Η Κυβέρνηση βρίσκεται σε μια διαρκή «έρευνα» σχετικά με το πως να αντικαταστήσει την απώλεια της συνολικής συμφωνίας για το χρέος και της ποσοτικής χαλάρωσης (QE) ενόψει του κρίσιμου Eurogroup της 15ης Ιουνίου.

Αρωγός σε αυτή την προσπάθεια είναι η Γαλλία. Στην Αθήνα αναμένεται σήμερα ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ για να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα. 

Στόχος του είναι όπως ο ίδιος δήλωσε να διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις «για να υπάρξει συμφωνία την Πέμπτη, που θα δώσει στην Ελλάδα προοπτική, σταθερότητα και ανάπτυξη». Ο κ. Λεμέρ προωθεί συμβιβαστική πλατφόρμα για το χρέος με βάση πρόταση να υπάρξει ρήτρα ανάπτυξης στη συμφωνία για το χρέος (κοντολογίς η Ελλάδα να πληρώνει λιγότερα αν υπάρχει επιβράδυνση της οικονομίας). 

Η πρόταση αυτή όμως δεν φαίνεται να συγκεντρώνει τη συναίνεση της Γερμανίας ενώ δύσκολο έως αδύνατο φαντάζει αυτή τη στιγμή το ενδεχόμενο ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι να εντάξει την Ελλάδα στο QE με βάση ενέχυρα που θα μπορούσε να του δώσει το Eurogroup από τα αδιάθετα κονδύλια του τρίτου μνημονίου. 

Έτσι ο κ. Τσακαλώτος ποντάρει σε μια λεκτική διατύπωση που θα λέει ότι το χρέος θα αντιμετωπιστεί στο μέλλον, δηλαδή μετά το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, αλλά όχι "εφόσον χρειαστεί" όπως ανέφερε η απόφαση του Eurogroup του Μαΐου του 2016. 

Η σούμα όλων αυτών, πέρα από το επικοινωνιακό σκέλος, θα επιβεβαιώσει την αδυναμία επίτευξης του στόχου για τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα καθώς το ΔΝΤ θα επιμένει ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο (κι από κοντά εμμέσως η ΕΚΤ), ενώ η ελληνική οικονομία  θα συνεχίζει να πορεύεται με capital controls, ανύπαρκτη ρευστότητα και αγωνία για τη διαχείριση της βόμβας των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες. 

Το χειροπιαστό αποτέλεσμα είναι επίσης η συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα χωρίς χρηματοδότηση και το σοβαρό ενδεχόμενο για ένα νέο μνημόνιο από το Σεπτέμβριο του 2018 χωρίς να χρειάζονται καν καινούργια λεφτά από τους Ευρωπαίους -αρκούν αυτά που θα περισσέψουν από το υπάρχον που υπολογίζονται σε 30 δισ. ευρώ...

Το πιθανότερο είναι την Πέμπτη η κυβέρνηση να πει "ναι" μια αντίστοιχη αναφορά με αυτή που πήρε στο Eurogroup της 22ας Μαΐου ενισχυμένη με διάφορα γλυκαντικά. Για παράδειγμα ενδέχεται να υπάρχει μια υπόσχεση για μελλοντική επιμήκυνση των δανείων στα 17 έτη και το επαναλανσάρισμα της γνωστής δέσμης αναπτυξιακών δράσεων από τα διαρθρωτικά ταμεία με λίγο από πακέτο Γιούνκερ και φρασεολογία που θα θυμίζει τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα της δεκαετίας του 1980. Οι ισχυρές δεσμεύσεις δεν θα υπάρχουν στο χαρτί, δηλαδή στο ανακοινωθέν του Eurogroup, καθώς κάποιες βόρειες -κυρίως- χώρες δεν θέλουν να δεσμευτούν, αλλά οι δηλώσεις που θα ακολουθήσουν το Eurogroup θα είναι ως και πανηγυρικές.

Το Μαξίμου κρατάει εμμέσως ως «χαρτί» τα τελευταία προαπαιτούμενα μαζί με τη ρητορική ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία στο Eurogroup θα θέσει το θέμα στη Σύνοδο Κορυφής στις 22 Ιουνίου. Αυτή η απειλή για μια νέα βουτιά στην αβεβαιότητα -εφόσον οι πάντες γνωρίζουν ότι η Σύνοδος δεν είναι αρμόδια για την αξιολόγηση και το επόμενο προγραμματισμένο Eurogroup είναι στις 10 Ιουλίου- είναι προς το παρόν αβέβαιο αν θα αποδώσει καρπούς.

Ένας χειμώνας για τη μισή δόση 

Εκτός των άλλων η δόση, εάν εγκριθεί, θα είναι χαμηλότερη από αυτή που δικαιούται η Ελλάδα σύμφωνα με τα επίσημα κείμενα. 

Το Compliance Report της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Ιούνιος 2016) αναφέρει ότι η Ελλάδα δικαιούται ως το πρώτο τρίμηνο του 2017 δόσεις από το μνημόνιο ύψους 13,3 δισ. ευρώ εκ των οποίων 5,1 δισ. ευρώ αφορούν στην αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του κράτους προς την αγορά. 

Αν συμπεριληφθεί και το δεύτερο τρίμηνο του έτους, δηλαδή ως το τέλος Ιουνίου (σελίδα 18), το ποσό αυτό αυξάνεται κατά 9,6 δισ. ευρώ και φτάνει τα 22,9 δισ. ευρώ. 

Αντί για αυτό, το βασικό σενάριο για την Πέμπτη αφορά ένα ποσό λίγο πάνω από 7 δισ. ευρώ στην παρούσα φάση (ως τις 20 Ιουλίου) συν ένα συμπλήρωμα στην περιοχή των 2 δισ. ευρώ μετά τις διακοπές του Αυγούστου το οποίο όμως θα απαιτεί νέο έλεγχο από το κουαρτέτο τον Σεπτέμβριο. 

Άρα το σύνολο θα είναι 9 δισ. ευρώ, 13,4 δισ. ευρώ λιγότερα από αυτά που θα μπορούσαν να απορροφηθούν με βάση το επίσημο χρονοδιάγραμμα του μνημονίου 3.

Αυτή είναι μια ακόμη επίπτωση από το γεγονός ότι βρισκόμαστε ακόμη «στη δεύτερη αντί για την 8η αξιολόγηση αξιολόγηση του προγράμματος» όπως δήλωσε μέσα στην εβδομάδα ο επικεφαλής του Euro Working Group Τόμας Βίζερ.

Επιπλέον, τα χρήματα του Σεπτεμβρίου που θα αφορούν σε ληξιπρόθεσμα (αλλά και συντάξεις που δεν αποδίδονται) θα περάσουν από «κόσκινο» διότι με βάση την εμπειρία του καλοκαιριού του 2016 υπάρχει χαμηλή εμπιστοσύνη προς το υπουργείο Οικονομικών ότι τα χρήματα που εκταμιεύονται για τα φέσια του Δημοσίου προς την αγορά φτάνουν εγκαίρως στους δικαιούχους.