Όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν διέταξε την περασμένη εβδομάδα τις υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τον προσδιορισμό της προέλευσης του κορωνοϊού, έδωσε νέα πνοή στη θεωρία ότι ο ιός μπορεί να έχει διαρρεύσει από το εργαστήριο του Ινστιτούτου Ιολογίας της Γουχάν.

Ο κ. Μπάιντεν ανέφερε ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών συγκλίνουν προς δύο σενάρια – ότι ο ιός είτε εμφανίστηκε με φυσικό τρόπο, είτε ήταν αποτέλεσμα εργαστηριακού ατυχήματος.

Αυτή, όπως τονίζουν σε δημοσίευμά τους οι Financial Times, ήταν η πρώτη φορά που ο πρόεδρος των ΗΠΑ προσέδωσε αξιοπιστία στην πιθανότητα ο ιός να διέρρευσε από εργαστήριο – μια αντίληψη που χαρακτηρίστηκε ευρέως ως θεωρία συνωμοσίας όταν ο Ντόναλντ Τραμπ διατύπωσε αρχικά αυτήν τη θέση.

Αξιωματούχοι τους οποίους επικαλούντια οι FT, δήλωείσαν ότι υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι πρόθυμη να εξετάσει δημόσια μια θεωρία που κάποτε κατέκριναν οι Δημοκρατικοί.

Κρίσιμο παράγοντα αποτελεί -όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα- ότι οι επικριτές είναι τώρα πιο ανοιχτοί στη θεωρία διαρροής εργαστηρίου, καθώς ο Τραμπ -ο οποίος θεωρείτο ότι ήθελε να διαβάλει την Κίνα για να στρέψει στο Πεκίνο τις δικές του ευθύνες για τη διαχείριση της πανδημίας- πλέον βρίσκεται εκτός Λευκού Οίκου. Ανέφεραν επίσης ότι ο κ. Μπάιντεν τώρα βρίσκεται υπό πολιτική πίεση για να βρει απαντήσεις.

«Η κυβέρνηση του κ. Μπάιντεν έχει μελετήσει τώρα το βουνό των ανησυχητικών στοιχείων που αντιμετωπίσαμε τους τελευταίους μήνες της κυβέρνησης Τραμπ», δήλωσε ο Ντέιβιντ Άσερ, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας του υπουργείου Εξωτερικών για την προέλευση της Covid-19.

Λίγες ημέρες προτού ορκιστεί ο κ. Μπάιντεν, το υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ενημερωτικό δελτίο για το Ινστιτούτο της Γουχάν, σημειώνοντας ότι αρκετοί ερευνητές είχαν εμφανίσει συμπτώματα τύπου Covid πριν από το πρώτο γνωστό στην κοινή γνώμη περιστατικό. Ανέφερε επίσης ότι το Ινστιτούτο είχε συνεργαστεί κρυφά με τον κινεζικό στρατό.

Οι επικριτές δεν έλαβαν σοβαρά υπόψη τον ισχυρισμό λόγω της άποψης ότι ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο έτεινε να πολιτικοποιεί τις πληροφορίες. Ο κόσμος επίσης επικεντρώθηκε στα επακόλουθα των ταραχών της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο και στην ορκωμοσία του νέου προέδρου.

«Υποθέσαμε ότι το ενημερωτικό δελτίο δεν θα γινόταν άμεσα πρωτοσέλιδο. Θέλαμε να βάλουμε τις πληροφορίες στο αρχείο, ώστε οι άνθρωποι να μπορέσουν να εκτιμήσουν αυτά τα γεγονότα αφού μειωθούν οι εντάσεις», δήλωσε ο Ντέιβιντ Φέιθ, πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών.

Τον Μάρτιο, ο Άσερ είπε δημοσίως ότι μέρος του προσωπικού του εργαστηρίου της Γουχάν χρειάστηκε να νοσηλευθεί. Αυτό και ένα πρόσφατο δημοσίευμα της Wall Street Journal ότι τρία άτομα νοσηλεύτηκαν, συνέδραμαν στο να στραφεί η προσοχή στη θεωρία διαρροής από το εργαστήριο.

