Νέο τοπίο στις αποδοχές για τη μερική απασχόληση διαμορφώνεται για 650.000 μισθωτούς λόγω των πρόσφατων ρυθμίσεων του υπουργείου Εργασίας. Οι ευέλικτες μορφές εργασίας καθίστανται πιο «τσουχτερές», ιδιαίτερα για όσους… επιτήδειους εργοδότες τις χρησιμοποιούν τεχνηέντως με σκοπό να αποφύγουν ή να «μεταμφιέσουν» την πλήρη απασχόληση των μισθωτών τους.
Σύμφωνα με διάταξη που ψηφίστηκε πρόσφατα με το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο, κάθε επιπλέον ώρα εργασίας των μερικώς απασχολούμενων πρέπει να αμείβεται με προσαύξηση 12%.
Τι σημαίνει αυτό; Απάντηση δίνει ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος.
Αυτό σημαίνει πως για όσους αμείβονται με βάσει τον κατώτατο μισθό των 650 ευρώ, η προσαύξηση διαμορφώνεται στα 0,468 ευρώ ανά επιπλέον ώρα με συνέπεια το ωρομίσθιο των μερικώς απασχολούμενων να αυξάνεται για τις επιπλέον ώρες που εργάζονται από 3,9 ευρώ στα 4,36 ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως οι αποδοχές των εργαζομένων με σύμβαση ή σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές του «συγκρίσιμου εργαζόμενου» πλήρους απασχόλησης και αντιστοιχούν στις ώρες εργασίας της μερικής απασχόλησης. Εφόσον ο συγκρίσιμος εργαζόμενος αμείβεται με τον κατώτατο των 650 ευρώ – όπως συμβαίνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων των μερικώς απασχολούμενων – τότε το ωρομίσθιο του μερικώς απασχολούμενου διαμορφώνεται στα 3,9 ευρώ και με την προσαύξηση στα 4,36 ευρώ για κάθε επιπλέον των συμφωνημένων ώρα εργασίας.
Η μερική απασχόληση
Για παράδειγμα κάποιος που εργάζεται μια επιπλέον ώρα κάθε ημέρα για όλο το μήνα, ενώ έχει συμφωνήσει σε 20 ώρες εργασίας (5ήμερο 4ωρο) δικαιούται 87,2 ευρώ επιπλέον το μήνα έναντι 78 ευρώ που θα δικαιούταν με το προηγούμενο καθεστώς, δηλαδή κερδίζει 9,2 ευρώ το μήνα.
Με την μέθοδο αυτή η μερική απασχόληση καθίσταται ακριβότερη ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνει ακόμη και το κόστος της πλήρους απασχόλησης, με αποτέλεσμα να καθίσταται ασύμφορη και να προκύπτει ισχυρό αντικίνητρο.
Σύμφωνα με το παλαιό καθεστώς, κάθε επιπλέον ώρα εργασίας πέραν των συμφωνηθέντων και μέχρι της συμπλήρωσης 40 ωρών την εβδομάδα πληρωνόταν ως απλό ωρομίσθιο. Για την πλειοψηφία των εργαζομένων στην μερική απασχόληση οι οποίοι αμείβονται με βάση των κατώτατο μισθό των 650 ευρώ, κάθε επιπλέον ώρα εργασίας πέραν των συμφωνημένων και έως τις 40 την εβδομάδα αμείβονταν με 3,9 ευρώ. Με τις νέες διατάξεις, κάθε επιπλέον ώρα εργασίας στην μερική απασχόληση θα αμείβεται πλέον με 4,36 ευρώ.
Δηλαδή αν κάποιος έχει συμφωνήσει να εργάζεται για 4 ώρες και του ζητηθεί να εργαστεί για 5 ή για 6 ή για 7 τότε γι αυτές τις έξτρα ώρες θα πρέπει να αμειφθεί με προσαύξηση 12% για κάθε επιπλέον ώρα επί του ωρομισθίου του. Στην ουσία θεσμοθετήθηκε «υπερεργασία» και στις ευέλικτες μορφές εργασίας, με προσαύξηση του κόστους για τον εργοδότη ως αντικίνητρο και αντίστοιχη αύξηση των αποδοχών για τον εργαζόμενο.
Στην ίδια διάταξη επίσης ορίστηκε πως «η πρόσθετη εργασία δύναται να πραγματοποιηθεί κατ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζόμενου».
Αυτό σημαίνει πως η πρόσθετη εργασία στην μερική απασχόληση αθροιζόμενη με τις συμφωνημένες ώρες απασχόλησης δεν μπορεί πλέον να υπερβαίνει τις ώρες του συγκρίσιμου εργαζόμενου που δουλεύει με πλήρη απασχόληση. Για παράδειγμα έστω ένας εργαζόμενους που δουλεύει 5ήμερο 8ωρο, δηλαδή 40 ώρες την εβδομάδα και αμείβεται με 650 ευρώ. Αν κάποιος προσληφθεί με μερική απασχόληση και αμείβεται με βάση τον δικό του μισθό των 650 ευρώ, τότε δεν μπορεί να εργάζεται πάνω από 40 ώρες την εβδομάδα. Το όριο αυτό τέθηκε και ως «φράγμα» απέναντι στην επέλαση των ευέλικτων μορφών εργασίας με στόχο και την πάταξη της υποδηλωμένης εργασίας.
Αναλυτικά, στην περίπτωση παροχής πρόσθετης εργασίας πέρα από τα όρια της συμφωνηθείσης διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:
α) Πρόσθετης εργασίας, όταν πρόκειται για απασχόληση πέραν του συμβατικού ωραρίου και μέχρι τις 40 ώρες. Πλέον είναι η μοναδική νόμιμη «υπερεργασία» στο πλαίσιο της μερικής απασχόλησης. Αυτή αμείβονταν ως απλό ωρομίσθιο και τώρα με πρόσθετο κόστος 12%.
β) Υπερεργασίας, όταν πρόκειται για εργασία πέραν των 40ωρών την εβδομάδα και μέχρι το νόμιμο εβδομαδιαίο ωράριο (41-45 ώρες την εβδομάδα σε 5νθήμερη απασχόληση και 41-48 ώρες σε 6ήμερη απασχόληση), η οποία αμείβεται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 20%. Η υπερεργασία, λοιπόν, υπολογίζεται σε εβδομαδιαία βάση και εφόσον ο εργαζόμενος εργαστεί πέραν των 40 ωρών συνολικά (μέχρι 45 ώρες σε 5νθήμερη απασχόληση και μέχρι 48 ώρες σε 6ήμερη).
γ) Υπερωρίας, όταν αφορά απασχόληση πέραν του νόμιμου ημερήσιου ωραρίου εργασίας – πάνω από 9 ώρες σε 5νθήμερη απασχόληση ή 8 ώρες σε 6ήμερη απασχόληση (η υπερωρία υπολογίζεται επί της ημερήσιας απασχόλησης και όχι της εβδομαδιαίας όπως η υπερεργασία).
