Όταν ένας άνθρωπος αρρωστήσει από έναν ιό του αναπνευστικού, ο επίμονος βήχας είναι ένα από τα πιο απογοητευτικά και ενοχλητικά συμπτώματα που αντιμετωπίζει. Και παρόλο που είναι πιο πολύ ενοχλητικός παρά επικίνδυνος για την υγεία του ατόμου, χρήζει ιατρικής αξιολόγησης σε περίπτωση που επιμένει για περισσότερο από 2-3 εβδομάδες. Ο οξύς βήχας διαρκεί περίπου τρεις εβδομάδες ή λιγότερο και είναι αποτέλεσμα της λοίμωξης που επηρεάζει το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, σύμφωνα με το wikihealth.gr.

Σύμφωνα με τον Raj Dasgupta, MD, επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος στο Συμβούλιο Ύπνου και συνεργάτης του Αμερικανικού Κολλεγίου Ιατρών Θώρακος, σε περίπτωση που ο βήχας επιμένει για περισσότερο από τρεις εβδομάδες και κυρίως αν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως η αιμόπτυση (βήχας με αίμα), η δυσκολία στην αναπνοή και ο πόνος στο στήθος, η έγκαιρη επίσκεψη στον γιατρό κρίνεται απαραίτητη για άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση της αιτίας.

Τι πρέπει να κάνετε αν έχετε επίμονο βήχα;

Η υγεία γίνεται πολυτέλεια στην Αργεντινή - Επιλέγουν να πάρουν φαγητό και όχι φάρμακα

Σε περίπτωση που αντιμετωπίζετε βήχα ο οποίος δεν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, τα σιρόπια για τον βήχα, που δεν χρειάζονται ιατρική συνταγή, τα οποία περιέχουν δεξτρομεθορφάνη, ένα κατασταλτικό του βήχα, είναι συνήθως αποτελεσματικά και αρκετά για την αντιμετώπισή του. Άλλα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, πέραν από τα σιρόπια για τον βήχα, που βοηθούν στην καταστολή του βήχα, σύμφωνα με τον Dasgupta, είναι τα αποχρεμπτικά και τα αντιισταμινικά.

Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως τα αντιβιοτικά, είναι απαραίτητα σε περίπτωση που ο ασθενής αντιμετωπίζει άσθμα ή βακτηριακές λοιμώξεις.

Όσον αφορά τις θεραπευτικές επιλογές που ο ασθενής μπορεί να εφαρμόσει στο σπίτι, συνιστώνται τα ακόλουθα:

• Καλή ενυδάτωση με άφθονο νερό και τσάι από βότανα.
• Χρήση υγραντήρα δωματίου για υγρασία του αέρα.
• Χρήση παστιλιών για το λαιμό που ανακουφίζουν τον ερεθισμό του λαιμού.
• Κατανάλωση ζεστού νερού με μέλι για καλύτερο ύπνο.
• Γαργάρες με αλατόνερο για ανακούφιση του ερεθισμού του λαιμού και καλύτερο ύπνο. (Διαβάστε επίσης: Πονόλαιμος: Πόσο βοηθητικές είναι οι γαργάρες με αλατόνερο;)
• Αποφυγή ερεθιστικών του λαιμού, όπως το κάπνισμα, ο καπνός και οι έντονες οσμές.

Σημειώνεται ότι ο βήχας που διαρκεί περισσότερο από οκτώ εβδομάδες, θεωρείται χρόνιος και αποτελεί ένδειξη ασθένειας των πνευμόνων και ως εκ τούτου κρίνεται απαραίτητη η επίσκεψη στον γιατρό για διάγνωση της αιτίας και θεραπεία.

Τι μπορεί να προκαλέσει παρατεταμένο και επίμονο βήχα;

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση του βήχα και στη μετατροπή του σε παρατεταμένο βήχα, όπως:

• Άσθμα
• Σύνδρομο βήχα των ανώτερων αεραγωγών (αλλιώς γνωστό ως οπισθορινική ενστάλαξη)
• Γαστροφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ) (Διαβάστε επίσης: Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Πώς θα μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισής της;)
• Λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος
• Αλλεργίες
• Κάπνισμα
• Ατμοσφαιρική ρύπανση
• Φάρμακα για την υψηλή αρτηριακή πίεση, όπως οι αναστολείς ΜΕΑ

Σύμφωνα με τον Sean P. Duffy, MD, πνευμονολόγο και αναπληρωτή καθηγητή θωρακικής ιατρικής και χειρουργικής στο Lewis Katz School of Medicine στο Πανεπιστήμιο Temple, παρόλο που τις περισσότερες φορές ο βήχας υποχωρεί, οι ασθενείς θα πρέπει να λαμβάνουν διάγνωση της υποκείμενής του αιτίας, πριν αυτός μετατραπεί σε χρόνιο βήχα. Όταν ο επίμονος βήχας αφεθεί χωρίς θεραπεία, θα μπορούσε να επιδεινωθεί ή να προκαλέσει σοβαρές κρίσεις άσθματος, που με τη σειρά τους θα μπορούσαν να προκαλέσουν λιποθυμία ή έμετο.

