Δεύτερο γύρο μεταρρυθμίσεων ετοιμάζει η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας για το 2017. Στο κάδρο των αλλαγών που θα φέρει το νέο έτος είναι η αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και των στελεχών εκπαίδευσης,
το νέο σύστημα πρόσληψης αναπληρωτών εκπαιδευτικών, η ένταξη περίπου 800 δημοτικών σχολείων σε ολοήμερο πρόγραμμα όπως και το νέο νομικό πλαίσιο που θα ορίζει τη διοικητική αναδιάρθρωση στην εκπαίδευση, από τους διευθυντές σχολείων μέχρι τους σχολικούς συμβούλους.
Στο σχεδιασμό της ηγεσίας προβλέπεται να έχουν ολοκληρωθεί τα παραπάνω με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Παράλληλα, το 2017 θα αποτελέσει το «προπαρασκευαστικό» έτος των μεγάλων αλλαγών που σχεδιάζει ο ΣΥΡΙΖΑ στο Λύκειο, τις Πανελλαδικές Εξετάσεις αλλά και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Θεωρητική στις εξαγγελίες της, η νέα ηγεσία έχει να αντιμετωπίσει κι ένα τεράστιο πρακτικό ζήτημα: τα κενά στα σχολεία. Ο επόμενος Σεπτέμβριος και το ομαλό άνοιγμα των σχολείων είναι στοίχημα για την ηγεσία, μια και η δέσμευση για 20.000 προσλήψεις έχει φύγει από το τραπέζι των κυβερνητικών υποσχέσεων. Το κυνήγι «θησαυρού» σε κοινοτικά και στα λιγοστά κρατικά κονδύλια έχει ξεκινήσει, όμως ένα μεγάλο μέρος των ΕΣΠΑ απορροφήθηκε από την προηγούμενη ηγεσία για να καλυφθεί ο διορισμός των αναπληρωτών της τρέχουσας χρονιάς.
Μέσα στη νέα χρονιά θα λυθούν απορίες σχετικά με το νέο σύστημα που θέλει να προωθήσει η ηγεσία στις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ηδη, η ομάδα του τομέα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευτεί να καταθέσει μέχρι την άνοιξη σειρά προτάσεων, ανάμεσά τους και η πρόταση για την αναδιάταξη στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με την κατάργηση τμημάτων και τη διατήρηση των σχολών στα ελληνικά ιδρύματα. Η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής αναμένεται να βγάλει το πόρισμα για το νέο εισαγωγικό σύστημα και την κατάργηση των Πανελληνίων, ενώ νέα νομοσχέδια θα έρθουν που θα αφορούν κυρίως σε διοικητικά ζητήματα σε Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
● ΔΗΜΟΤΙΚΟ
Διεύρυνση ολοήμερου, συγγραφή νέων βιβλίων
Ο Σεπτέμβριος του 2016 ξεκίνησε με την ολοκληρωτική αλλαγή του Δημοτικού Σχολείου. Οι διαφορετικοί τύποι καταργήθηκαν και επικράτησε ένα μοντέλο ολοήμερου σχολείου, με υποχρεωτικό ωράριο μέχρι τη 13.15 και προαιρετικό έως και τις 16.00.Σχέδιο της ηγεσίας είναι η διεύρυνση του συγκεκριμένου ενιαίου τύπου ολοήμερου σε όσα δημοτικά δεν λειτούργησε φέτος. Πρόκειται για 769 σχολεία σε όλη την Ελλάδα και ειδικότερα για τα δημοτικά που είναι μονοθέσια, διθέσια και τριθέσια. Σύμφωνα με πληροφορίες, τον Σεπτέμβριο του 2017 σχεδιάζει η ηγεσία να έχει εντάξει όλες τις δομές της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στον ολοήμερο τύπο.
Ερωτηματικό παραμένει αν θα μπορέσει η ηγεσία να προχωρήσει στο φιλόδοξο σχέδιο της ένταξης και των Ειδικών Δημοτικών Σχολείων σε ολοήμερο τύπο. Πρόκειται για 216 Ειδικά Νηπιαγωγεία και Δημοτικά σε όλη τη χώρα, για τα οποία θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις για το αν είναι δυνατή η επέκταση του ωραρίου λειτουργίας τους. Σημειώνεται ότι στην Ειδική Αγωγή ο σχεδόν μηδενικός αριθμός μόνιμων εκπαιδευτικών θα οδηγήσει σε διόγκωση του αριθμού των αναπληρωτών που χρειάζεται μία τέτοια ρύθμιση.
Παράλληλα, από το Δημοτικό θα εγκαινιαστεί το σχέδιο συγγραφής νέων βιβλίων. Το νέο σχολικό έτος θα έρθει με δύο καινούργια συγγράμματα στο μάθημα των Μαθηματικών στη Β’ και την Ε’ τάξη.
