Το αδιάβλητο των εξετάσεων απόκτησης του Πιστοποιητικού Επάρκειας Γνώσεων για Πολιτογράφηση (ΠΕΓΠ) επιβεβαιώνει ο Συνήγορος του Πολίτη, ο οποίος παράλληλα προτείνει ευνοϊκές αλλαγές για τους συμμετέχοντες στη διαδικασία.
Στις 7 Νοεμβρίου, ημέρα της γραπτής δοκιμασίας για ξένους που επιθυμούν να λάβουν την ελληνική ιθαγένεια,ο ειδικός επιστήμονας της Ανεξάρτητης Αρχής πραγματοποίησε αυτοψία στο υπουργείο Παιδείας, την ώρα που προετοιμάζονταν και μεταδίδονταν τα θέματα στα 60 εξεταστικά κέντρα που στήθηκαν σε 12 πόλεις της χώρας.
Τη διαδικασία επέβλεπε και εκπρόσωπος της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Δύο ημέρες μετά, επισκέφθηκε και το περιφερειακό βαθμολογικό κέντρο των εξετάσεων στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Από την επιτόπια έρευνα στις συγκεκριμένες δομές διαπιστώθηκε, ότι «δεν υφίσταται ζήτημα αξιοπιστίας της όλης διαδικασίας», καθώς «ακολουθείται πιστά η αυστηρότητα των ασφαλιστικών δικλείδων που εφαρμόζονται στις πανελλαδικές εξετάσεις».
Στην έκθεση αυτοψίας που συντάχθηκε εκφράζεται, επίσης, ικανοποίηση διότι «αυτή τη φορά, αφενός μεν αποφεύχθηκαν αστοχίες της προηγούμενης εξέτασης που είχε εντοπίσει η Αρχή και περιέλαβε στην τότε έκθεση αυτοψίας της, αφετέρου δε εφαρμόστηκε το μεγαλύτερο μέρος των προτάσεων βελτίωσης της όλης διαδικασίας».
Συγκεκριμένα, δεν παρατηρήθηκαν μεγάλες καθυστερήσεις στην αποστολή των θεμάτων, ούτε υπήρξε αναντιστοιχία μεταξύ τετραδίων ερωτήσεων και τετραδίων απαντήσεων, όπως συνέβη τον περασμένο Μάιο, στην παρθενική διαγωνιστική διαδικασία με βάση το νέο σύστημα πολιτογράφησης, που καθιέρωσε το υπουργείο Εσωτερικών.
Και στις δύο γραπτές δοκιμασίες, ωστόσο, υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις έντονου άγχους και πανικού μεταξύ των υποψηφίων, που ,σύμφωνα με τον Συνήγορο του Πολίτη, επιβαρύνονται από την πολύωρη διαδικασία και τις συχνά δυσνόητες οδηγίες.
Σημειώνεται ότι μέσα από τις εξετάσεις, που διενεργούνται δύο φορές το χρόνο, διαπιστώνεται εάν οι αιτούντες (που πληρούν τις προϋποθέσεις οικονομικής και κοινωνικής ένταξης) γνωρίζουν επαρκώς την ελληνική γλώσσα και διαθέτουν γνώσεις για τη χώρα, την ιστορία, τους θεσμούς και τον πολιτισμό της. Τα ερωτήματα, που βρίσκονται σε Τράπεζα Θεμάτων στο διαδίκτυο μαζί με τις απαντήσεις, επιλέγονται από την ειδική επιστημονική επιτροπή των εξετάσεων.
Στη διάρκεια της δοκιμασίας ήταν συχνή η ροή των πληροφοριών που ελάμβαναν στο υπουργείο Παιδείας τα μέλη της επιτροπής ότι εξεταζόμενοι δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στο επίπεδο των θεμάτων και ζητούσαν να αποχωρίσουν από τη διαγωνιστική διαδικασία.
