
Σύμφωνα με την ανάλυση του CNN οι 48 ώρες που οδήγησαν στη μεταστροφή της στάσης του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι σηματοδότησαν μια κρίσιμη καμπή στις σχέσεις τους. Η ένταση κορυφώθηκε όταν ο Ζελένσκι δήλωσε ότι δεν θα διαπραγματευτεί την ειρήνη με τον Πούτιν χωρίς εγγυήσεις, προκαλώντας την αντίδραση του Τραμπ, ο οποίος θεωρεί ότι η Ουκρανία εξαρτάται υπερβολικά από την αμερικανική βοήθεια.
Καθώς η μακροχρόνια σχέση μεταξύ του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού ομολόγου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι πήρε άσχημη τροπή την Τετάρτη, ένα ερώτημα που έμεινε μεταξύ των συμμάχων και των δύο ανδρών ήταν αν ο καυγάς θα διέλυε τις ελπίδες για μια ειρήνη με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ – ή, ενδεχομένως, θα την βοηθούσε να προχωρήσει.
Εκτοξεύοντας ένα θυμωμένο μήνυμα στην πλατφόρμα του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ χαρακτήρισε τον Ζελένσκι «δικτάτορα χωρίς εκλογές», κατηγορώντας τον ότι οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να ξοδέψουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια «για να μπουν σε έναν πόλεμο που δεν θα μπορούσε να κερδηθεί», όπως αναφέρει το
Με αλλεπάλληλα μηνύματα χλεύης, ο Τραμπ κατέληξε κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας το βράδυ της Τετάρτης στο Μαϊάμι: «Ο Ζελένσκι καλύτερα να κινηθεί πιο γρήγορα. Δεν πρόκειται να του μείνει χώρα».
Τα επιχειρήματά Τραμπ αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό αυτά της Μόσχας για τον πόλεμο και τον πρόεδρο της Ουκρανίας, ο οποίος κήρυξε στρατιωτικό νόμο στην έναρξη της εισβολής της Ρωσίας, η οποία απέτρεψε τις προγραμματισμένες εκλογές.
Η ανάρτηση του Τραμπ δεν ήταν μια μεμονωμένη επίθεση. Για χρόνια, ο Τραμπ έβλεπε τον Ζελένσκι με σκεπτικισμό, αμφισβητώντας τις αποφάσεις του και – σε ένα επεισόδιο που έγινε διάσημο κατά την πρώτη παραπομπή του Τραμπ – πιέζοντάς τον να ξεκινήσει έρευνα για τον τότε αντίπαλό του Τζο Μπάιντεν.
Ο Τραμπ άρχισε να συνδυάζει την κριτική του για τον Μπάιντεν με τον Ζελένσκι, υπονοώντας την Τετάρτη το βράδυ ότι ο Ουκρανός πρόεδρος βρισκόταν στη θέση του με τη βοήθεια των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν.
«Αν είχατε τη διακυβέρνηση (του Μπάιντεν) για έναν ακόμη χρόνο», είπε ο Τραμπ το βράδυ της Τετάρτης, «θα ήσασταν στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο και δεν πρόκειται να συμβεί τώρα».
Τον τελευταίο καιρό, ωστόσο, οι συνεργάτες του Τραμπ παρακολουθούν στενά τις δημόσιες δηλώσεις του Ζελένσκι – ιδίως την κριτική του για τον αποκλεισμό της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ από τις συνομιλίες με Ρώσους αξιωματούχους στη Σαουδική Αραβία αυτή την εβδομάδα – με αυξανόμενη αναταραχή.
Η απογοήτευσή τους είχε κλιμακωθεί πριν από την Τετάρτη, ανέφεραν πηγές. Αλλά ξεχείλισε όταν ο Ζελένσκι είπε στους δημοσιογράφους στο γραφείο του στο Κίεβο ότι ο Τραμπ ζούσε σε μια «φούσκα παραπληροφόρησης».
