Τα εγκλήματα σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως εκείνα της απάτης και της απιστίας, όπως είναι η περίπτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, διώκονται σε βαθμό κακουργήματος και παραγράφονται σε βάθος χρόνου 20ετιας, σύμφωνα με τις τροποποιήσεις που επήλθαν το 2020στο νομοθετικό πλαίσιο, όταν υπουργός Δικαιοσύνης ήταν ο Κωνσταντίνος Τσιάρας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4689/2020 που διαδέχτηκε το νόμο 2803/2000 αλλά και με τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα αυστηροποίηθηκε από το υπουργείο Δικαιοσύνης, το νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των εγκλημάτων αυτής της μορφής.

Και όχι μόνο αυστηροποίηθηκε, αλλά είναι το πλέον αυστηρό, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Αναλυτικότερα, τα αδικήματα της απάτης και της απιστίας τόσο σε βαθμό πλημμελήματος όσο και σε βαθμό κακουργήματος (που επιφέρουν συνολική ζημιά άνω των 120.000 ευρώ) διώκονται αυτεπάγγελτα (άρθρο 26 παρ.1 ν. 4689/2020).

Παράλληλα, οι επιβαρυντικές κυρώσεις του Ποινικού Κώδικα για τα κακουργηματικού χαρακτήρα οικονομικά εγκλήματα που στρέφονται κατά του Ελληνικού Δημοσίου, εφαρμόζονται και όταν το ποινικό αδίκημα στρέφεται άμεσα και κατά του νομικού προσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του νομικού προσώπου οργάνων και οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ιδρύθηκαν με βάση τις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Έτσι ειδικά στην περίπτωση κακουργήματος απειλείται πλέονποινή κάθειρξης από 10-20 έτη (άρθρο 52 ΠΚ όπως τροποποιήθηκε με το ν. 5090/2024), ενώ το αδίκημα παραγράφεται μετά την παρέλευση 20ετιας από την τέλεση του.

Επιπλέον με το άρθρο 49 του ν. 5108/2024 καταργήθηκε η πρόβλεψη απαλλαγής του κατηγορουμένου λόγω αποκατάστασης της ζημίας. Δηλαδή, υπήρχε αυτοδίκαιη απαλλαγή του εμπλεκόμενου προσώπου όταν αυτοβούλως επέστρεφε το χρηματικό ποσό που είχε οικειοποιηθεί παράνομα.

Να επισημανθεί ακόμη, ότι με το προγενέστερο καθεστώς του ν. 2803/2000 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του νέου Ποινικού Κώδικα (ν.4619/2019 και την κατάργηση του ν.1608/50 «περί καταχραστών δημοσίου») το πλαίσιο ποινής κάθειρξης ήταν από 5-15 έτη και η παραγραφή ήταν 15ετης και η αποκατάσταση της ζημίας οδηγούσε το δικαστήριο υποχρεωτικά στην απαλλαγή του δράστη.

Εξάλλου, με τις νομοθετικές παρεμβάσεις σε Ποινικό και Σωφρονιστικό Κώδικα αυστηροποιήθηκε το πλαίσιο αναστολής, εκτέλεσης και έκτισης ποινής (δηλαδή επήλθε περιορισμός των προϋποθέσεων αναστολής της ποινής, ανασταλτικού αποτελέσματος των ένδικων μέσων, αυστηροποίηση των τυπικών και ουσιαστικών προϋποθέσεων υφ΄ όρον απόλυσης) για τα εν λόγω εγκλήματα σε σχέση με τα ισχύοντα πριν το 2020.