● ΓΥΜΝΑΣΙΟ
Παράταση σχολικού έτους και περιγραφική αξιολόγηση
Τα πρώτα δείγματα του νέου Γυμνασίου με τα μόλις τέσσερα εξεταζόμενα μαθήματα θα έχουν οι μαθητές στο τέλος Ιανουαρίου, οπότε ολοκληρώνεται το πρώτο τετράμηνο. Με δραστική μείωση των διαγωνισμάτων και οδηγίες που εστάλησαν στους εκπαιδευτικούς για χρονικούς περιορισμούς σχετικά με τη συχνότητά τους, το νέο Γυμνάσιο θα ολοκληρωθεί με εργασίες στα περισσότερα μαθήματα και εξεταστική διαδικασία μόλις σε τέσσερα μαθήματα. Συγκεκριμένα, στη Νεοελληνική Γλώσσα, τα Μαθηματικά, τη Φυσική και την Ιστορία.
Ανάμεσα στις αλλαγές που περιμένουν τους μαθητές μέχρι τον Ιούνιο του 2017 είναι και η επιμήκυνση του σχολικού έτους. Τα μαθήματα θα ολοκληρωθούν στις 31 Μαΐου και στη συνέχεια θα ξεκινήσουν οι εξετάσεις.
Παράλληλα, οι μαθητές θα έχουν από φέτος τη δυνατότητα «fast track» ενισχυτικής διδασκαλίας διάρκειας δύο εβδομάδων. Οσοι δεν καταφέρουν να προαχθούν σε κάποιο μάθημα στο τέλος της χρονιάς θα κάνουν μαθήματα για δύο εβδομάδες και στη συνέχεια θα επανεξεταστούν.
Πιθανότατα στο τέλος της σχολικής χρονιάς, τον Ιούνιο του 2017, περίπου 60 σχολεία θα εγκαινιάσουν την περιγραφική αξιολόγηση των μαθητών. Το μέτρο θα λειτουργήσει πιλοτικά έως και τον Ιούνιο του 2018, ώστε από το σχολικό έτος 2018-2019 να επεκταθεί σε όλα τα σχολεία. Η περιγραφική αξιολόγηση θα ισχύει μόνο στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση, δηλαδή Νηπιαγωγείο, Δημοτικό και Γυμνάσιο. Μέχρις στιγμής γίνεται ακόμα η επιλογή, με στόχο την ένταξη 65 δημόσιων σχολείων. Ειδικότερα, 13 Νηπιαγωγείων, 26 Δημοτικών και 26 Γυμνασίων, τα οποία αντιστοιχούν κατά προσέγγιση σε 1 Νηπιαγωγείο και 2 Δημοτικά και Γυμνάσια ανά περιφέρεια. Οι μαθητές αυτών των σχολείων, παράλληλα με το σχολικό έλεγχο, θα παραλαμβάνουν και συμπληρωματικό έγγραφο με την περιγραφική τους αξιολόγηση.
● ΛΥΚΕΙΟ
Πάνε για τον Ιούνιο οι Πανελλαδικές
Οπως είχε αποκαλύψει από τις 13 Δεκεμβρίου ο «Ελεύθερος Τύπος», η μεγαλύτερη αλλαγή που θα έρθει φέτος στο Λύκειο είναι η ημερομηνία των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Φέτος, για πρώτη φορά οι μαθητές της Γ’ Λυκείου θα εξεταστούν πρώτα στις ενδοσχολικές εξετάσεις και στη συνέχεια στις Πανελλαδικές. Αντί για μέσα Μαΐου, όπως γινόταν τα προηγούμενα χρόνια, οι εξετάσεις πλέον μετατίθενται για τον Ιούνιο. Φέτος υπολογίζονται μετά την αργία του Αγ. Πνεύματος, γύρω στις 6 Ιουνίου.
Το Λύκειο παραμένει, τουλάχιστον προς το παρόν, έξω από το πλαίσιο των αλλαγών του 2017. Ο υπουργός Κώστας Γαβρόγλου, αν και έχει εξαγγείλει ουκ ολίγες φορές την κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων, δεν θα προχωρήσει σε ανακοινώσεις αλλά στην έναρξη ενός ακόμα διαλόγου, διακομματικού αυτή τη φορά. Το «μπαλάκι» για την τύχη των εισαγωγικών εξετάσεων θα πάει στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής και, σύμφωνα με τον κ. Γαβρόγλου, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το πλαίσιο που ορίζει την εισαγωγή των υποψηφίων στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ.
Το νέο σύστημα θα εγκαινιαστεί το 2020, όμως τον Σεπτέμβριο του 2017 θα έχει ολοκληρωθεί η δομή του, ώστε να γνωρίζουν οι μαθητές, που θα φοιτούν κατά το νέο σχολικό έτος στην Α’ Λυκείου, με ποιο σύστημα θα εισαχθούν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Σε αντίθεση με προηγούμενους διαλόγους, η ηγεσία δεν κατεβαίνει αυτή τη φορά με «λευκή» ατζέντα. Πρότασή της είναι η αναμόρφωση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου με νέο ωρολόγιο πρόγραμμα και η ισχυροποίηση του απολυτήριου Λυκείου.
