Πριν από τέσσερις δεκαετίες, το Ιράν ήταν μια από τις ισχυρότερες οικονομίες της Ασίας, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ που ξεπερνούσε ακόμα και αυτό του Ισραήλ, και τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που το καθιστούσαν έναν ενεργειακό γίγαντα. Σήμερα, η χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, βυθισμένη σε ενεργειακές κρίσεις και κοινωνική αναταραχή. Ο διακεκριμένος οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, υποστηρίζει σε πρόσφατο άρθρο του στο Project Syndicate ότι η κακοδιαχείριση και οι καταστροφικές πολιτικές του καθεστώτος, και όχι οι εξωτερικές επιθέσεις, αποτελούν την πραγματική απειλή για την Ισλαμική Δημοκρατία, προδιαγράφοντας την πτώση της, όπως αναφέρει το
Αυτός είναι ο χάρτης των τουρκολιβυκών ερευνών! "Η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων"
Από την Ευημερία στην Καταστροφή
Το Ιράν του παρελθόντος ήταν μια περιφερειακή υπερδύναμη, με σύγχρονη οικονομία, μορφωμένο πληθυσμό και φιλικές σχέσεις με τη Δύση και το Ισραήλ. Με τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου και τα τρίτα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου παγκοσμίως, η χώρα είχε τη δυνατότητα να γίνει ο πλουσιότερος πετρελαιοπαραγωγός του Περσικού Κόλπου. Ωστόσο, η Ιρανική Επανάσταση του 1979 και οι μετέπειτα πολιτικές του καθεστώτος οδήγησαν σε μια πρωτοφανή κατάρρευση. «Το 1990, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του Ιράν ήταν σχεδόν ισοδύναμο με του Ισραήλ. Σήμερα, το ΑΕΠ του Ισραήλ είναι 15 φορές μεγαλύτερο», σημειώνει ο Ρουμπινί. Η κακοδιαχείριση, η διαφθορά και η εχθρότητα προς τη Δύση κόστισαν στο Ιράν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε χαμένα ενεργειακά έσοδα, ενώ η χώρα υπέστη το 2024 μια άνευ προηγουμένου ενεργειακή κρίση, με κλειστά σχολεία και επιχειρήσεις να μένουν χωρίς ρεύμα, παρά τα τεράστια αποθέματά της.
Το Ιράν έχει 90 εκατομμύρια κατοίκους και έκταση ισοδύναμη με την έκταση τριών ολόκληρων Ισπανιών. Αυτό περιπλέκει τον ενεργειακό εφοδιασμό. Ένας πολύ μεγάλος πληθυσμός που διασκορπίζεται σε μια τεράστια περιοχή καθιστά τον ενεργειακό εφοδιασμό πιο ακριβό. Ωστόσο, το Ιράν δεν είχε τέτοιου είδους προβλήματα στο παρελθόν, τουλάχιστον όχι σε τόσο σοβαρό βαθμό. Πριν από την Ιρανική Επανάσταση που τερμάτισε το καθεστώς του Σάχη, το Ιράν ήταν μια σχετικά ευημερούσα οικονομία, με μορφωμένο και καλά εκπαιδευμένο πληθυσμό και ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον. Ωστόσο, με την επανάσταση, όλα άρχισαν να αλλάζουν, τα οποία, επιδεινωμένα από τις εντάσεις με τη Δύση, το Ισραήλ και γειτονικές χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, κατέληξαν να μετατρέψουν την Τεχεράνη σε ένα είδος «απόκληρου» σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο (απολαμβάνει την υποστήριξη της Ρωσίας και χωρών όπως η Βενεζουέλα).
Τεντώνουν το σχοινί Λιβύη-Τουρκία! Υπέγραψαν συμφωνία για σεισμικές έρευνες σε 4 θαλάσσιες περιοχές
Η Εσωτερική Εξέγερση και το Μέλλον
Ο Ρουμπινί υποστηρίζει ότι η πτώση του ιρανικού καθεστώτος δεν θα έρθει από τις ισραηλινές ή αμερικανικές βόμβες, αλλά από την οργή του ίδιου του λαού. «Η συντριπτική πλειοψηφία των Ιρανών, που υποφέρουν από πληθωρισμό, φτώχεια και πείνα, απεχθάνεται το καθεστώς που οδήγησε τη χώρα σε οικονομική, γεωπολιτική και στρατιωτική καταστροφή», γράφει. Παρά τη συσπείρωση γύρω από το καθεστώς μετά τις πρόσφατες επιθέσεις του Ισραήλ, ο Ρουμπινί προβλέπει ότι οι Ιρανοί, που έχουν επαναστατήσει έξι φορές τις τελευταίες δεκαετίες, θα εξεγερθούν ξανά, επιλέγοντας μετριοπαθείς ηγέτες αντί για θεοκρατικούς φανατικούς.«Ο ιρανικός λαός, όχι οι εξωτερικές δυνάμεις, θα καθοδηγήσει αυτό το κίνημα τον επόμενο χρόνο. Οι Ιρανοί έχουν επαναστατήσει ενάντια στο καθεστώς τους τουλάχιστον έξι φορές τις τελευταίες δεκαετίες και, όταν τους δόθηκε η ευκαιρία, πάντα εξέλεξαν μετριοπαθείς ηγέτες αντί για θεοκρατικούς φανατικούς», λέει ο Ρουμπινί.
Η κατάρρευση του καθεστώτος, σύμφωνα με τον ίδιο, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, με την ομαλοποίηση των σχέσεων Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας και την προοπτική μιας λύσης δύο κρατών για το Παλαιστινιακό. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, το Ιράν πρέπει να αποτινάξει την «Ύδρα» του σημερινού καθεστώτος και να επανενταχθεί στη διεθνή κοινότητα ως ορθολογικός παράγοντας, αντί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί τρομοκρατικές ομάδες και να αποσταθεροποιεί την περιοχή.
