Έρχονται μεγάλες ανακατάξεις στο τουρκικό ΥΠΕΞ κατόπιν εισηγήσεων του Φιντάν προς τον Ερντογάν καιεγκρίσεως του τελευταίου, γεγονός το οποίο θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψιν από τους Έλληνες διπλωμάτες και την πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ δεν άλλαξε ούτε παρέτεινε τη θητεία του Πρέσβη του στις ΗΠΑ καίτοι αυτή λήγει στις 14 Ιανουαρίου
, αναφέρεται μεταξύ άλλων στις ζυμώσεις και στην αλλαγή σκεπτικού που επικρατεί στο τουρκικό ΥΠΕΞ, αναφέροντας ώς παράδειγμα την μη αντικατάσταση του Πρέσβη της Τουρκίας στις ΗΠΑ Μουράτ Μερκάν, καίτοι η θητεία του λήγει στις 14 Ιανουαρίου 2024, λόγω των 65ων γενεθλίων του, επισημαίνοντας:
Στην πραγματικότητα, διανύουμε μια περίοδο σοβαρών προβλημάτων με τις ΗΠΑ, από την αγορά F-16 με προϋπόθεση την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ μέχρι την κρίση της Γάζας και το Ισραήλ, από την υποστήριξη της παρουσίας του PKK στη Συρία μέχρι την παρουσία του Φετουλάχ Γκιουλέν στις ΗΠΑ.
Αν και τόσο το Υπουργείο Εξωτερικών όσο και τα στελέχη του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στην Μπεσττεπέ γνωρίζουν ότι η θητεία του Μερκάν πρόκειται να λήξει ,καθώς δεν έχει γίνει προσπάθεια παράτασής της, δεν φαίνεται να έχουν προβεί σε καμία ενέργεια επί του θέματος, τουλάχιστον σύμφωνα με δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες.
Με άλλα λόγια, εάν ο Mερκάν επιστρέψει στην Τουρκία στις 12 Ιανουαρίου, όπως δημοσίευσε στο μήνυμά του «Χ» στις 4 Ιανουαρίου, οι σχέσεις της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχιστούν χωρίς πρεσβευτή στην Ουάσιγκτον σε μια από τις πιο προβληματικές στιγμές.
Ο Ερντογάν δεν πήρε μαζί του σε σημαντικές συναντήσεις τον Πρέσβη του στις ΗΠΑ Μερκάν
Ωστόσο υπάρχει ισχυρό διπλωματικό επιτελείο στην πρεσβεία της Ουάσιγκτον, ώστε δεν θα επηρέαζε αυτή η εξέλιξη τη λειτουργία του κράτους, ενώ είναι γνωστό ότι ο Ερντογάν δεν πήρε τον Mερκάν σε κάποιες σημαντικές συναντήσεις πρόσφατα.
Για παράδειγμα, κατά τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου στις 21 Σεπτεμβρίου, ο πρεσβευτής του Ισραήλ στην Ουάσιγκτο, Μάικ Χέρτζογκ, ήταν παρών, αλλά ο Μερκάν όχι.
Κατά τη συνάντηση του Ερντογάν και του Φιντάν με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken στις 6 Ιανουαρίου, ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Άγκυρα Jeff Flake ήταν παρών, αλλά ο Mερκάν όχι.
Ο Μερκάν έχαιρε της εμπιστοσύνης του Ερντογάν
Ήταν γνωστό ότι ο Ερντογάν δεν συμπεριέλαβε διπλωμάτες που είχαν εκπαιδευτεί ως δημόσιοι υπάλληλοι καριέρας στο Υπουργείο Εξωτερικών σε ορισμένες από τις συναντήσεις του. Αλλά ο Mερκάν δεν ήταν ένας από αυτούς, αφού ήταν ένας από τους πιο έμπιστους πολιτικούς διορισμένους του Ερντογάν.
Μάλιστα, παρά τη γνωστή εγγύτητά του με τον πρώην πρόεδρο Abdullah Gül, είχε διορίσει τον Mερκάν, βουλευτή του AKP από το Εσκισεχίρ και υφυπουργό Ενέργειας -είναι πεθερός του υπουργού Ενέργειας Alparslan Bayraktar- πρώτα ως πρεσβευτή στο Τόκιο και στη συνέχεια. ως πρέσβη στην Ουάσιγκτον.