Το Εθνικό Απολυτήριο θα αποτελεί το μοναδικό διαβατήριο για την ένταξη στα ανώτατα ιδρύματα και ο μέσος όρος θα προκύπτει από τις δύο κατηγορίες μαθημάτων που θα εξετάζονται στο τέλος της Γ’ Λυκείου. Η μία κατηγορία θα εξετάζεται εντός του σχολείου και η δεύτερη πανελλαδικά και από το σύνολο των βαθμολογιών θα εξάγεται ο μέσος όρος από τον οποίο θα προκύπτει ο βαθμός του απολυτηρίου.
Αξιολόγηση, αναδιάρθρωση, αναπληρωτές
Ούτε οι εκπαιδευτικοί γλιτώνουν από τις αλλαγές που αναμένεται να φέρει η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας μέσα στο 2017. Η πρώτη απόπειρα του ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει σε νέο νομοθετικό πλαίσιο για τη διοικητική αναδιάρθρωση στην Εκπαίδευση συνοδεύτηκε από μία σειρά προσφυγών στα δικαστήρια. Σε παλινωδία εξελίχθηκε και η όποια απόπειρα νέου τρόπου πρόσληψης εκπαιδευτικών, η οποία τελικά δεν προχώρησε. Το 2017 θα έρθουν τα νέα νομικά πλαίσια που θα ορίζουν το νέο τρόπο επιλογής στελεχών αλλά και το νέο τρόπο πρόσληψης αναπληρωτών αλλά και μόνιμων δασκάλων και εκπαιδευτικών.
Μέσα στο μήνα αναμένεται η απόφαση του ΣτΕ, η οποία έκρινε αντισυνταγματικό το πλαίσιο επιλογής διευθυντών σχολείων, επομένως το υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να παρουσιάσει μέχρι την άνοιξη το νέο ολοκληρωμένο σύστημα επιλογής στελεχών εκπαίδευσης. Η θητεία των διευθυντών σχολείων λήγει με το τέλος της τρέχουσας σχολικής χρονιάς, επομένως το καλοκαίρι θα διεξαχθεί με τη νέα διαδικασία η επιλογή των διευθυντών.
Παράλληλα, θα πρέπει να δοθεί και ένα σύστημα επιλογής των σχολικών συμβούλων, η θητεία των οποίων πάει από παράταση σε παράταση, εξαιτίας των πειραματισμών των προηγούμενων ηγεσιών με τις διαδικασίες επιλογής. Σύμφωνα με τα όσα έχουν διαρρεύσει μέχρι στιγμής, η συνέντευξη θα επιστρέψει για τα υποψήφια στελέχη, ενώ ήδη έχουν γίνει καταγγελίες ότι στους σχεδιασμούς για τα προσόντα των υποψηφίων θα υπάρξει αποκλεισμός για όσους έχουν δύο ή τρεις θητείες σε θέση στελεχών εκπαίδευσης.
Αν και από την Κουμουνδούρου παλεύουν, στην προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων, σημειώνοντας ότι η αξιολόγηση δεν βρίσκεται στις προτεραιότητες της κυβέρνησης (σ.σ.: ως αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε καταδικάσει κάθε μορφή αξιολόγησης), ο Κώστας Γαβρόγλου προσπαθεί ήδη να προλειάνει το έδαφος για τη νέα διαδικασία που αναμένεται να ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο του 2017. Το νέο σύστημα θα περιλαμβάνει μόνο την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων. Δηλαδή θα αφορά στην αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου από το σύλλογο διδασκόντων και θα διεξάγεται εντός της σχολικής μονάδας. Υπενθυμίζεται ότι και το προηγούμενο σύστημα αξιολόγησης σε πρώτο στάδιο αφορούσε στην αποτίμηση του έργου κάθε σχολείου από το σύλλογο διδασκόντων, όμως με την έλευση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία το νομοθετικό πλαίσιο πάγωσε. Από αξιολόγηση θα «περάσουν» μόνο τα στελέχη εκπαίδευσης, τα οποία υπολογίζονται γύρω στις 20.000.
Στο μικροσκόπιο το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά μετά τις αντιδράσεις
Το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά φαίνεται ότι θα απασχολήσει τους επόμενους μήνες την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Το ζήτημα του περιορισμού των διδάκτρων έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από την πλευρά των πρυτάνεων και υπάρχουν ήδη ζυμώσεις για το τελικό σχέδιο νόμου που θα κατατεθεί στη Βουλή.
Παράλληλα, νομοθετικές ρυθμίσεις αναμένονται και σε διοικητικά ζητήματα που αφορούν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Διορθωτικές αλλαγές στην επιλογή πρυτάνεων αλλά και το νέο πλαίσιο επιλογής των αποδυναμωμένων Συμβουλίων Ιδρυμάτων, των οποίων η θητεία λήγει τον ερχόμενο Αύγουστο.
Τέλος, μέσα στο 2017 αναμένεται και το καινούργιο πλαίσιο αναδιοργάνωσης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, με τη διατήρηση σχολών και την κατάργηση τμημάτων.
ΕΛΠΙΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής