
Το μεγαλύτερο θρησκευτικό γεγονός της Λέσβου και όχι μόνο, το πανηγύρι του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο, με δεκάδες χιλιάδες προσκυνητές από όλα τα μέρη της Ελλάδας αλλά και από τη γειτονική Τουρκία, κορυφώνεται το Σαββατοκύριακο 3 και 4 Μαΐου.
Το πανηγύρι για την 146η φετινή επέτειο από τα εγκαίνια του ιστορικού ναού συγκεντρώνει δεκάδες χιλιάδες προσκυνητές όλων των ηλικιών - οικογένειες με παιδιά, γκρουπ και παρέες - που έρχονται στο νησί με κάθε μέσο. Πλοία και αεροπλάνα είναι γεμάτα ενώ πολλοί προσκυνητές έρχονται από τη βόρεια Ελλάδα μέσω Τουρκίας.
Πολλοί είναι και οι Τούρκοι προσκυνητές που έρχονται είτε για λόγους θρησκευτικότητας (η μουσουλμανική θρησκεία αποδέχεται την ύπαρξη των αγγέλων) είτε για να παρακολουθήσουν το μοναδικό δρώμενο
Πολλοί είναι και οι Ρομά προσκυνητές που ιδιαίτερα τιμούν τον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Θεωρούν τον Ταξιάρχη προστάτη τους λόγω του σκούρου χρώματος της εικόνας, της μοναδικής ανάγλυφης στην ορθοδοξία εικόνας του στο Ναό.
Αλλοι φτάνουν στο ναό του Ταξιάρχη με τα πόδια - διανύοντας επί ώρες πολλά χιλιόμετρα από όλα τα σημεία της Λέσβου - και άλλοι προσέρχονται κατά την παράδοση με άλογα!
Στο σύνολο τους κουβαλάνε μεγάλες λαμπάδες ή τα παραδοσιακά δώρα στον Μανταμαδιώτη Ταξιάρχη, μεταλλικά παπούτσια που «ο Αρχάγγελος χρειάζεται αφού τα φθείρει τρέχοντας συνέχεια για τους ανθρώπους».
Τα θρησκευτικά δρώμενα θα κορυφωθούν την Κυριακή το πρωί με πολυαρχιερατική θεία λειτουργία, λιτανεία της εικόνας των Αρχαγγέλων και στη συνέχειαη διανομή του παραδοσιακού «κισκέτς» από κρέας και σιτάρι, που βράζει όλη νύχτα, από το Σαββάτο το βράδ, σε τεράστια καζάνια.
Η ιστορία του Ταξιάρχη
Ο Ταξιάρχης του Μανταμάδου είναι ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας, με την εκκλησία του να δεσπόζει σε έναν κατάφυτο χώρο γεμάτο ελιές και πεύκα, λίγο έξω από το χωριό.
Ο αρχικός ναός χρονολογείται πριν από το 1700, ενώ το 1879 ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων. Η ανάγλυφη εικόνα του Αγίου, μοναδική στη Λέσβο, φιλοτεχνήθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, από έναν μοναχό που επέζησε από επιδρομή πειρατών.
Χρησιμοποιώντας πηλό από το χώμα και το αίμα των σφαγιασθέντων μοναχών, δημιούργησε το εικόνισμα, αποδίδοντας τη σωτηρία του στον Ταξιάρχη.
Η εικόνα, με το σκοτεινό πρόσωπο του Αγίου που προβάλλει από το ασημένιο πλαίσιο, εμπνέει δέος. Οι πιστοί προσκυνητές αναφέρουν ότι η έκφραση του Ταξιάρχη αλλάζει, από αυστηρή και απόμακρη σε ήρεμη και οικεία, πιστεύοντας ότι ο Άγιος επικοινωνεί μαζί τους μέσω αυτών των αλλαγών.
Ο Ταξιάρχης θεωρείται προστάτης όχι μόνο του Μανταμάδου αλλά και ολόκληρης της Λέσβου.
Το προσκύνημα φιλοξενεί σημαντικά κειμήλια, όπως τον αρχιερατικό σάκο του εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄, που αγοράστηκε σε δημοπρασία από τον Μανταμαδιώτη Μητροπολίτη Πορφύριο Φωτιάδη και δωρήθηκε στην εκκλησία.
Επιπλέον, ο ναός διατηρεί παλιά ευαγγέλια, χρυσοκέντητο επιτραχήλιο του 1656, εικόνες του 16ου αιώνα και την αρχαία πηγή αγιάσματος, που θεωρείται ιαματική. Ο τάφος του Μητροπολίτη Πορφυρίου, με την εντοιχισμένη πλάκα, αποτελεί ακόμη ένα σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες.