Ο χάρτης του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού αποτυπώνει για πρώτη φορά σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, με πλήρη επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών.

Αυτό επισημαίνει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, σε συνέχεια των κυβερνητικών αποφάσεων για τη συγκρότηση της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο, σημειώνοντας ακόμη ότι η εξέλιξη αυτή κλείνει μία εκκρεμότητα και αποτελεί μια σημαντική παρακαταθήκη για το μέλλον της χώρας μας.

Ακόμη, ο κ. Παπασταύρου:

• Συνδέει τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό με το ενδιαφέρον για έρευνες υδρογονανθράκων που εκδήλωσε πρόσφατα η αμερικανική Chevron, σημειώνοντας ότι οι έρευνες αυτές μεταξύ άλλων θα αναπτυχθούν στις θαλάσσιες ζώνες που καθορίζονται τώρα.
• Περιγράφει τη στρατηγική για τη συγκράτηση του κόστους της ενέργειας, που περιλαμβάνει παρεμβάσεις στην ΕΕ για άρση στρεβλώσεων, στην εσωτερική αγορά για αντιμετώπιση ζητημάτων όπως οι ρευματοκλοπές και στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών.
• Αναγγέλλει λελογισμένη παρέμβαση για την καταβολή ενισχύσεων σε 1 εκατ. μικρομεσαίες επιχειρήσεις με στόχο την κάλυψη του αυξημένου κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας κατά το τρίμηνο Δεκεμβρίου 2024 με Φεβρουάριο 2025.

Η συνέντευξη του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τον δημοσιογράφο Κώστα Βουτσαδφάκη έχει ως εξής:

1. Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώσατε τον νέο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, και υπογράψατε την Υπουργική Απόφαση που περιλαμβάνει τον Χάρτη. Tι σημαίνει αυτό στην πράξη;

Με την Εθνική Χωρική Στρατηγική για τον Θαλάσσιο Χώρο και τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό ορίζουμε τις χρήσεις των θαλάσσιων ζωνών της Ελλάδας. Αποτυπώνουμε, δηλαδή, με λεπτομέρεια τις ανθρώπινες δραστηριότητες που σχετίζονται με την αλιεία, την πολιτιστική μας κληρονομιά, την τουριστική ανάπτυξη, την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων και την ιχθυοκαλλιέργεια στις θάλασσές μας. Και αυτή η χαρτογράφηση γίνεται πάντοτε με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.

Mε Προεδρικό Διάταγμα η Ελλάδα ανακηρύσσει ΑΟΖ στο Ιόνιο μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο

Για τη χώρα μας, που έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα περισσότερα καταγεγραμμένα νησιά, είναι μία ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη, που δρομολογήσαμε ως Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με το Υπουργείο Εξωτερικών. Ήταν προτεραιότητά μας στο Υπουργείο να τον προχωρήσουμε άμεσα, όπως και έγινε.

 Ο χάρτης αυτός, που θα μας συνοδεύει, κλείνει μία εκκρεμότητα και αποτελεί μια σημαντική παρακαταθήκη για το μέλλον της χώρας μας. Είμαι υπερήφανος που η Υπουργική Απόφαση που υπέγραψα χθες περιλαμβάνει έναν χάρτη, ο οποίος αποτυπώνει για πρώτη φορά σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και με πλήρη επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών. Επίσης, με αυτόν τον χάρτη, για πρώτη φορά, η Ελληνική Πολιτεία οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις των θαλασσίων ζωνών της, σε όλο το εύρος της δικαιοδοσίας μας, υλοποιώντας τις ευρωπαϊκές μας δεσμεύσεις και ασκώντας τα δικαιώματα που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο. Αυτή είναι και η γεωπολιτική σημασία της στρατηγικής μας.