Ποια είναι τα πιο κοινά αίτια του επίμονου ή χρόνιου βήχα στους ενήλικες;

Ο επίμονος ή χρόνιος βήχας είναι συνήθως αποτέλεσμα των πιο κάτω αιτιών:

Με ποια προβλήματα υγείας συνδέονται τα επεξεργασμένα τρόφιμα

• Μεταρινική στάλαξη: Η πιο κοινή αιτία του χρόνιου βήχα, είναι η μεταρινική στάλαξη που προκαλείται από ρινικές λοιμώξεις, εποχικές αλλεργίες, ρινικούς πολύποδες και άλλες καταστάσεις που αναφέρονται ως παθήσεις των ανώτερων αεραγωγών.
• Άσθμα: Το άσθμα προκαλεί επίμονο και χρόνιο βήχα, που συνοδεύεται συνήθως από συμπτώματα όπως ο συριγμός και η δύσπνοια.
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ) μπορεί να προκαλέσει χρόνιο βήχα, με ορισμένους ανθρώπους να εμφανίζουν και άλλα συμπτώματα ταυτόχρονα, όπως η καούρα.  Ο βήχας που προκαλείται από την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, τείνει να γίνεται εντονότερος τη νύχτα.
• Ηωσινοφιλική βρογχίτιδα: Πρόκειται για μια από τις τέσσερις κύριες αιτίες χρόνιου βήχα στους ενήλικες, που προκαλείται από την αντίδραση των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.
• Βήχας του καπνιστή: Ο βήχας που επηρεάζει τα άτομα που καπνίζουν είναι  μια πολύ κοινή αιτία χρόνιου βήχα.
• Φυματίωση: Σε παγκόσμιο επίπεδο, η φυματίωση είναι κοινή αιτία χρόνιου βήχα.
• Φάρμακα για την υψηλή αρτηριακή πίεση: Οι αναστολείς ΜΕΑ που χρησιμοποιούνται για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, μπορούν να προκαλέσουν ξηρό και χρόνιο βήχα.

Ποιες είναι οι πιο κοινές αιτίες του βήχα στα παιδιά;

Οι πιο συχνές αιτίες βήχα στα παιδιά, δεν είναι ίδιες με αυτές των ενηλίκων. Τέτοιες αιτίες μπορεί να είναι οι ακόλουθες:

• Άσθμα
• Παρατεταμένο επεισόδιο βακτηριακής βρογχίτιδας
• Σύνδρομο βήχα των ανώτερων αεραγωγών

Ποιες είναι οι λιγότερο συχνές αιτίες του χρόνιου βήχα στους ενήλικες;

Λιγότερο συχνές αιτίες του χρόνιου βήχα είναι οι ακόλουθες:

• Καρκίνος του πνεύμονα: Μόνο το 2% των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από χρόνιο βήχα, έχουν καρκίνο του πνεύμονα.
• Όγκοι μέσα ή κοντά στους πνεύμονες: Άλλοι τύποι όγκων στο στήθος, κοντά ή μέσα στους πνεύμονες, όπως τα λεμφώματα, μπορούν να προκαλέσουν χρόνιο και επίμονο βήχα.
• Πνευμονοπάθειες: Πνευμονοπάθειες, όπως το εμφύσημα, οι βρογχεκτασίες και η σαρκοείδωση, μπορούν να προκαλέσουν επίμονο και χρόνιο βήχα.
• Καρδιακή ανεπάρκεια: Η συσσώρευση υγρών στους πνεύμονες μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανεπάρκεια, που με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως ο επίμονος βήχας και ο συριγμός.
• Μυκητιασικές λοιμώξεις: Μυκητιασικές λοιμώξεις όπως η κοκκιδιοειδομυκητίαση και η ιστοπλάσμωση, αποτελούν αιτίες βήχα, οι οποίες ωστόσο είναι πιο σπάνιες.
• Αναρρόφηση: Η αναρρόφηση τροφής σε ενήλικες και ξένων σωμάτων στα παιδιά, μπορεί να οδηγήσει σε βήχα.

Από ποια συμπτώματα συνοδεύεται συνήθως ο χρόνιος βήχας;

Ο χρόνιος βήχας μπορεί να συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως τα ακόλουθα:

• Καταρροή ή βουλωμένη μύτη
• Μεταρινική σταγόνα
• Βραχνάδα
• Συριγμός
• Δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια)
• Καούρα
• Αιμόπτυση