Οι μεγάλες καταστροφές έχουν αφήσει ανεξίτηλα σημάδια στην ιστορία των ΗΠΑ, προκαλώντας ανεπανόρθωτες ζημιές στο περιβάλλον και την κοινωνία. Από ατυχήματα σε εργοστάσια και ορυχεία, έως μεγάλες ρυπάνσεις, κάθε τραγωδία φέρνει μαζί της πολύτιμα διδάγματα και αλλαγές στους κανονισμούς και την ασφάλεια.
Και τώρα, ας ξεκινήσουμε με το νούμερο 10... Μιλάμε για την έκρηξη του ορυχείου Monongah στην Virginia, το 1907, που θεωρείται η πιο φονική καταστροφή σε ορυχείο στην αμερικανική ιστορία!
Τι συνέβη λοιπόν; Όλα ξεκίνησαν με μια αποτυχία στον σιδηρόδρομο, η οποία προκάλεσε μια σειρά από εκρήξεις. Πως; Πολύ απλά, το εκρηκτικό κοκτέιλ του ανθρακορύχου σκόνης αναφλέχθηκε και... μπουμ! Κι όχι μία, αλλά δύο εκρήξεις σε δύο διαφορετικά ορυχεία! Αυτός ο καταιγισμός του θανάτου συνέβη στις 6 Δεκεμβρίου του 1907.
Και τώρα, ας σκεφτούμε λίγο το μέγεθος της τραγωδίας... Ο αριθμός των θυμάτων που δίνει το Υπουργείο Εργασίας είναι 362, αλλά να σου πω την αλήθεια, κάποιοι πιστεύουν πως αυτός ο αριθμός μπορεί να είναι λίγο... υποτιμημένος. Ξέρεις γιατί; Λόγω των εργαζομένων που δουλεύανε "μαύρα" και δεν καταγράφονταν επίσημα. Οπότε, μπορεί οι πραγματικοί αριθμοί να είναι ακόμα πιο σοκαριστικοί.
Περνάμε στο νούμερο 9… την πυρκαγιά στο εργοστάσιο Triangle Shirtwaist στη Νέα Υόρκη, το 1911. Ήταν μια καθημερινή μέρα όταν ξέσπασε φωτιά στον επάνω όροφο ενός γεμάτου εργοστασίου στην περιοχή του Μανχάταν. Το πρόβλημα; Οι ιδιοκτήτες είχαν κλειδώσει την πόρτα της σκάλας για να εμποδίσουν τους εργάτες να κάνουν διαλείμματα. Έτσι, οι εργαζόμενοι παγιδεύτηκαν μέσα!
Η μοναδική πυροσβεστική σκάλα κατέρρευσε, και οι ασφάλειες δεν βοήθησαν. Οι περισσότεροι από τους εργαζόμενους, κυρίως νέες μετανάστριες γυναίκες, έπεσαν ή πήδηξαν από τα παράθυρα, προσπαθώντας να σωθούν. 146 από τους 600 εργαζομένους έχασαν τη ζωή τους εκείνη τη μέρα.
Αυτή η τραγωδία δεν πέρασε αναπάντητη. Έγινε καταλύτης για την ανάπτυξη του κινήματος για τα δικαιώματα των εργαζομένων και οδήγησε στην ψήφιση περισσότερων από 30 νέων νόμων για την ασφάλεια και την υγεία στους χώρους εργασίας. Αλήθεια, πόσο άλλαξε το τοπίο από τότε;
Ας πάμε τώρα στο νούμερο 8... το ναυάγιο στην καμπή Dutchman’s Curve, στο Τενεσί, το 1918. Στις 9 Ιουλίου 1918, δύο επιβατικά τρένα που ήταν καθυστερημένα, διασχίζοντας την καμπή Dutchman’s Curve στο Νάσβιλ, συγκρούστηκαν μετωπικά σε αυτό που παραμένει το πιο φονικό σιδηροδρομικό ατύχημα στην αμερικανική ιστορία.
Τι συνέβη εκείνη τη μέρα; Από τους επιβάτες που επέβαιναν στα τρένα, 101 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, και οι περισσότεροι από αυτούς ήταν Αφροαμερικανοί, κυρίως αγρότες ή εργάτες. Η τραγωδία του ατυχήματος αποδίδεται στο γεγονός ότι πολλά από τα βαγόνια ήταν ξύλινα, αντί για χάλκινα. Αυτή η καταστροφή επιτάχυνε τη μετάβαση στις εντελώς χάλκινες αμαξοστοιχίες, καθώς τα ξύλινα βαγόνια δεν ήταν τόσο ανθεκτικά.
