Μία ρωγμή σε υπόγειο αγωγό νερού στις Βούτες Ηρακλείου προβληματίζει τις τοπικές αρχές, σε σχέση με το φαινόμενο των ρηγματώσεων που διατρέχουν την περιοχή, θέτοντας σε κατάσταση συναγερμού ολόκληρο τον οικισμό. 

Οπως δήλωσε ο αντιδήμαρχος τεχνικών υποδομών Ηρακλείου Γιώργος Σισαμάκης στην «Κ», η ρωγμή και η διαρροή νερού από τον αγωγό είχε γίνει αντιληπτή από τις 23 Απριλίου και «υπάρχει μία συζήτηση για το αν αυτό θα μπορούσε να είναι το γεγονός που πυροδότησε τις ρηγματώσεις ή αν συνέβη το αντίθετο».

Επειτααπό έλεγχο της Διεύθυνσης Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών, εννιά σπίτια κρίθηκαν «κίτρινα» στην εκτίμηση κινδύνου, και ζητήθηκε από τους κατοίκους να απομακρυνθούν για την ασφάλειά τους. 

Από τους δημόσιους χώρους της περιοχής, μόνο η παιδική χαρά έχει κλείσει. Η εκκλησία και το πολιτιστικό κέντρο του χωριού θεωρούνται, προς το παρόν, ασφαλή.

Παπανικολάου: «Καταλυτική η σύσταση του εδάφους»

Το υψόμετρο και η σύσταση του εδάφους στην περιοχή ήταν, όπως όλα δείχνουν, καταλυτικοί παράγοντες για τη δημιουργία των δύο ρηγματώσεων, που εμφανίστηκαν πριν από λίγες ημέρες στις Βούτες, και έκτοτε εξαπλώνονται έχοντας φτάσει πλέον σε μήκος τα 100 και 150 μέτρα αντίστοιχα. 

«Οι ρηγματώσεις προέρχονται από μια ειδικού τύπου κατολίσθηση.Υπάρχουν διάφοροι τύποι κατολισθήσεων που προκαλούν καθιζήσεις. Οι περιστροφικές είναι οι πιο τυπικές. Ο οικισμός βρίσκεται σε λόφο κι έχει απότομα πρανή, οπότε σε σχέση με τις διπλανές κοιλάδες, το χωριό αντιμετωπίζει μόνιμα τον κίνδυνο της κατολίσθησης» λέει στην «Κ» ο Δημήτρης Παπανικολάου, ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας στο ΕΚΠΑ. 

Οπως τονίζει ο ίδιος, «το φαινόμενο εστιάζεται στα πρανή, στο “φρύδι” του οικισμού, προς την κοιλάδα».

«Μιλάμε για ένα πρανές μικρό σε μέγεθος, για μια χαμηλή υψομετρική διαφορά σε σχέση με την κοιλάδα. Γι’ αυτό και το φαινόμενο κινείται αργά και μάλλον “προετοιμαζόταν” πολύ καιρό. Το φαινόμενο εξελίσσεται με βάση τη βαρύτητα. Είναι θέμα ισορροπίας των πρανών και πώς ασκούνται οι δυνάμεις στην εδαφική και επιφανειακή μάζα τους. Οταν έχεις έναν χώρο επίπεδο με μικρές κλίσεις και οι κλίσεις αυτές αρχίζουν ξαφνικά να αυξάνονται, τότε η αστάθεια εκδηλώνεται στις άκρες των πρανών. Είναι καθαρά θέμα βαρύτητας και πώς αυτή δρα στα πρανή. Αν τα εδάφη δεν είναι σταθερά ή μπορούν να δώσουν ολισθηρές επιφάνειες τότε υπάρχει θέμα».

Για τη σταθερότητα του εδάφους «παίζουν ρόλο και τα πετρώματα τα οποία είναι ιζηματικά-αργιλικά. Δεν είναι συμπαγή ασβεστώματα, είναι πετρώματα που λόγω της γειτνίασης με τη θάλασσα, είναι πιο ασταθή». 

Σε κάθε περίπτωση, η ζώνη των ρηγματώσεων, σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου, είναι αρκετά μεγάλη για έναν χωριό του μεγέθους των Βουτών. «Πρέπει να γίνουν μετρήσεις με ειδικά όργανα για να φανεί τι μεγέθους πιέσεις ασκούνται στο πρανές. Ειδικά μικροραντάρ θα παρακολουθήσουν τη μετακίνησή τους».