Ωστόσο, ένα άτομο με γνώση του θέματος τόνισε ότι ο κρίσιμος παράγοντας ήταν μια μετατόπιση μεταξύ των επιστημόνων που δίσταζαν να πάρουν θέση, ωστόσο έχουν πλέον τοποθετηθεί.

Σε επιστολή προς το περιοδικό Science, ομάδα 18 διακεκριμένων επιστημόνων είπε ότι και οι δύο θεωρίες ήταν «βιώσιμες» και θα έπρεπε να ληφθούν σοβαρά υπόψη μέχρι να υπάρξουν επαρκή δεδομένα. Ανέφεραν επίσης ότι η πρόσφατη έρευνα που διεξήγαγε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας με την Κίνα δεν είχε δώσει ισορροπημένη προσοχή και στα δύο σενάρια.

Ο λοιμωξιολόγος Άντονι Φάουτσι φάνηκε επίσης να αλλάζει στάση, τονίζουν οι FT. Πέρυσι, ανέφερε ότι η επιστήμη «υποδεικνύει με έντονο τρόπο» πως ο ιός εμφανίστηκε με φυσικό τρόπο, αλλά πρόσφατα είπε ότι «δεν είναι πεπεισμένος» και τάχθηκε υπέρ της διενέργειας έρευνας.

Ενώ ο κ. Μπάιντεν απλώς σκιαγράφησε την άποψη της κοινότητας πληροφοριών στην εξαιρετικά ασυνήθιστη δήλωσή του, η προθυμία του να δημοσιοποιήσει τα προσωρινά συμπεράσματά τους έδωσε επίσης μεγαλύτερη προσοχή στη θεωρία της εργαστηριακής διαρροής.

Ο πρώην ανώτερος αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών, Μάθιου Μπάροους, δήλωσε ότι δεν θυμάται κανέναν πρόεδρο να έχει κάνει τέτοια δήλωση.

«Υπάρχουν προφανώς Ρεπουμπλικάνοι που προσπαθούν να επικρίνουν οτιδήποτε φαίνεται να είναι μια αδύναμη αντίδραση απέναντι στην Κίνα, οπότε νομίζω ότι ο Μπάιντεν θέλει να δείξει ότι δεν θα αποφύγει να τους κατηγορήσει [σ.σ. το Πεκίνο] εάν υπάρχει συμφωνία στην κοινότητα πληροφοριών ότι ο ιός βγήκε από το εργαστήριο της Γουχάν», είπε ο κ. Μπάροους.

Ο Ρεπουμπλικάνος Μάικ Γκάλαγκερ, μέλος του Κογκρέσου, ανέφερε από την πλευρά του ότι ο κ. Μπάιντεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στην πολιτική πίεση.

Άτομο με γνώση του θέματος ανέφερε ότι το Εθνικό Συμβούλιο Πληροφοριών, το οποίο συγκεντρώνει δεδομένα από ολόκληρη την κοινότητα πληροφοριών, συνέταξε πέρυσι δύο εκθέσεις αξιολόγησης.

Όπως ανέφερε ο κ. Μπάιντεν, δύο από τις 18 υπηρεσίες της κοινότητας πληροφοριών τείνουν προς το σενάριο της φυσικής προέλευσης, ενώ μία τρίτη ενστερνίζεται ένα πιθανό εργαστηριακό ατύχημα, ως την πηγή της παγκόσμιας αυτής πανδημίας.

Και οι τρεις υπηρεσίες πάντως, σύμφωνα με τον κ. Μπάιντεν, είχαν «χαμηλή ή μέτρια αυτοπεποίθηση» στα συμπεράσματά τους, ενώ οι άλλες υπηρεσίες δεν είχαν αρκετά στοιχεία.

«Η κοινότητα πληροφοριών στο σύνολό της απέχει πολύ από το να καταλήξουμε σε σταθερό συμπέρασμα», δήλωσε ο Πολ Πίλαρ, πρώην ανώτερος αξιωματούχος της CIA.