας, οι οποίες καταστρέφουν το βυθό θα δώσουν ευκαιρία στις θάλασσες να ανακάμψουν.
«Θα αποτελέσουν απέραντα καταφύγια ζωής κάτω από τα κύματα. Θα συμβάλουν επίσης στη διατήρηση των οικοσυστημάτων. Μέσα σε αυτές τις θαλάσσιες ζώνες θα απαγορευτεί η εξαιρετικά καταστροφική πρακτική της μηχανότρατας», τόνισε επίσης ο Πρωθυπουργός.
Στο Ιόνιο, όπου ενδημούν τα περισσότερα από τα μεγάλα κήτη τίθεται σε καθεστώς προστασίας η θαλάσσια περιοχή από τη Λευκάδα και φθάνει μέχρι το νοτιοδυτικό τμήμα της Πελοποννήσου, με συνολική έκταση 18.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Στο Αιγαίο το πάρκο θα εκτείνεται από τη Μήλο, μέχρι την Αμοργό, συμπεριλαμβάνοντας την Αμοργό και νησίδες όπως η Άνυδρος και η Κίναρος και νοτίως θα ενσωματώνει τις θαλάσσιες περιοχές της Σαντορίνης και της Ανάφης με συνολική του έκταση 9.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πραγματοποίησε την εξαγγελία που είχε κάνει στην 3η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς που έγινε στη Νίκαια της Γαλλίας στις 9 Ιουνίου, υλοποιώντας όπως αναφέρει ο ίδιος «την υπόσχεσή του να τιμήσει αυτήν τη μοναδική θαλάσσια κληρονομιά και να την προστατεύσει για τις επόμενες γενιές».
Τέλος ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη δέσμευσή του να κάνει κάτι περισσότερο στη διαχείριση της θάλασσας, «να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας μαζί της. Όχι ως ιδιοκτήτες. Αλλά ως θεματοφύλακες. Θα προστατεύσουμε, ναι. Αλλά επίσης θα εκπαιδεύσουμε, θα συνεργαστούμε και θα ηγηθούμε».
