Ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης, μιλώντας στο πλαίσιο του 17ου Συνεδρίου του Economist, που πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία, εξέφρασε την αισιοδοξία ότι η κουλτούρα συνεργασίας, που αναπτύσσεται ανάμεσα στα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου, είναι σε θέση να συμβάλει καθοριστικά σε ένα πιο προβλέψιμο και σταθερό περιβάλλον ασφάλειας.
Παράλληλα σημείωσε ότι η Κύπρος επιθυμεί τη συμμετοχή της Τουρκίας σε αυτό το πλαίσιο συνεργασίας, κάτι ωστόσο που εξαρτάται από την ίδια την Τουρκία και την εκπλήρωση από μέρους της Άγκυρας της βασικής προϋπόθεσης που θα επιτρέψει την έναρξη σχετικών συζητήσεων, που είναι ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου με απτή απόδειξη την επίλυση του Κυπριακού στην βάση του συμφωνημένου πλαισίου.
Πλάνο δράσης Αθήνας και Λευκωσίας στην ευρύτερη περιοχή
Ο κ. Χριστοδουλίδης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο σχεδιασμό και το πλάνο δράσης που Κύπρος και Ελλάδα προωθούν τα τελευταία χρόνια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.
Αναφέρθηκε συγκεκριμένα σε εξελίξεις που έχουν σημειωθεί την τελευταία διετία στην ευρύτερη περιοχή, όπως η σταθερή ενίσχυση και επέκταση του δικτύου Τριμερών Συνεργασιών, η υπογραφή του Καταστατικού που ιδρύει το Ενεργειακό Φόρουμ στο Κάιρο, η απόφαση για σύσταση Μόνιμης Γραμματείας των Τριμερών Συνεργασιών στη Λευκωσία, η υπογραφή της Διακρατικής Συμφωνίας για τον αγωγό EastMed, η συμφωνία της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις ΗΠΑ για σύσταση στην Κύπρο του Περιφερειακού Κέντρου Εκπαίδευσης CYCLOPS, η ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, η πρωτοβουλία για έναρξη διαπραγματεύσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και τον Λίβανο για τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων τους, η πρόσφατη αμυντική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας, μια σειρά από πολυεθνικές αεροναυτικές ασκήσεις και η μερική οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων της Ελλάδας με την Αίγυπτο.
Αναφέρθηκε επίσης σε μια πολύ ουσιαστική και αποτελεσματική πρόσφατη τριμερή συνάντηση που είχαν με τον Έλληνα ομόλογό του με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ πραγματοποιήθηκε και η πρώτη κοινή συνάντηση με τους Υπουργούς Εξωτερικών της Αιγύπτου και της Ιορδανίας.
Πρόσθεσε ότι την Παρασκευή στην Αθήνα θα συναντηθούν μαζί με τους ομολόγους τους της Γαλλίας και της Αιγύπτου, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι σύντομα θα προκύψουν και άλλα πολυμερή σχήματα προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της περιφερειακής συνεργασίας, με ενδεχόμενη, για παράδειγμα, συμμετοχή και της Ινδίας σε κάποιο εξ αυτών.
Ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου προϋπόθεση για την όποια συνεργασία
Παράλληλα ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι ο αμοιβαίος, απαρέγκλιτος σεβασμός στις βασικές αρχές και νόρμες του διεθνούς δικαίου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για έναρξη συζητήσεων, στο πλαίσιο της όποιας ενδεχόμενης συνεργασίας.
Ανέφερε ωστόσο ότι στο σημερινό, άναρχο διεθνές σύστημα, πολλοί άλλοι παράγοντες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην συμπεριφορά των κρατών και αναμφίβολα αυτό ισχύει και για τα κράτη της ευρύτερης περιοχής.
Σημείωσε ότι οι περιφερειακές συνεργασίες που αναπτύσσονται είναι απότοκο, πέραν της προσήλωσης στο διεθνές δίκαιο - συμπεριλαμβανομένων του σεβασμού της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας κάθε χώρας - και άλλων παραγόντων όπως το κοινό όραμα για την περιοχή, η ίδια ανάγνωση γεγονότων, χαρακτηριστικά αξιοπιστίας, δείγματα γραφής συμπεριφορών, συμφέροντα, απειλές, σχέσεις καλής γειτονίας, οικονομικοί και εμπορικοί δεσμοί και προοπτικές, θετική ατζέντα, η απόρριψη προσεγγίσεων μηδενικού αθροίσματος, ακόμα και θρησκευτικές πεποιθήσεις ή και παραστάσεις που πηγάζουν μέσα από την ιστορία.
Ενσυνείδητη προσπάθεια αμφισβήτησης του Διεθνούς Δικαίου από την Άγκυρα
Όσον αφορά τη συμμετοχή της Τουρκίας στις συνεργασίες που αναπτύσσονται στην περιοχή, είπε ότι η ενσυνείδητη προσπάθεια αμφισβήτησης του Διεθνούς Δικαίου, η a-la-carte επίκληση του, οι πολιτικές που ακολουθεί οι οποίες έχουν ως βάση μια αναχρονιστική, αναθεωρητική προσέγγιση με νεοαποικιακά/νεοοθωμανικά χαρακτηριστικά και με τη στρατιωτικοποίηση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας να είναι το κυρίαρχο δεδομένο, έχουν οδηγήσει την Τουρκία εκτός των περιφερειακών συνεργασιών.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, πρόσθεσε, ότι η Τουρκία με τη συμπεριφορά της, επιθυμεί την άσκηση ηγεμονίας στην περιοχή και όλες οι ενέργειες της αποτελούν μέρος της στρατηγικής της να κυριαρχήσει, εις βάρος των γειτονικών κρατών, θέτοντας έτσι την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής σε υψηλό κίνδυνο.