Αναρωτιέμαι, αν αυτή η τραγωδία δεν είχε συμβεί, μήπως η αλλαγή στον σχεδιασμό των τρένων να είχε καθυστερήσει;
Μεταφερόμαστε τώρα στο νούμερο 7... την καταστροφή του τρένου στη Malbone Street, στη Νέα Υόρκη, το 1918. Στις 1 Νοεμβρίου 1918, ο οδηγός ενός τρένου, ήδη κουρασμένος από την πρώτη του βάρδια, πέρασε με ταχύτητα μια στροφή στην περιοχή του Μπρούκλιν, προκαλώντας μια τεράστια εκτροχίαση και μία από τις πιο φονικές σιδηροδρομικές τραγωδίες της χώρας.
Το τρένο είχε 650 επιβάτες και, δυστυχώς, τουλάχιστον 93 άτομα έχασαν τη ζωή τους, με ακόμα 250 τραυματίες, σύμφωνα με την New York Times. Το μέγεθος της καταστροφής αυτής της εκτροχίασης οδήγησε στην καθιέρωση αυτόματων συστημάτων πέδησης σε σιδηροδρόμους και μετρό σε όλη τη χώρα, καθώς και σε άλλες ασφαλιστικές βελτιώσεις για τα τρένα και τα μετρό.
Φαντάζεσαι αν εκείνη η τραγωδία δεν είχε συμβεί; Μήπως θα καθυστερούσαν οι αλλαγές που έσωσαν τόσες ζωές;
Στην συνέχεια στο νούμερο 6 έχουμε την βιομηχανική καταστροφή στην Texas City, στο Τέξας, το 1947. Στις 16 Απριλίου 1947, το πλοίο S.S. Grandcamp, φορτηγό πλοίο, ήταν αγκυροβολημένο στην Texas City και φορτωνόταν με λιπάσματα αμμωνίας. Ξαφνικά, ξέσπασε φωτιά στο πλοίο, και το πλήρωμα, φοβούμενο να καταστρέψει το ευαίσθητο φορτίο, αποφάσισε να μην το σβήσει με νερό.
Αλλά, αυτό που επακολούθησε ήταν πέρα από κάθε φαντασία... το πλοίο εξερράγη. Το αποτέλεσμα; 550 θύματα και εκατοντάδες τραυματίες, ενώ χάθηκαν χιλιάδες κτίρια. Ο οικονομικός αντίκτυπος ήταν τεράστιος, με εκτιμήσεις για τις ζημιές να κυμαίνονται από 50 έως 100 εκατομμύρια δολάρια το 1947, ή περίπου 670 εκατομμύρια έως 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια σήμερα.
Αν το πλήρωμα είχε πάρει διαφορετική απόφαση, μήπως όλα αυτά θα είχαν αποφευχθεί;
Περνάμε στο νούμερο 5... το Love Canal στη Νέα Υόρκη, το 1978. Ακούγεται τρομακτικό, έτσι; Από το 1943 μέχρι το 1952, η Hooker Electrochemical Company – σήμερα η Occidental Chemical Corporation – χρησιμοποιούσε ένα ημιτελές κανάλι κοντά στους Καταρράκτες του Νιαγάρα ως τόπο απόρριψης χιλιάδων τόνων επικίνδυνων χημικών. Μετά, απλώς το σκέπασαν με χώμα για να το μετατρέψουν σε Χώμα Απόρριψης.
Το 1953, η Σχολική Επιτροπή του Νιαγάρα ενοικίασε την περιοχή για να χτίσει ένα σχολείο και πουλήθηκαν εκτάσεις σε κατασκευαστές που αργότερα έχτισαν σπίτια. Στη δεκαετία του 1970, όμως, οι τοπικές αρχές συνειδητοποίησαν το τραγικό τους λάθος.
Οι κάτοικοι άρχισαν να δείχνουν συμπτώματα έκθεσης σε καρκινογόνες ουσίες, και τα γενετικά ελαττώματα και οι αποβολές αυξήθηκαν δραματικά. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εκκένωσε περίπου 950 οικογένειες από την περιοχή. Όλα αυτά οδήγησαν στη νομοθεσία του 1980, τον Νόμο για την Αντιμετώπιση και Αποζημίωση Περιβαλλοντικών Καταστροφών, ο οποίος έδωσε στην Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) την εξουσία να καθαρίσει και να αποκαταστήσει τέτοιες “Superfund” περιοχές σε όλη τη χώρα.
Αν δεν είχαν γίνει αυτές οι ενέργειες, πόσες άλλες κοινότητες θα πλήττονταν μέχρι σήμερα;
Ας πάμε στο νούμερο 4... το Three Mile Island, στην Πενσυλβάνια, το 1979. Στις 28 Μαρτίου 1979, ένας πυρηνικός αντιδραστήρας κοντά στο Middletown υπέστη μερική τήξη, με αποτέλεσμα μικρή διαρροή ραδιενεργού υλικού στην περιοχή.