Ο Τραμπ είπε ιδιωτικά στους συνεργάτες του που ήταν μαζί του στη Φλόριντα ότι ήθελε να απαντήσει άμεσα, κάτι που οδήγησε στην ανάρτησή του στο Truth Social, δήλωσε αξιωματούχος που ταξίδευε με τον Τραμπ. Έκανε την εμπρηστική ανάρτηση καθ’ οδόν προς το κλαμπ του γκολφ στο Μαϊάμι και συνέχισε τις παρατηρήσεις του ενώπιον εκατοντάδων ανθρώπων στο απογευματινό επενδυτικό συνέδριο στο Μαϊάμι που χρηματοδοτήθηκε από το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Σαουδικής Αραβίας, το οποίο φιλοξένησε συνομιλίες νωρίτερα την εβδομάδα μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων.
«Είναι μια απογοήτευση. Υπάρχει μια ισχυρή και εύλογη αίσθηση ότι αυτός ο βίαιος πόλεμος πρέπει να σταματήσει και ότι αυτή επιλογή περιορίζεται μέσω των δημόσιων δηλώσεων του Ζελένσκι», δήλωσε στο CNN ένας δεύτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.
Κατά την άποψη του Ζελένσκι, ωστόσο, το τέλος του πολέμου που οραματίζεται ο Τραμπ μοιάζει πολύ με αυτό που ζητά η Ρωσία. Ήδη, μέλη της κυβέρνησης του Τραμπ έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο ένταξης στο ΝΑΤΟ για το Κίεβο και είπαν ότι τα αμερικανικά στρατεύματα δεν θα συμβάλουν στην εγγύηση της ασφάλειας της Ουκρανίας όταν τελειώσει ο πόλεμος.
Για αυτούς τους λόγους, λέει ότι δεν μπορεί παρά να μιλήσει.
Για μήνες, ο Ζελένσκι προσπαθούσε προσεκτικά να αποφύγει μια πλήρη ρήξη με τον εκρηκτικό νέο ομόλογό του στην Ουάσιγκτον. Διοργάνωσε μια συνάντηση τις εβδομάδες πριν από τις περσινές εκλογές με σκοπό να κατευνάσει μερικούς από τους σκεπτικισμούς του τότε υποψηφίου του GOP σχετικά με την εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο.
Οι άνδρες εμφανίστηκαν στην αρχή της συζήτησης στον Πύργο Τραμπ στο Μανχάταν για να δείξουν την προθυμία τους να συνεννοηθούν. Ο Τραμπ είπε ότι είχε «πολύ καλές σχέσεις» με τον Ουκρανό ηγέτη – αλλά ότι απολάμβανε επίσης μια «πολύ καλή σχέση» με τον αντίπαλό του στη Μόσχα, Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Ελπίζω να έχουμε περισσότερες καλές σχέσεις», παρενέβη ο Ζελένσκι.
«Αλλά, ξέρετε, χρειάζονται δύο για το ταγκό», απάντησε ο Τραμπ.
Εκείνη την εποχή, η συνάντηση ελάχιστα σχολιάστηκε. Πέντε μήνες αργότερα, φαίνεται να προμηνύει το αξιοσημείωτο ρήγμα που αναδύεται τη στιγμή που ο Τραμπ θέλει να καθίσει με τον Πούτιν στη Σαουδική Αραβία.
Αλλαγή στην αμερικανική πολιτική
Λίγοι ξένοι ηγέτες έχουν ανοσία στις εναλλαγές της διάθεσης του Τραμπ, οι οποίες κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του οδήγησαν σε ακύρωση ταξιδιών στο εξωτερικό, σε επικοινωνίες που τερματίστηκαν απότομα όταν ο Τραμπ έκλεισε το τηλέφωνο και στην επιβολή νέων σκληρών δασμών.
