Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα προειδοποίησε για μια «πολιτική κρίση τέτοιου είδους που δεν έχουμε ξαναδεί» μετά τη δολοφονία του Τσάρλι Κερκ.

Σε εκδήλωση στην Πενσιλβάνια την Τρίτη, ο Ομπάμα δήλωσε ότι δεν γνώριζε τον Κερκ και διαφωνούσε με πολλές από τις απόψεις του, αλλά χαρακτήρισε τη δολοφονία «φρικτή και τραγωδία».

Άσκησε κριτική στα σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ για τους πολιτικούς του αντιπάλους και υπενθύμισε προηγούμενους Ρεπουμπλικανούς προέδρους, οι οποίοι –όπως είπε– τόνιζαν την εθνική ενότητα σε στιγμές μεγάλης έντασης, σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης.

Σε απάντησή του, ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε τον Ομπάμα «αρχιτέκτονα της σύγχρονης πολιτικής πόλωσης».

Ο Κερκ, 31 ετών, πέθανε από μία σφαίρα κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο Πανεπιστήμιο της Κοιλάδας της Γιούτα, στην πόλη Όρεμ, στις 10 Σεπτεμβρίου. Την Τρίτη, ο 22χρονος Τάιλερ Ρόμπινσον κατηγορήθηκε επίσημα για τη δολοφονία, αδικήματα οπλοκατοχής και άλλες κατηγορίες. Οι εισαγγελείς ανακοίνωσαν ότι θα ζητήσουν την επιβολή θανατικής ποινής.

Ο εισαγγελέας της κομητείας Γιούτα, Τζέφρι Γκρέι, δήλωσε ότι ο Ρόμπινσον είχε στείλει μηνύματα, στα οποία φέρεται να έλεγε ότι πυροβόλησε τον Κερκ επειδή «είχε βαρεθεί το μίσος του».

Πριν συλληφθεί ο Ρόμπινσον, κορυφαίοι σύμμαχοι του Τραμπ απέδωσαν τη δολοφονία σε ακτιβιστές της αριστεράς και στη ρητορική Δημοκρατικών πολιτικών και υποστηρικτών τους.

Η γενική εισαγγελέας Παμ Μπόντι πρότεινε ότι η κυβέρνηση θα καταστείλει τη «ρητορική μίσους» – παρότι δεν υπάρχει συγκεκριμένος νόμος για το hate speech στις ΗΠΑ. Ο αντιπρόεδρος JD Βανς ηγήθηκε εκκλήσεων να εκτεθούν άτομα που πανηγύρισαν ή ανέχτηκαν τη δολοφονία του Κερκ ή τον κατέκριναν μετά τον θάνατό του.

«Να τους καταγγείλετε, και μάλιστα να καταγγείλετε και τον εργοδότη τους», δήλωσε ο Βανς ως παρουσιαστής του podcast του Κερκ.

Μιλώντας στο Έρι της Πενσιλβάνια, ο Ομπάμα είπε: «Πιστεύω ότι σε στιγμές σαν αυτή, όταν η ένταση είναι μεγάλη, μέρος της δουλειάς του προέδρου είναι να ενώσει τους ανθρώπους».

Κάλεσε τους Αμερικανούς να «σέβονται το δικαίωμα των άλλων να λένε πράγματα με τα οποία διαφωνούμε βαθιά».

Εξήρε τον κυβερνήτη της Γιούτα, Σπένσερ Κοξ, έναν συντηρητικό Ρεπουμπλικανό, ο οποίος –όπως είπε– έδειξε ότι «είναι δυνατόν να διαφωνούμε ακολουθώντας έναν βασικό κώδικα για το πώς πρέπει να διεξάγεται ο δημόσιος διάλογος».

Επικαλέστηκε επίσης την αντίδραση του κυβερνήτη της Πενσιλβάνια, Τζος Σαπίρο, Δημοκρατικού, του οποίου η επίσημη κατοικία είχε δεχθεί επίθεση με βόμβες μολότοφ νωρίτερα φέτος, σε περιστατικό που η αστυνομία χαρακτήρισε στοχευμένη ενέργεια.

Ο πρώην πρόεδρος συνέκρινε αυτές τις αντιδράσεις με τις δηλώσεις του Τραμπ και των συμμάχων του. Τόνισε ότι το 2015, μετά την πολύνεκρη επίθεση από λευκό υπερασπιστή της ανωτερότητας των λευκών σε μαύρη εκκλησία στη Νότια Καρολίνα, δεν εκμεταλλεύτηκε την τραγωδία για να στοχοποιήσει πολιτικούς αντιπάλους. Υπενθύμισε επίσης ότι μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, ο τότε πρόεδρος Τζορτζ Μπους «φρόντισε ρητά να πει: “Δεν είμαστε σε πόλεμο με το Ισλάμ”».

«Και έτσι, όταν ακούω όχι μόνο τον τωρινό μας πρόεδρο αλλά και τους συνεργάτες του, που έχουν ιστορικό στο να αποκαλούν πολιτικούς αντιπάλους “παράσιτα”, εχθρούς που πρέπει να “στοχοποιηθούν”, αυτό δείχνει ένα ευρύτερο πρόβλημα που έχουμε τώρα και με το οποίο θα πρέπει να αναμετρηθούμε όλοι μας», είπε ο Ομπάμα στο πλήθος, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ.

Σε δήλωσή του στο BBC, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου απέρριψε τις κατηγορίες και κατηγόρησε τον Ομπάμα ότι υποδαύλιζε τη διχόνοια κατά τη διάρκεια της προεδρίας του.

«Ο Ομπάμα αξιοποίησε κάθε ευκαιρία για να σπείρει τη διχόνοια και να βάλει τους Αμερικανούς τον έναν απέναντι στον άλλο», είπε ο εκπρόσωπος. «Η πόλωση που δημιούργησε έχει εμπνεύσει γενιές Δημοκρατικών να συκοφαντούν τους αντιπάλους τους ως ‘άθλιους’, ‘φασίστες’ ή ‘ναζί’».

Μετά την αποχώρησή τους από το αξίωμα, οι Αμερικανοί πρόεδροι συνήθως μετριάζουν την κριτική προς τους διαδόχους τους. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, ο Ομπάμα έχει επιτεθεί στις κινήσεις του Τραμπ κατά πανεπιστημίων και δικαστών, ενώ έχει επικρίνει και ηγετικά στελέχη των Δημοκρατικών επειδή –όπως είπε– δεν αντέδρασαν σθεναρά απέναντι στις πολιτικές του Λευκού Οίκου.