Οι κάτοικοι εκκένωσαν την πόλη, και ενώ οι έρευνες έδειξαν ελάχιστους μακροπρόθεσμους κινδύνους για την υγεία, κάποιοι το αμφισβητούν ακόμα. Ωστόσο, είναι ευρέως αποδεκτό ότι το ατύχημα ξύπνησε έντονα αντι-πυρηνικά συναισθήματα και πάγωσε κάθε κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων για 30 χρόνια.
Το περιστατικό επίσης οδήγησε σε αυστηρότερους κανόνες ασφαλείας και κρατικό έλεγχο στον πυρηνικό τομέα.
Πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα χωρίς το Three Mile Island;
Περνάμε στο νούμερο 3... τη διαρροή πετρελαίου Exxon Valdez, στην Αλάσκα, το 1989. Στις 24 Μαρτίου 1989, το πετρελαιοφόρο Exxon Valdez χτύπησε ένα κοραλλιογενές ύφαλο στο Prince William Sound, απελευθερώνοντας περίπου 260.000 βαρέλια πετρελαίου. Ευτυχώς, δεν υπήρξαν θύματα.
Ωστόσο, τα περιβαλλοντικά αποτελέσματα συνεχίζονται. Μετά από 25 χρόνια και 900 εκατομμύρια δολάρια σε καθαρισμό, η ζημιά παραμένει, με φάλαινες και είδη ψαριών να απουσιάζουν από τότε, σύμφωνα με την NOAA.
Η καταστροφή αυτή οδήγησε στην ψήφιση του Νόμου για τη Ρύπανση Πετρελαίου το 1990, ο οποίος απαγόρευσε τα μονόχρωμα πετρελαιοφόρα και δημιούργησε το Πρόγραμμα Αξιολόγησης Ζημιών του NOAA.
Αν δεν είχε συμβεί, πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα σήμερα;
Περνάμε στο νούμερο 2... τη διαρροή ιλύος άνθρακα στην Martin County, στο Κεντάκι, το 2000. Στις 11 Οκτωβρίου 2000, μια δεξαμενή ιλύος άνθρακα στην Ινέζ, Κεντάκι, υπέστη ρήγμα και διείσδυσε σε δύο ανθρακωρυχεία της Massey Energy.
Περίπου 250 εκατομμύρια γαλόνια τοξικής ιλύος χύθηκαν στις βασικές πηγές νερού της Martin County, ταξιδεύοντας 75 μίλια στους ποταμούς της Δυτικής Βιρτζίνια.
Η κυβέρνηση επέβαλε 30 εκατομμύρια δολάρια πρόστιμα στη Massey Energy, αλλά οι κάτοικοι της περιοχής εξακολουθούν να ζουν με ακάθαρτο νερό, ένα κατεστραμμένο σύστημα ύδρευσης και από τους υψηλότερους λογαριασμούς νερού στο Κεντάκι.
Πόσο καιρό θα αντέξουν έτσι;
Και κλείνουμε με το νούμερο 1... τη διαρροή πετρελαίου Deepwater Horizon, στη Λουιζιάνα, το 2010. Στις 20 Απριλίου 2010, η πλατφόρμα της BP εξερράγη στον Κόλπο του Μεξικού, σκοτώνοντας 11 εργάτες.
Σε 87 μέρες, πάνω από 4 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου χύθηκαν, κάνοντάς την τη μεγαλύτερη πετρελαιοκηλίδα στην ιστορία των ΗΠΑ. Η καταστροφή χτύπησε την αλιεία και τον τουρισμό, ενώ δελφίνια και άλλα θηλαστικά δεν έχουν ανακάμψει πλήρως.
Η BP πλήρωσε 61,6 δισεκατομμύρια δολάρια για την αποκατάσταση και τα πρόστιμα. Παράλληλα, το ατύχημα έφερε τις πιο δραστικές μεταρρυθμίσεις στις ρυθμίσεις εξόρυξης στην ιστορία των ΗΠΑ.
Πόσο καιρό ακόμα θα πληρώνουμε τις συνέπειες αυτής της τραγωδίας;
Αυτές οι καταστροφές, αν και τραγικές, έφεραν σημαντικές αλλαγές στους τομείς της ασφάλειας, της περιβαλλοντικής προστασίας και της βιομηχανικής νομοθεσίας. Ελπίζουμε πως οι νέες γενιές θα μάθουν από αυτά τα λάθη, για να δημιουργήσουν ένα πιο ασφαλές και βιώσιμο μέλλον για όλους.