Τι είχε αλλάξει;
Ο δημοσιογράφος Barçın Yinanç απαρίθμησε ορισμένα από τα ονόματα στο σημερινό προσωπικό του Υπουργείου Εξωτερικών, συμπεριλαμβανομένου του αναπληρωτή υπουργού υπό τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σημερινού Μόνιμου Αντιπροσώπου στον ΟΗΕ Sedat Önal και του αναπληρωτή υπουργού του Fidan, Burak Akçapar.
Ωστόσο, φημολογείται επίσης ότι ο Ερντογάν μπορεί να κάνει μια πολιτική τοποθέτηση Πρέσβη στην Ουάσιγκτον με τον οποίο ο Φιντάν θα μπορούσε άνετα να συνεργαστεί.
Οι προτιμήσεις Ερντογάν και Φιντάν θα δείξουν επίσης αν έχει ξεκινήσει μια νέα εποχή στην εξωτερική πολιτική, στην οποία αυτή θα αποκτήσει και πάλι βάρος.
Οι δηλώσεις του Φιντάν στην ομιλία του στην Επιτροπή Σχεδίου και Προϋπολογισμού του Κοινοβουλίου στις 20 Νοεμβρίου σηματοδοτούσαν ότι το Υπουργείο Εξωτερικών θα υποστεί μετασχηματισμό παρόμοιο με αυτόν του Εθνικού Οργανισμού Πληροφοριών (MIT), του οποίου ηγήθηκε για 13 χρόνια.
«Όσο καλοί είναι οι διπλωμάτες μας μεμονωμένα, η θεσμική μας ικανότητα χρειάζεται βελτίωση, επομένως πρέπει πραγματικά να κάνουμε πολλά θεσμικά βήματα.Τι σημαίνει αυτό; Έχετε πολύ καλούς διπλωμάτες, αλλά όταν τους βάζετε όλους μαζί, μπορεί να μην έχετε πολύ καλή διπλωματία», είπε.
Επομένως, το αν ο νέος πρέσβης στην Ουάσιγκτον είναι επαγγελματίας διπλωμάτης ή όχι, είναι βέβαιο ότι αυτός θα έχει και πολιτικές προεκτάσεις.
"Παίζει" για τοποθέτηση ως Πρέσβη στις ΗΠΑ ο επιχειρηματίας Yalçındağ
Στο πλαίσιο αυτό κυκλοφορούσε χθες το όνομα του επιχειρηματία Mehmet Ali Yalçindağ.
Ένας λόγος για αυτό είναι ότι ο Namık Tan, ο οποίος υπηρέτησε ως πρεσβευτής στο Τελ Αβίβ και την Ουάσιγκτον και επί του παρόντος είναι βουλευτής του CHP στην Κωνσταντινούπολη, είπε στον Fidan κατά τη διάρκεια των συνομιλιών για τον προϋπολογισμό στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευσημ ότι εάν επρόκειτο να κάνετε ένα πολιτικό διορισμό για την θέση του Πρέσβη στην Ουάσιγκτον, θα πρέπει τουλάχιστον να διορίσει έναν επιχειρηματία όπως ο Muhtar Kent, ο οποίος μπορεί να ανοίξει κάθε πόρτα εκεί.
Η αναφορά του Κεντ, ο οποίος ήταν πρόεδρος της Coca-Cola για χρόνια, στις συνομιλίες για τον προϋπολογισμό Εξωτερικών Υποθέσεων έφερε στο νου τον Yalçindağ, ο οποίος παραιτήθηκε την περασμένη εβδομάδα από την τριετή προεδρία του στο Επιχειρηματικό Συμβούλιο Τουρκίας-ΗΠΑ (TAİK).
Ο Γιαλτσίνταγκ, ο οποίος ήταν η γέφυρα μεταξύ του Ερντογάν και του Τραμπ κατά την εποχή του Ντόναλντ Τραμπ, είναι συγγενής του πρώην προέδρου της TÜSİAD, Arzuhan Doğan Yalçindağ, και γαμπρός του Aydın Doğan.