2. Σχετίζεται αυτή η εξέλιξη με την αποδοχή ενδιαφέροντος από τη Chevron; Πώς θα προχωρήσετε στο εξής στον τομέα των ερευνών για υδρογονάνθρακες; Πότε θα πρέπει να περιμένουμε την πρώτη ερευνητική γεώτρηση από τους αναδόχους;

Κοιτάξτε, η αποτελεσματικότητα της πολιτικής μας κρίνεται στο πεδίο, πρέπει να μιλάμε με πράξεις και όχι με λόγια. Οφείλουμε να κινούμαστε με ταχύτητα και να υλοποιούμε με συνέπεια την κυβερνητική δέσμευση για μία Ελλάδα πιο δυνατή. Οι δύο θεματικές που αναφέρετε σχετίζονται άμεσα: ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός απεικονίζει τις θαλάσσιες ζώνες, όπου θα αναπτυχθούν μεταξύ άλλων και οι έρευνες για υδρογονάνθρακες, και έτσι προφανώς αφορά και τη σημαντική εξέλιξη που είχαμε τις προηγούμενες εβδομάδες με τη Chevron.

 Η εκδήλωση ενδιαφέροντος ενός παγκόσμιου πετρελαϊκού κολοσσού αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στη χώρα και στην Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ουσιαστικά, η χώρα μας απολαμβάνει διεθνή αξιοπιστία, όχι μόνο στα μάτια των Ευρωπαίων εταίρων της, αλλά και των Αμερικανών συμμάχων της. Ως προς το χρονοδιάγραμμα, είναι το συντομότερο δυνατό και ακολουθείται κατά γράμμα: ολοκληρώσαμε ήδη δύο Υπουργικές Αποφάσεις και προχωρούμε με την τρίτη Υπουργική Απόφαση για την προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού. 

Στη συνέχεια, θα δημοσιευθεί για 90 ημέρες στην ευρωπαϊκή εφημερίδα. Πρόθεσή μας είναι ο διαγωνισμός να διενεργηθεί εντός του 2025 και να ξεκινήσουν οι απαραίτητες σεισμικές έρευνες το 2026. Προκειμένου να συζητήσουμε τα επόμενα βήματα της εταιρείας σε σχέση με την Ελλάδα και την Ανατολική Μεσόγειο, προγραμματίζουμε συνάντηση τις επόμενες εβδομάδες στο Χιούστον των ΗΠΑ.

3. Μιλώντας για ενέργεια, το κύριο θέμα που και εσείς αναδείξατε στην πρόσφατη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ είναι η συγκράτηση των τιμών της ενέργειας. Ποιες είναι οι παρεμβάσεις που εξετάζετε σε αυτήν την κατεύθυνση;

Το κόστος ενέργειας -ας μην κρυβόμαστε- αποτελεί έναν βραχνά για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και στην Κυβέρνηση το γνωρίζουμε αυτό. Η τιμή του ρεύματος, ωστόσο, επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, καθώς είναι ευθέως ανάλογη με τις πολιτικές της Ευρώπης, με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής, καθώς και τις διεθνείς εξελίξεις στην αγορά ενέργειας. Η αποκλιμάκωση της χονδρικής τιμής του Μαρτίου, για παράδειγμα, αποτυπώθηκε σε μειωμένες τιμές που είδαν οι πολίτες στους λογαριασμούς ρεύματος του Απριλίου, αλλά η τιμή του Μαΐου δεν έχει ακόμη καθοριστεί. 

Στην Κυβέρνηση μεριμνούμε ώστε να μειώνεται η όποια αρνητική εξωγενής επίδραση, διεκδικώντας από την Ευρώπη πολιτικές που θα οδηγήσουν στην καταπολέμηση των στρεβλώσεων και τη μείωση των τιμών, προς όφελος των πολιτών. Ταυτόχρονα εφαρμόζουμε κι εμείς στην πράξη πολιτικές μείωσης κόστους, όπως η προσπάθεια επίλυσης τεχνικών απωλειών, η αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου και η εντατικοποίηση των ελέγχων κατά της ρευματοκλοπής. 

