Μονοθεματική -καθώς θα αφορά κατά βάση την αύξηση των δαπανών άμυνας και τη στήριξη της Ουκρανίας- θα είναι η έκτακτη σύνοδος των ηγετών των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) την 1η Οκτωβρίου 2025.
Υπενθυμίζεται πως η εν λόγω σύνοδος καλέστηκε άρον άρον μετά την είσοδο των φερόμενων ως ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της Πολωνίας, γεγονός που προκάλεσε την επίσπευση της έγκρισης δανείων ύψους 150 δισ. ευρώ προς 19 κράτη-μέλη της ΕΕ μέσω του ευρωπαϊκού ταμείου για την άμυνα (SAFE).
Mε επιστολή πρόσκλησης την οποία δημοσίευσε σήμερα ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα προς τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ενόψει της άτυπης συνάντησής τους στην Κοπεγχάγη την 1η Οκτωβρίου 2025, αναφέρει πως η εστίασή της ΕΕ θα είναι διπλή:
- Η ενίσχυση της κοινής αμυντικής ετοιμότητας της Ευρώπη
- Η ενίσχυση της υποστήριξής μας προς την Ουκρανία
Παρακάτω αναφέρει πως «οι πρόσφατες παραβιάσεις του εναέριου χώρου από τη Ρωσία στην Πολωνία και τη Ρουμανία αποτελούν μια έντονη υπενθύμιση ότι πρέπει να επιταχύνουμε και να εμβαθύνουμε τις προσπάθειές μας.
Σε προηγούμενες συναντήσεις, συμφωνήσαμε ότι η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα – και πρέπει να κάνουμε περισσότερα μαζί – στην άμυνα. Η κατεύθυνση της πορείας είναι σαφής: χτίζουμε μια Ευρώπη ικανή να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά, αυτόνομα και από κοινού στις σημερινές και αυριανές απειλές. Η φιλοδοξία που έχουμε θέσει, να ενισχύσουμε αποφασιστικά την κοινή αμυντική ετοιμότητα της Ευρώπης έως το 2030, ενσαρκώνει αυτή τη δέσμευση.
Τους τελευταίους μήνες, έχουμε κάνει σημαντικά βήματα για να ενισχύσουμε τη χρηματοδότηση της άμυνας, να υποστηρίξουμε τη βιομηχανική μας βάση και να δεσμευτούμε για κοινές προσπάθειες ανάπτυξης δυνατοτήτων, ιδίως όσον αφορά την ενισχυμένη διαλειτουργικότητα, τις κοινές προμήθειες και τη συγκέντρωση της ζήτησης, για την επίτευξη κλίμακας. Αυτό το έργο γίνεται σε πλήρη συνοχή με το ΝΑΤΟ και επικεντρώνεται στους εννέα τομείς προτεραιότητας που συμφωνήθηκαν σε επίπεδο ΕΕ.
Καθώς επενδύουμε περισσότερο, πρέπει επίσης να επενδύουμε πιο αποτελεσματικά και ορθολογικά, μεταξύ άλλων μέσω κοινών εργαλείων, όπως το SAFE. Κάθε ευρώ θα πρέπει να ενισχύει την κοινή μας ασφάλεια και στρατηγική αυτονομία. Αυτό αφορά επίσης την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης, την προώθηση της καινοτομίας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ομοίως, πρέπει να αξιοποιήσουμε τα διδάγματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, μεταξύ άλλων ενισχύοντας τη συνεργασία με την ουκρανική αμυντική βιομηχανία, αξιοποιώντας τη μοναδική εμπειρία της Ουκρανίας.
Τώρα είναι η ώρα να προχωρήσουμε περαιτέρω. Στην Κοπεγχάγη, προτείνω να επικεντρωθούμε σε συγκεκριμένα βήματα δυνατοτήτων, με στόχο την οικοδόμηση μιας κοινής κατανόησης για το τι αναμένεται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη για την επίτευξη του στόχου μας για την αμυντική ετοιμότητα για το 2030. Το συνεχιζόμενο έργο της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου σε έναν Οδικό Χάρτη θα βοηθήσει τις συλλογικές μας προσπάθειες. Θα πρέπει να παρέχουμε καθοδήγηση ενόψει αυτού του έργου.
Προτείνω η συζήτησή μας να δομηθεί γύρω από τα ακόλουθα θέματα:
Πώς να επιτύχουμε ταχύτερα αποτελέσματα: βασιζόμενοι στις προηγούμενες αποφάσεις μας, πώς μπορούμε να επιταχύνουμε την ανάπτυξη κοινών δυνατοτήτων; Αυτό περιλαμβάνει την καλύτερη δυνατή χρήση του μοντέλου του ηγετικού έθνους για έργα προτεραιότητας στο πλαίσιο μιας συνεκτικής συνολικής στρατηγικής, προχωρώντας στην απλοποίηση, καθώς και στη διαλειτουργικότητα και την τυποποίηση, και παρέχοντας στην ευρωπαϊκή βιομηχανία την προβλεψιμότητα που χρειάζεται
Υποστήριξη για την Ανατολική μας πλευρά: πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα και τα προγράμματά μας για να υποστηρίξουμε τα κράτη μέλη μας στην Ανατολική πλευρά που αντιμετωπίζουν αυξημένες απειλές;
Διακυβέρνηση: πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε αποτελεσματική πολιτική εποπτεία και συντονισμό – ιδίως για την παρακολούθηση των κενών στις δυνατότητες και τη μέτρηση της προόδου, μεταξύ άλλων μέσω ορόσημων; Πόσο απαραίτητα είναι να ενισχυθεί ο ρόλος των υπουργών Άμυνας στο Συμβούλιο για τον σκοπό αυτό;
Η ασφάλειά μας συνδέεται με την ασφάλεια της Ουκρανίας. Στην Κοπεγχάγη, θα ήθελα επίσης να συζητήσω πώς να υποστηρίξουμε περαιτέρω την Ουκρανία και να επιτύχουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη».
«Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της ηγούνται στην παροχή κρίσιμης οικονομικής, στρατιωτικής και πολιτικής υποστήριξης στην Ουκρανία. Προτείνω να επικεντρωθούμε στο πώς να διατηρήσουμε την υποστήριξή μας στην Ουκρανία με αξιόπιστο και προβλέψιμο τρόπο.
Τις τελευταίες εβδομάδες, έχουμε δει σημαντική πρόοδο στις εγγυήσεις ασφαλείας στο πλαίσιο του Συνασπισμού των Προθύμων. Προκειμένου να βοηθήσουμε την Ουκρανία να επιτύχει μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη, θα πρέπει ιδιαίτερα να εξετάσουμε πώς θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις ως την κύρια εγγύηση της κυριαρχίας και της ασφάλειας της χώρας, αυξάνοντας παράλληλα την πίεση στη Ρωσία, μεταξύ άλλων μέσω της επιβολής κυρώσεων.
Η διαδικασία ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ πρέπει επίσης να παραμείνει σε καλό δρόμο. Παρά τον πόλεμο, οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της Ουκρανίας ήταν αξιοσημείωτες. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτή η δυναμική αντικατοπτρίζεται σε πραγματικά βήματα προς την ένταξη.
Θα επανέλθουμε και στα δύο θέματα – την ευρωπαϊκή άμυνα και την Ουκρανία – στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες στα τέλη Οκτωβρίου, όπου θα επισημοποιήσουμε τις οδηγίες μας».
