Τα νέα πολιτικά δεδομένα όμως στην Ουάσιγκτον φαίνεται πως διαφοροποιούν την ατζέντα των συζητήσεων στην πρώτη ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ. Οι πολιτικές θέσεις που προβάλλει η νέα αμερικανική ηγεσία, που έχουν χαρακτηρισθεί «ανησυχητικές» από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, είναι βέβαιο ότι θα ρίξουν τη σκιά τους στις εργασίες της άτυπης συνόδου κορυφής.
Ο Ντόναλντ Τουσκ παραδέχθηκε στο αυστηρό μήνυμά του της Τρίτης ότι η αλλαγή φρουράς στην Ουάσινγκτον «θέτει σε δύσκολη θέση την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Εκτός της αβεβαιότητας για τη διαμόρφωση των διατλαντικών σχέσεων, η στάση της απόλυτης αυτοπεποίθησης της Κίνας, η επιθετική πολιτική της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι συρράξεις, η τρομοκρατία, η αναρχία στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική και ο ρόλος του εξτρεμιστικού ισλάμ συνιστούν προβλήματα επαρκή για να καταστήσουν το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης «απολύτως απρόβλεπτο», προειδοποιούσε στο μήνυμά του ο Ντόναλντ Τουσκ.
Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις νέες διεθνείς ισορροπίες θα πρέπει να είναι αποφασιστική και έντονη, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Στο μενού των συνομιλιών της Βαλέτας, το θέμα των προσφύγων και μεταναστών μετά το διάταγμα του Τραμπ που απαγορεύει την είσοδο στις ΗΠΑ όλων των προσφύγων, αλλά και πολιτών από επτά μουσουλμανικές χώρες.
«Συνομίλησα με πολλούς από τους ευρωπαίους ομολόγους μου και συμμεριζόμαστε την ίδια άποψη: δεν εγκρίνουμε το διάταγμα αυτό που αφορά επίσης ευρωπαίους πολίτες που έχουν διπλή υπηκοότητα», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, στη Μάλτα παρουσιάζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ευκαιρία να απαντήσει τουλάχιστον εμμέσως στον Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την αντιμετώπιση των προσφύγων και μεταναστών. «Για να διακηρύξουμε ότι η πολιτική μας είναι σθεναρή και εντάσσεται στον σεβασμό των αρχών μας και του διεθνούς δικαίου», δήλωσε η ευρωπαϊκή πηγή.
Το θέμα της μετανάστευσης παραμένει οξύ, αφού, παρά τη μείωση προς την Ελλάδα λόγω της συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την Τουρκία, η ροή από τη βόρεια Αφρική προς την Ιταλία αυξάνεται.
Αριθμός ρεκόρ ανθρώπων έκανε τον διάπλου της Μεσογείου το 2016, περισσότερα από 181.000 άτομα. Ρεκόρ κατέγραψαν επίσης και οι θάνατοι, περισσότεροι από 4.500, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.
ΕΕ-Βόρεια Αφρική: Σύμπραξη για τη μετανάστευση
Σε αναζήτηση νέων λύσεων, η προεδρία της Μάλτας θα ήθελε μία συμφωνία με τις χώρες της βόρειας Αφρικής κατά το πρότυπο της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας. «Θα συζητήσουμε με τις χώρες της βόρειας Αφρικής για τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτό», δήλωσε την Τρίτη από τη Σουηδία η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ.
«Πρέπει να συνομιλήσουμε με την Αίγυπτο, την Τυνησία, το Μαρόκο και να φθάσουμε σε μία λύση. Επιδιώκουμε μία σύμπραξη για τη μετανάστευση», εξήγησε.
Όμως, το βασικό πρόβλημα παραμένει η εξαιρετικά ασταθής πολιτικά Λιβύη: το 90% των ανθρώπων που κάνουν τον διάπλου της κεντρικής Μεσογείου ξεκινούν από τη Λιβύη.«Απαιτείται επείγουσα και άμεση δραστηριοποίηση», σύμφωνα με τον Ντόναλντ Τουσκ.
Η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι θα αποχωρήσει από τις συνομιλίες κατά τη διάρκεια της ημέρας για να επιτρέψει στους ομολόγους της να μιλήσουν για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 και για τους εορτασμούς της 60ής επετείου της Συνθήκης της Ρώμης στις 25 Μαρτίου στην ιταλική πρωτεύουσα, που αντιμετωπίζεται ως κατάλληλη ευκαιρία για την προβολή της «ενότητας» της Ευρώπης που είναι επείγουσα και επιτακτική όσο ποτέ.