Μόλις ο Ιησούς πρόφερε τη λέξη «Τετέλεσθαι» πάνω στον Σταυρό του Μαρτυρίου και με μια κλίση της κεφαλής στον ώμο, παρέδωσε το πνεύμα και κατέβηκε στον Άδη, για να συμπληρώσει το έργο Του.

Στη Γη, με τον θάνατό Του, σφράγισε τη λύτρωση του ανθρώπινου γένους. Στον Άδη, όμως; Κι εκεί, εκατομμύρια ψυχών, τάγματα απείρως πολυπληθέστερα των ψυχών που διαβίωναν στη Γη, ήταν φορτωμένα με το Προπατορικό Αμάρτημα και βασανίζονταν σκληρά. Έπρεπε, λοιπόν, να συντελεστεί η σωτηρία και των ψυχών αυτών και ο Κύριος, παρακινημένος από την απέραντη μεγαθυμία Του, κατέβηκε στον Άδη.

Μα, η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη αφιερώνουν ελάχιστες λέξεις για το τρανό τούτο γεγονός. Δε μας μένουν, κατά συνέπεια, παρά οι περιγραφές των πρώτων εκκλησιαστικών συγγραφέων και οι πληροφορίες που υπάρχουν στα βιβλία άλλων συγγραφέων, μεταγενέστερων, για να μας αποσαφηνίσουν τι ακριβώς ήταν η κάθοδος του Ιησού στον Άδη.

Από όλους τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς, εκείνος που μας δίνει την παραστατικότερη περιγραφή είναι ο Άγιος Επιφάνιος, Επίσκοπος Κύπρου, ο οποίος ήταν ένας Ισραηλίτης που είχε προσελκυσθεί στον Χριστιανισμό από τον Άγιο Ιλαρίωνα και ο οποίος έζησε κατά τον 4ο μ.Χ. αιώνα.

Μια άλλη ακόμα περιγραφή, που δεν αναγνωρίζει η θρησκεία, μας δίνει το Απόκρυφο Ευαγγέλιο του Νικοδήμου.

Ποιος να είναι τάχα αυτός ο Νικόδημος; Ήταν ο Ισραηλίτης εκείνος, που αναφέρουν τα Ευαγγέλια, ο οποίος υπήρξε βαθμούχος στην εποχή του και μέχρι τη στιγμή του μαρτυρίου του Κυρίου ήταν μυστικός μαθητής Του και κατόπιν, φανερός; Ίσως…

Πάντως και ο Νικόδημος μας δίνει μια φοβερή εικόνα του Άδη και παραθέτει, μάλιστα, μια μακρά συνομιλία μεταξύ του Άδη και του Σατανά, οι οποίοι είχαν κατατρομοκρατηθεί, μόλις άκουσαν τα βροντερά πατήματα του Κυρίου, που κατέβαινε στο βασίλειό τους.

Η περιγραφή, εξ άλλου, αυτή ενέπνευσε τους παλαιότερους καλλιτέχνες και στα χειρόγραφα του Απόκρυφου Ευαγγελίου του Νικοδήμου, που σώζονται τόσο στο Μιλάνο, όσο και στο Παρίσι, υπάρχουν διάφορες καταπληκτικές εικόνες.

Αυτές, λοιπόν, είναι οι δύο περιγραφές της Καθόδου του Κυρίου στον Άδη. Θα βασιστούμε, όμως, περισσότερο στην πρώτη, καθώς αυτή προέρχεται από δόκιμο εκκλησιαστικό συγγραφέα, ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Ορθοδοξίας και είχε μελετήσει ακόμη διάφορες άλλες περιγραφές, που δυστυχώς δε σώζονται πλέον.

Λέγει ο Επιφάνιος:

Ο φύσει Φιλάνθρωπος επιθυμεί να σώσει τους αιώνια δεσμώτες του Άδη, όπως και τον Αδάμ, τον Πρωτόπλαστο και Πρωτογέννητο των ανθρώπων. Εκεί και ο Άβελ ο Πρωτόθνητος, εκεί και ο Νώε, αλλά και τόσοι άλλοι.

Και ο Ιησούς κατέρχεται στον Άδη. Στο πέρασμά του συντρίβονται θύρες και αλυσίδες. Και του παραστέκονται οι λεγεώνες των Αγγέλων και των Αρχαγγέλων. Όχι γιατί ο Χριστός έχει ανάγκη από συμμάχους, αλλά επειδή είναι ο Δεσπότης και ο Κύριός τους.

Κατεβαίνει στα ανήλια και ανέσπερα βασίλεια του Άδη. Προπορεύεται ο Αρχιστράτηγος Γαβριήλ, διότι πάντα φέρνει στους ανθρώπους χαράς ευαγγέλια. Αναδίδει λεοντιαία φωνή και διατάσσει τις ενάντιες δυνάμεις να ανοιχτούν οι πύλες. Έπειτα, ακούγεται η βροντερή φωνή του Μιχαήλ που ανακράζει πως αλώθηκαν οι πύλες οι αιώνιες.

Κι ευθύς, τρόμος και φόβος κατώδυνος κατέλαβε τους εχθρούς. Μόλις αναφάνηκε ο Ιησούς, μια αστραπή τους τύφλωσε, τα γόνατά τους λύγισαν και η δύναμή τους εξανεμίστηκε.

Μεμιάς, οι πύλες του Άδη άνοιξαν διάπλατες, οι αλυσίδες λύθηκαν, οι μοχλοί κομματιάστηκαν, τα κλείθρα ξέφυγαν από τις πόρτες και τα θεμέλια των ερεβωδών βασιλείων του Άδη δονήθηκαν. Όλοι οι σύντροφοι του Σατανά έμειναν κεραυνοβολημένοι, άλλος εμβρόντητος, άλλος με το κεφάλι χωμένο στα γόνατα, άλλος πεσμένος πρηνής, άλλος καταθαμβωμένος, άλλος σαν στήλη άλατος.

Μόλις αντίκρισαν τον Κύριο, άρχισαν να λέγουν:

Και απαντούσαν οι λεγεώνες των Αγγέλων και των Αρχαγγέλων, που παραστέκονταν στον Κύριο:

Έτσι, άλλες λεγεώνες έσκαβαν τα δεσμωτήρια από τα θεμέλιά τους, άλλες κατεδίωκαν τις φάλαγγες του Σατανά, άλλες ερευνούσαν τα τρομακτικά σπήλαια και τις κατακόμβες, άλλες απελευθέρωναν τους δέσμιους από τα αιώνια δεσμά τους και άλλες έδεναν το τύραννο με δεσμά άλυτα.

Και όταν ο Αδάμ ο Πρωτόπλαστος και ο Πρωτογέννητος αντίκρισε τον Ιησού, θαύμασε κι Εκείνος του είπε:

Κι ενώ έλεγε αυτά ο Ιησούς, αναστήθηκε ο Αδάμ και μαζί του η Εύα και πολλά άλλα σώματα αναστήθηκαν και άρχισαν να κηρύττουν την τριήμερη Ανάσταση του Κυρίου.

Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», στις 23/04/1933…