Δύσκολα θέματα, μακροσκελή ερωτήματα, αρκετά διαφορετικοί τύποι ερωτημάτων και πολύπλοκες διευκρινήσεις διαπιστώνει στην έκθεσή της η Αρχή, την οποία προφανώς «επιβεβαιώνει» ο απολογισμός των εξετάσεων: Από το σύνολο των 5.637 συμμετεχόντων, πέτυχαν οι 2.659 (47,17%) και απέτυχαν οι 2.978 (52,83%).
Ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης με δήλωσή του στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων τονίζει ότι οι εξετάσεις απόκτησης ΠΕΓΠ «συνιστούν πλέον κατά κοινή ομολογία μία ακέραια και αδιάβλητη διαδικασία η οποία εκσυγχρόνισε και εξορθολόγισε το πλαίσιο πολιτογράφησης στη χώρα μας, αντικαθιστώντας ένα υποκειμενικό και διάτρητο σύστημα που εφαρμόστηκε επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «το γεγονός ότι η πρόσφατη εξεταστική διαδικασία διεξήχθη υπό την εποπτεία της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και του Συνηγόρου του Πολίτη, καθώς και η διαπίστωση των δύο ανεξάρτητων φορέων περί μίας απολύτως υποδειγματικής διαδικασίας αποδεικνύει με τον πλέον εμφατικό τρόπο ότι εφαρμόσαμε για μια ακόμη φορά ένα αδιάβλητο και ακέραιο σύστημα πολιτογράφησης».
Για να βελτιωθεί περαιτέρω η διαδικασία, ο ΣτΠ προτείνει για τις επόμενες εξετάσεις, που θα διενεργηθούν τον Μάιο του 2022, να επικεντρωθεί η προσπάθεια των αρμοδίων στην επανεκτίμηση του επιπέδου δυσκολίας της εξεταζόμενης ύλης, με παράλληλη απλοποίηση της γλώσσας, καθώς και με τυποποίηση των ερωταπαντήσεων, π.χ. δίνοντας έμφαση στις κλειστές απαντήσεις και σε ερωτήματα πολλαπλής επιλογής (multiple choice).
Η έκθεση αυτοψίας διαβιβάστηκε στον Μ. Βορίδη, ο οποίος την κοινοποίησε στην ειδική επιστημονική επιτροπή των εξετάσεων.
«Το νέο σύστημα δεν αφήνει περιθώριο για πολιτικές ή άλλου είδους παρεμβάσεις, κάτι για το οποίο η αντιπολίτευση σιωπά», δηλώνει στο ΑΠΕ/ΜΠΕ, ο γενικός γραμματέας Ιθαγένειας, Αθανάσιος Μπαλέρμπας, ο οποίος επισημαίνει ότι με το παλαιό σύστημα πολιτογράφησης οι αιτούντες που εξετάστηκαν δεν ξεπέρασαν ποτέ τους 4.000 ετησίως ενώ φέτος εξετάστηκαν συνολικά 8.000 άτομα με επιτυχόντες λίγο λιγότερο από το 60%.
Με διατάξεις, εξάλλου, που περιλαμβάνονται στο προσφάτως ψηφισθέν νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για την Κοινωνία των Πολιτών και τον εθελοντισμό, απλοποιείται η διαδικασία πολιτογράφησης.
Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, καταργείται από τις ουσιαστικές προϋποθέσεις πολιτογράφησης η εξακρίβωση της ικανότητας του αλλοδαπού να συμμετέχει ενεργά και ουσιαστικά στην πολιτική ζωή της χώρας δεδομένου ότι η προϋπόθεση αυτή διακριβώνεται μέσω της γραπτής δοκιμασίας στην οποία υποβάλλεται ο αλλοδαπός στο πλαίσιο εξακρίβωσης της προϋπόθεσης πολιτογράφησης που αναφέρεται στον τρόπο λειτουργίας του πολιτεύματος και των θεσμών αυτού.
Καταργείται, επίσης, η υποχρεωτικότητα της προφορικής συνέντευξης, στην οποία υποβάλλονταν οι επιτυχόντες των γραπτών εξετάσεων και παραμένει μόνο για περιπτώσεις αμφιβολιών ως προς τη συνδρομή ή μη της οικονομικής και κοινωνικής ένταξης του αιτούντος.