Ωστόσο, μέχρι τώρα, οι απογοητεύσεις του Τραμπ δεν φαινόταν να σηματοδοτούν μια τέτοια ολική αλλαγή στην αμερικανική εξωτερική πολιτική, μακριά από τους μακροχρόνιους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη και προς το Κρεμλίνο.
Πολλοί από τους συμμάχους του Τραμπ είπαν ότι ο Ζελένσκι έπρεπε να δει την οργή του Τραμπ.
«Η ιδέα ότι ο Ζελένσκι πρόκειται να αλλάξει τη γνώμη του προέδρου κακολογώντας τον στα δημόσια μέσα ενημέρωσης, όλοι όσοι γνωρίζουν τον πρόεδρο θα σας πουν ότι είναι ένας απαίσιος τρόπος να αντιμετωπίσετε αυτή τη διοίκηση», είπε ο Βανς στην Daily Mail.
Εξηγώντας τις εντυπωσιακές δημόσιες δηλώσεις του Τραμπ, αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου επέμειναν ότι ο πρωταρχικός -στην πραγματικότητα ο μοναδικός- στόχος του είναι να τερματίσει την τριετή σύγκρουση στην Ουκρανία, την οποία πιστεύει ότι κακοδιαχειρίστηκε θλιβερά η προηγούμενη κυβέρνηση.
Η επιμονή στη διευθέτηση του πολέμου, λένε, έχει καθυστερήσει πολύ μετά από χρόνια σκληρής σύγκρουσης. Ο ίδιος ο Τραμπ εμφανίστηκε σχεδόν αδιάφορος σχετικά με τα ακριβή περιγράμματα της διευθέτησης που θα τελείωνε τον πόλεμο: «Δεν με νοιάζει τόσο πολύ τίποτα άλλο από το να σταματήσω να σκοτώνονται, να σκοτώνονται εκατομμύρια άνθρωποι», είπε την περασμένη εβδομάδα.
Ωστόσο, το πώς επιτυγχάνει αυτόν τον στόχο ενώ επικρίνει τον Ζελένσκι και ευθυγραμμίζεται με τα ρωσικά σημεία συζήτησης δεν είναι ξεκάθαρο.
Οι Ρεπουμπλικάνοι σύμμαχοι του Τραμπ στην Ουάσιγκτον πρότειναν την Τετάρτη ότι ο πρόεδρος μπορεί να έχει ένα μεγάλο σχέδιο στο μυαλό του.
«Αυτό που υποστηρίζω είναι μια ειρηνική έκβαση και αποτέλεσμα στην Ουκρανία», είπε ο ηγέτης της πλειοψηφίας της Γερουσίας Τζον Θουν όταν ρωτήθηκε εάν είχε ανησυχίες για τη ρητορική του προέδρου για την Ουκρανία. Ο ίδιος είπε ότι πιστεύει ότι ο Τραμπ και η ομάδα του εργάζονται για την επίτευξη ειρήνης και «αυτή τη στιγμή, πρέπει να τους δώσετε λίγο χώρο».
Ο γερουσιαστής Κέβιν Κράμερ, Ρεπουμπλικανός στη Βόρεια Ντακότα, είπε ότι ο Τραμπ «πάντα τοποθετείται για κάτι», προσθέτοντας ότι υποψιάζεται ότι ο Τραμπ μπορεί να «τοποθετεί για μια διαπραγμάτευση» με τον Πούτιν μέσω των σχολίων του για τον Ζελένσκι.
Παρόλα αυτά, ο Τραμπ θα απαιτήσει τη συμφωνία για τις σπάνιες γαίες από τον Ζελένσκι, εάν ο τερματισμός της σύγκρουσης από τις διαπραγματεύσεις είναι επιτυχής. Και αν είναι σοβαρός και θέλει να κρατήσει τα αμερικανικά στρατεύματα έξω από τη σύγκρουση, θα χρειαστεί τους Ευρωπαίους συμμάχους να στείλουν τα δικά τους ειρηνευτικά στρατεύματα – κάτι που έχουν ήδη προσφέρει ορισμένα έθνη.