Ιδιαίτερα, στεκόμαστε δίπλα στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, καθώς έχουμε ακόμα υψηλά ποσοστά ενεργειακής ένδειας και θέλουμε να εξαντλήσουμε τα μέτρα πολιτικής για να βοηθήσουμε τους συμπολίτες μας που δυσκολεύονται να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες. Η ενέργεια είναι βέβαια γεωστρατηγικό ζήτημα, αλλά και ζήτημα ασφάλειας, αυτονομίας, σταθερότητας, και κυρίως καθημερινότητας.

4. Παραμένει σε εκκρεμότητα η καταβολή ενισχύσεων για το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Πότε αναμένονται εξελίξεις;

Θα ανακοινωθεί πολύ σύντομα το μέτρο που αφορά τις επιδοτήσεις επιχειρήσεων, με ιδιαίτερη μέριμνα για τις μικρομεσαίες. Οι ενισχύσεις αφορούν μία λελογισμένη παρέμβαση της Πολιτείας, προκειμένου να απορροφήσει το αυξημένο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταγράφηκε τους μήνες Δεκέμβριο 2024 - Φεβρουάριο 2025. Οι δυνητικά ωφελούμενες επιχειρήσεις θα πλησιάσουν το 1 εκατομμύριο. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στήριξε πρώτα τους οικιακούς καταναλωτές, το καλοκαίρι του 2024, οι οποίοι αντιμετώπισαν μεγαλύτερες αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος σε σχέση με τις επιχειρήσεις. Στη συνέχεια, όταν το κόστος αυξήθηκε μεσοσταθμικά και για τις επιχειρήσεις, λάβαμε την απόφαση να ενισχύσουμε και τους επαγγελματίες καταναλωτές ρεύματος. Η Πολιτεία παρεμβαίνει όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο, προκειμένου να στηρίζει δίκαια και αποτελεσματικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

5. Το Πάσχα επίκειται πτώση της ζήτησης σε ρεύμα, προβλέπετε κίνδυνο για το σύστημα;

Είναι γεγονός ότι την πασχαλινή περίοδο έχουν παρατηρηθεί τα προηγούμενα χρόνια σημαντικές ανισορροπίες μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης στο δίκτυο ηλεκτροδότησης, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν αστάθεια στο σύστημα. Η παραγωγή, κυρίως από ανανεώσιμες πηγές, είναι αυξημένη, ενώ το Πάσχα η ζήτηση μειώνεται, πόσο μάλλον φέτος που συμπίπτει με το Καθολικό και αναμένεται να μειωθούν και οι εξαγωγές μας προς την Ευρώπη. Προς αποφυγή πιθανών κινδύνων, έχουμε ήδη πραγματοποιήσει εντατικά συναντήσεις με τους συναρμόδιους φορείς και παραμένουμε σε ετοιμότητα. Στις δοκιμές που διενεργήσαμε με τη ΡΑΑΕΥ, τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ παρατηρήσαμε ευρύτατα ποσοστά συμμόρφωσης -πάνω από 90%- από τους παραγωγούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Εργαζόμαστε μαζί με τον επιχειρηματικό κόσμο για το καλύτερο αποτέλεσμα.

 Ωστόσο, για όσους -λίγους- επιμένουν να αγνοούν τους νόμους, προφανώς δεν υπάρχει άλλη περίοδος χάριτος ούτε και ανοχή. Γι’ αυτό και αυστηροποιήσαμε περαιτέρω με νομοθετική ρύθμιση το υφιστάμενο πλαίσιο το οποίο και θα εφαρμόσουμε παραδειγματικά. Με αφορμή αυτήν τη συνέντευξη, θέλω να ευχαριστήσω ειλικρινά όσα στελέχη των φορέων παραμένουν σε επιφυλακή, ακόμη και τις Άγιες αυτές ημέρες του Πάσχα, προκειμένου όλοι οι υπόλοιποι να μπορέσουμε να περάσουμε αυτές τις γιορτές της Ορθοδοξίας και της παράδοσής μας με τις οικογένειες και τους δικούς μας, ανεμπόδιστα και χωρίς απρόοπτα. Εύχομαι καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα σε όλες και όλους.