Εντούτοις ο Yalçindağ είπε ότι δεν είχε λάβει καμία πρόταση. Ετοιμαζόταν να παραστεί στην τελετή παράδοσης για την πώληση του BluTV, που ίδρυσε ο γιος του Aydın Doğan Yalçındağ, στον αμερικανικό κολοσσό των μέσων ενημέρωσης Warner-Bros-Discovery, και τώρα έχει εκλεγεί Πρόεδρος του Επιχειρηματικού Συμβουλίου Τουρκίας-Γερμανίας.
Τι είδους πρέσβη χρειαζόμαστε;
Τα προβλήματα της Τουρκίας με τις ΗΠΑ είναι στρατηγικά, σε Προεδρικό επίπεδο.
Υπάρχει ένας Πρόεδρος στις ΗΠΑ που δεν έχει συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο από τότε που εξελέγη πριν από τέσσερα χρόνια, εκτός από διεθνείς συναντήσεις.
Ακόμα κι αν η Τουρκία κάνει ένα μη αναστρέψιμο βήμα εγκρίνοντας την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, είναι πολύ αμφίβολο ότι ο Τζο Μπάιντεν θα μπορέσει να εξασφαλίσει την πώληση F-16 στην Τουρκία με σαθρή υποστήριξη του Κογκρέσου.
Ομοίως, είναι αμφίβολο ότι θα περικόψει την πολιτική, στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη στις θυγατρικές οργανώσεις του PKK. Επιπλέον, αυτή η υποστήριξη υπήρχε ακόμη και επί Τραμπ.
Φυσικά, υπάρχουν όρια στο τι μπορούν να κάνουν οι πρεσβευτές, ειδικά στη σημερινή πολιτική δυναμική.
Ωστόσο, η Τουρκία χρειάζεται έναν πρεσβευτή στην Ουάσιγκτον που να έχει πρόσβαση στα εθνοτικά λόμπι στον Λευκό Οίκο, το Κογκρέσο και τον επιχειρηματικό κόσμο, αντί να προσπαθεί να διασυνδέει την Άγκυρα με τουρκικές ενώσεις και ομάδες εκεί."
Που το πάνε Ερντογάν-Φιντάν
Γνωρίζουμε ότι ο Ερντογάν "ζεσταίνει" την κοινή γνώμη της Τουρκίας πληροφορώντας την με ελεγχόμενα ΜΜΕ της χώρας του, πριν κοινοποιήσει σημαντικές αποφάσεις που ήδη έχει λάβει.
Μια από αυτές είναι ο διορισμός του νέου Τούρκου Πρέσβη στις ΗΠΑ, που θα είναι κατά πάσα πιθανότητα ο επιχειρηματίας Mehmet Ali Yalçindağ , ο οποίος διαθέτει ισχυρές προσβάσεις σε λομπίστες, επιχειρήσεις και παλαίός γνώριμος του Τράμπ, παίζοντας ρόλο "γέφυρας επικοινωνίας" μεταξύ του Ερντογάν και του τότε Αμερικανού Προέδρου.
Ο Τούρκος Πρόεδρος προσβλέπει στην επανεκλογή του επιχειρηματία Τράμπ ως Προέδρου των ΗΠΑ .
Γνωρίζοντας την νοοτροπία του καλά ο Ερντογάν κατά την εκτίμησή μας, θα προβεί στον διορισμό ως Πρέσβη της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον ενός ανθρώπου που μιλάει τη γλώσσα του Τράμπ, ενός επιχειρηματία με τον οποίο είναι ήδη γνωστός στο παρελθυόν και όχι ενός επαγγελματία διπλωμάτη.
Αυτό εφόσον συμβεί θα σημάνει την έναρξη ενός ανοιχτού πολέμου μεταξύ επαγγελματιών διπλωματών καριέρας του τουρκικού ΥΠΕΞ και του Φιντάν, με τον τελευταίο να μην εμπιστελυεται τις Κεμαλικές καταβολές τους.
Παράλληλα μια τέτοια κίνηση από πλευράς Ερντογάν-Φιντάν θα σημάνει ακόμη μεγαλύτερη αποστασιοποίηση από το Διεθνές Δίκαιο στη λήψη αποφάσεών τους, κάτι που θα πρέπει να προσεχθεί ιδιατέρως από εμάς.