Το τρίτο και… μακρύτερο σε διάρκεια Μνημόνιο θα επικυρώσει η συμφωνία για τη δεύτερη αξιολόγηση αφού στα 9,6 δισ. ευρώ που έχει κοστίσει το Μνημόνιο ΙΙΙ θα προστεθούν και τα 3,6 δισ. ευρώ που θα πλήξουν, αυτή τη φορά, τα χαμηλά και πολύ χαμηλά εισοδήματα μισθωτών και κυρίως συνταξιούχων.
Με τη συμφωνία που επιδιώκει το οικονομικό επιτελείο το τριετές Μνημόνιο που ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2015 παίρνει στην ουσία παράταση ενός χρόνου αφού, καθώς φαίνεται, τόσο η μείωση του αφορολόγητου ορίου όσο και η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θα ισχύσουν μαζί από το 2019. Τα μέτρα αυτά θα ενταχθούν στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής στρατηγικής 2018-2021 που ήταν μία από τις δεσμεύσεις του 2016 αλλά μεταφέρεται από χρόνο σε χρόνο με τους όρους να γίνονται χειρότεροι.
Ο κίνδυνος για περισσότερα νέα μέτρα τα χρόνια μετά το 2019 βρίσκεται στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν μετά την τεχνική συμφωνία για τη δεύτερη αξιολόγηση. Είναι οι αποφάσεις για το διάστημα στο οποίο η Ελλάδα θα πρέπει να επιτυγχάνει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ.
Το νέο πακέτο
Προηγουμένως θα πρέπει συνταξιούχοι και μισθωτοί να έχουν επιβιώσει από το πακέτο που έρχεται από 1/1/2019 το οποίο περιλαμβάνει τη μείωση του αφορολόγητου ορίου στα 5.900 ευρώ σε μέσα επίπεδα από τα 8.636 ευρώ που είναι σήμερα λαμβάνοντας μέριμνα για λίγο μεγαλύτερο για οικογένειες με παιδιά. Με δεδομένο τον όρκο σιωπής που έχει πάρει το οικονομικό επιτελείο δεν έχει γίνει γνωστή η διαβάθμιση του αφορολογήτου ανάλογα με τα προστατευόμενα μέλη. Το μόνο που έγινε γνωστό είναι ότι η μείωση θα πρέπει να οδηγήσει σε μια καθαρή δημοσιονομική απόδοση της τάξης του 1% του ΑΕΠ από το 2019 και μετά. Βεβαίως δεν έχει ληφθεί καμία μέριμνα για τη διόρθωση και του στρεβλού καθεστώτος των τεκμηρίων που θα οδηγήσει σε κατάφωρες αδικίες κατά τη φορολόγηση χαμηλών εισοδημάτων.
Στην τελευταία πρόταση από το υπουργείο προτείνεται το αφορολόγητο σε δύο δόσεις με στόχο την εξοικονόμηση 0,3% του ΑΕΠ το 2019 και 0,7% του ΑΕΠ το 2020. Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε ήδη από το ΔΝΤ το οποίο ζητά το σύνολο της μείωσης το 2019 για λόγους αξιοπιστίας του προγράμματος.
Το δεύτερο χτύπημα είναι η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς των παλιών συντάξεων η οποία προέκυψε ως όρος μετά το ασφαλιστικό Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016, για να καταργηθεί φέτος, ένα χρόνο μετά τη «θέσπισή» του, εξισώνοντας παλιές και νέες συντάξεις παρότι οι τελευταίες ακόμη δεν έχουν βρει ένα κοινό κανόνα υπολογισμού. Το οικονομικό επιτελείο επιμένει να λέει στις ενημερώσεις κυβερνητικών βουλευτών ότι οι μειώσεις θα είναι μεγαλύτερες στις συντάξεις κάποιων ΔΕΚΟ και τραπεζών, του πρώην ΤΕΒΕ, του Δημοσίου και στη συνέχεια θα περάσει κατά ένα μέρος και στις συντάξεις του ΙΚΑ.
Ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος ενημέρωσε την Πέμπτη τους βουλευτές των ΑΝ.ΕΛ. ότι «παλεύει οι μειώσεις να γίνουν το 2020. Η αντίστοιχη αντιπρόταση της ελληνικής πλευράς είναι η περικοπή στις συντάξεις να είναι σε ύψος τέτοιο ώστε να υπάρχει περίπου 0,7% του ΑΕΠ για το 2019 (1,3 δισ. ευρώ) και 0,3% του ΑΕΠ (550 εκατ. ευρώ) το 2020. Και σε αυτό το σκέλος η πρόταση απορρίφθηκε από το ΔΝΤ που ζητά το σύνολο της περικοπής να έρθει σε μια δόση από το 2019.
Το μεγάλο πρόβλημα της διαπραγμάτευσης, το εργασιακό, έχει κολλήσει επίσης λόγω των υπερβολικών απαιτήσεων των δανειστών. Το ΔΝΤ ζητά την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων οι οποίες θα πρέπει να γίνονται χωρίς καμία έγκριση από τον εκάστοτε υπουργό Εργασίας. Στο θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων η θέση του Ταμείου είναι κατηγορηματική. Δεν θέλουν καμία συζήτηση για το θέμα ούτε τώρα αλλά ούτε και μετά το τέλος του προγράμματος, με δεδομένο ότι η εφαρμογή του θα οδηγήσει σε μισθούς που δεν θα ανταποκρίνονται στην παραγωγικότητα της οικονομίας.
Ζητούν ακόμη αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου και επαναφορά του επαχθούς μέτρου της ανταπεργίας (Lock out) που θεωρητικά καταργήθηκε με νόμο από το 1982.
Με τίτλο «άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», οι δανειστές ζητούν άμεσα να αποκρατικοποιηθεί η ΔΕΗ κατά 17% και να πουληθούν μονάδες που παράγουν το 40% της παραγωγής ηλεκτρισμού της επιχείρησης. Το υπουργείο έχει αποδεχθεί και τις δύο συνθήκες και βρίσκεται στη διαπραγμάτευση για το αν θα πουληθούν λιγνιτικές ή και υδροηλεκτρικές μονάδες της επιχείρησης.
Επίσης επιχειρείται η ολοκλήρωση της πώλησης των μονάδων μέχρι και τον Ιούλιο του 2018, δηλαδή μέχρι και τη λήξη του προγράμματος. Παρά τη σαφή υποχώρηση που υπήρξε από την ελληνική πλευρά, ένα από τα θέματα της διαπραγμάτευσης είναι οι πωλήσεις να μην περάσουν από τη Βουλή για να αποφευχθεί το πολιτικό κόστος.
Τα αντισταθμιστικά μέτρα
Απέναντι σε όλα αυτά, το οικονομικό επιτελείο επιχειρεί να ισορροπήσει την κατάσταση με την επίκληση των αντισταθμιστικών μέτρων, τα οποία, κατά δήλωση του κ. Τσακαλώτου, θα ενεργοποιηθούν μαζί με τις περικοπές και θα είναι -δημοσιονομικά- ισοδύναμα. Φαίνεται ότι οι δανειστές πιέζουν για να υπάρχει συμφωνία για βασικά μέτρα αφήνοντας στην άκρη τα… αντίμετρα.
Μέχρι στιγμής σύμφωνα με την ενημέρωση του υπουργού Οικονομικών στην κοινοβουλευτική ομάδα των ΑΝ.ΕΛ., έχει συμφωνηθεί η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων από το 29% στο 26% και του πρώτου κλιμακίου φορολογίας από το 22% στο 20% χωρίς όμως να γνωρίζουμε τι θα συμβεί στα υψηλότερα φορολογικά κλιμάκια. Με βάση τις ίδιες πηγές έχει συμφωνηθεί μια ελάχιστη μείωση της τάξης των 200 εκατ. ευρώ στον ΕΝΦΙΑ και η κάλυψη επιδομάτων 120.000 παιδιών για φοίτηση σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, μάλλον από το περίσσευμα που έχει το κονδύλι του ΚΕΑ.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ,