Με αυξημένη ένταση και ενισχυμένα μέσα συνεχίζονται οι έλεγχοι για την αντιμετώπιση των αυθαιρεσιών στις ελληνικές παραλίες, καθώς πριν ακόμα ξεκινήσει ο Ιούλιος, το υπουργείο Οικονομικών είχε δεχθεί πάνω από 3.000 καταγγελίες για παράνομες πρακτικές, ξεπερνώντας τις συνολικές 2.667 της περσινής χρονιάς.

Οι παραβάσεις που καταγράφονται αφορούν κυρίως στην αυθαίρετη κατάληψη τμημάτων παραλίας και την παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης πολιτών στον αιγιαλό, ενώ σημαντικός αριθμός αφορά την παραβίαση όρων παραχώρησης. Ήδη στις περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις έχουν επιβληθεί οι προβλεπόμενες ποινές, με ορισμένα πρόστιμα να φτάνουν και τις 60.000 ευρώ.

Πρόστιμα και παραβάσεις

Η νομοθεσία προβλέπει αυστηρά πρόστιμα για μια σειρά από παραβάσεις:

• 2.000 έως 60.000 ευρώ για παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης σε παραλία, αιγιαλό και θάλασσα,
• 10.000 ευρώ για παρεμπόδιση του ελεγκτικού έργου αρμόδιων φορέων,
• 1.000 ευρώ για μη ανάρτηση πινακίδας με τα στοιχεία της παραχώρησης.

Οι αυτοψίες μέχρι στιγμής πραγματοποιούνται από μικτά ελεγκτικά κλιμάκια που χρησιμοποιούν συμβατικά μέσα (μέτρα, παραχωρητήρια, κ.ά.), ωστόσο καθώς η θερινή περίοδος κορυφώνεται, προγραμματίζεται η χρήση drones για αεροφωτογράφηση και επόπτευση παραλιών, είτε προληπτικά είτε κατόπιν καταγγελιών.

Καθοριστικό ρόλο στην επιτήρηση και διαχείριση των καταγγελιών παίζει η ψηφιακή εφαρμογή MyCoast, που έχει αναπτυχθεί από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, όπου πολίτες μπορούν άμεσα να αναφέρουν περιστατικά παραβάσεων.

Παρά την αυξημένη ροή καταγγελιών, οι ακραίες περιπτώσεις αυθαιρεσίας του περσινού καλοκαιριού φαίνεται μέχρι στιγμής να μην επαναλαμβάνονται, γεγονός που αποδίδεται τόσο στην ενίσχυση της επιτήρησης και τα «τσουχτερά» πρόστιμα, όσο και στη βελτιωμένη διαδικασία παραχώρησης των παραλιών. Από τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών προκύπτει ότι μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί 10.565 παραχωρήσεις, εκ των οποίων 982 μόνο φέτος.

Οι πιο συχνές παραβάσεις

Αναλυτικότερα, από το σύνολο των 3.000+ καταγγελιών:

• 1.568 αφορούν σε αυθαίρετη κάλυψη παραλίας,
• 441 σε παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης.

Γεωγραφική κατανομή – Πού εντοπίζεται το πρόβλημα

Η γεωγραφική κατανομή των παραβάσεων φανερώνει περιοχές όπου το φαινόμενο είναι εντονότερο, ιδιαίτερα στην Ανατολική Αττική και τη Χαλκιδική, που συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο αριθμό παραβάσεων. Αναλυτικά:

• Ανατολική Αττική: 396 παραβάσεις (106 στον Σαρωνικό),
• Χαλκιδική: υψηλά ποσοστά χωρίς ακριβή αριθμό,
• Ρόδος: 164,
• Μαγνησία: 189,
• Πρέβεζα: 133,
• Κορινθία: 101 (52 στο Κιάτο),
• Θάσος: 84,
• Κέρκυρα: 79,
• Εύβοια: 72,
• Θεσσαλονίκη: 65,
• Μεσσηνία: 62,
• Νησιά Αργοσαρωνικού: 59,
• Αχαΐα: 51,
• Ζάκυνθος: 50,
• Ηράκλειο Κρήτης: 45,
• Πιερία: 39,
• Λευκάδα: 37,
• Κάλυμνος & Μύκονος: 33 έκαστη,
• Λάρισα: 25,
• Κως: 24,
• Θήρα: 21,
• Νάξος: 20,
• Ρέθυμνο: 16,
• Έβρος: 16,
• Λασίθι: 15,
• Τήνος: 15,
• και δεκάδες ακόμη περιφερειακές ενότητες με μικρότερο αριθμό καταγγελιών.

Το φετινό καλοκαίρι αποτελεί δοκιμασία για την αποτελεσματικότητα του νέου πλαισίου εποπτείας των παραλιών. Παρά τον μεγάλο όγκο παραβάσεων, οι αρχές εμφανίζονται πιο έτοιμες και εξοπλισμένες σε σχέση με το παρελθόν. Οι πολίτες από την πλευρά τους καλούνται να χρησιμοποιούν τα εργαλεία που τους δίνονται, όπως το MyCoast, ενώ η πολιτεία υπογραμμίζει τη βούλησή της για μηδενική ανοχή στις καταπατήσεις του δημόσιου χώρου.