Ορισμένοι σύμβουλοι και σύμμαχοι του Τραμπ βλέπουν όντως μια αμηχανία στην στρατηγική. Ένας πιστός του Τραμπ, ο οποίος μίλησε με τον πρόεδρο στη Φλόριντα τις τελευταίες ημέρες, είπε ότι ένας λόγος πίσω από την επίθεση του Τραμπ στην Ουκρανία είναι να τρομάξει την Ευρώπη να κάνει περισσότερα για να υπερασπιστεί την Ουκρανία.
«Βλέπετε, υπάρχει μια μέθοδος για την τρέλα», είπε το άτομο, δείχνοντας προς τη Δανία που έχει δεσμευτεί να αυξήσει τις δαπάνες για όπλα.
Ένας σύμβουλος του Τραμπ επανέλαβε αυτή την αίσθηση την Τετάρτη, λέγοντας στο CNN: «Αν άλλες ευρωπαϊκές χώρες ανταποκρίνονται κατά το ήμισυ όσο η Δανία, τότε αυτό είναι μια τεράστια νίκη».
Γράφοντας στο X, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον – ο οποίος διατήρησε στενούς δεσμούς με τον Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία – αντέκρουσε τους περισσότερους ισχυρισμούς του Τραμπ, αλλά είπε ότι: «Οι δηλώσεις Τραμπ δεν έχουν σκοπό να είναι ιστορικά ακριβείς, αλλά να σοκάρουν τους Ευρωπαίους στη δράση».
Πράγματι, οι βιαστικά οργανωμένες διασκέψεις των Ευρωπαίων ηγετών στο Παρίσι αυτή την εβδομάδα που φιλοξενήθηκαν από τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν υποδηλώνουν ότι τα λόγια του Τραμπ ελήφθησαν πολύ σοβαρά υπόψη.
«Η Ρωσία αποτελεί υπαρξιακή απειλή για τους Ευρωπαίους», είπε ο Μακρόν σε συνέντευξή του. «Μη νομίζετε ότι το αδιανόητο δεν μπορεί να συμβεί, συμπεριλαμβανομένου του χειρότερου».
Την ίδια στιγμή, ο Μακρόν δεν εγκαταλείπει εντελώς τον Τραμπ. Θα βρεθεί στην Ουάσιγκτον την επόμενη εβδομάδα για συνάντηση, όπως και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι θα ήταν πρόθυμος να στείλει στρατεύματα για να ενεργήσουν ως ειρηνευτικές δυνάμεις στην Ουκρανία.
Και οι δύο άνδρες μίλησαν στον Ζελένσκι την Τετάρτη μετά τις προσβολές του Τραμπ.
«Ο Πρωθυπουργός εξέφρασε την υποστήριξή του στον Πρόεδρο Ζελένσκι ως δημοκρατικά εκλεγμένο ηγέτη της Ουκρανίας και είπε ότι ήταν απολύτως λογικό να ανασταλούν οι εκλογές κατά τη διάρκεια του πολέμου, όπως έκανε το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε η Ντάουνινγκ Στριτ.
Ο Τραμπ αναλαμβάνει όλο και περισσότερο τον ρόλο του ειρηνοποιού – ανεξάρτητα από το κόστος – παραβλέποντας τις ξεφτισμένες δυτικές συμμαχίες και την ανατροπή της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ.
«Διαπραγματευόμαστε επιτυχώς το τέλος του πολέμου με τη Ρωσία, κάτι που όλοι παραδέχονται ότι μόνο ο Τραμπ θα μπορέσει να κάνει», είπε ο Τραμπ την Τετάρτη το βράδυ, μιλώντας πάλι για τον εαυτό του στο τρίτο πρόσωπο.