Ένα ακόμη βήμα στην κατεύθυνση της εδραίωσης του ρόλου της Ελλάδας ως ισχυρής, περιφερειακής δύναμης στην Ανατολική Μεσόγειο σημειώθηκε σήμερα, με την υπογραφή σειράς μνημονίων συνεργασίας με την Κύπρο και την Αίγυπτο, στέλνοντας παράλληλα μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες εκτός των τειχών. Η 9η κατά σειρά Σύνοδος μεταξύ των τριών χωρών, η οποία φιλοξενήθηκε στην Αθήνα, αποτελεί κατά τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη «φάρο σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο σε πολλά και παράλληλα πεδία δράσης», που εκτείνονται από την ενέργεια και τον τουρισμό μέχρι την προστασία του περιβάλλοντος, την υψηλή τεχνολογία, το εμπόριο και τη ναυτιλία, σε μια κρίσιμη συγκυρία για τη διαμόρφωση νέων ισορροπιών στην ευρύτερη περιοχή.
Στα νέα στοιχεία της εμβάθυνσης της εμπεδωμένης, τριμερούς συνεργασίας ήρθε να προστεθεί η διασύνδεση Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου για την μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας ως «γέφυρας προς την Ευρώπη» σε μια περίοδο έντονης ενεργειακής κρίσης και «μεγάλων αναταράξεων» στην ενεργειακή αγορά, αλλά και η συνεργασία σε θέματα αποδήμων, κυρίως όμως επαναβεβαιώθηκε το υψηλό επίπεδο σύνδεσης μεταξύ των τριών χωρών, επικαιροποιώντας τις παραδοσιακές συμμαχίες της χώρας στην ευρύτερη περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό, «και οι τρεις χώρες αναβαθμίζονται» παρατήρησε ο Έλληνας πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας ότι «συντονιζόμαστε και σε άλλα μέτωπα όπως στη δράση μας κατά της πανδημίας. Η Ελλάδα δώρισε στη φίλη Αίγυπτο 250.000 δόσεις εμβολίων. Συντονιζόμαστε και στην απειλή της κλιματικής κρίσης.
Ο κοινός «συντονισμός» Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου συνοδεύτηκε και από αυστηρά μηνύματα προς την Άγκυρα, καθώς ο κ. Μητσοτάκης περιέγραψε ότι «οι θέσεις μας ταυτίζονται στην καταδίκη της προκλητικής πρακτικής και της επιθετικής ρητορικής της Τουρκίας»
«Δυστυχώς η ηγεσία της Άγκυρας δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τα μηνύματα των καιρών. Οι βλέψεις της Τουρκίας συνιστούν απειλή για την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Έλληνας Πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι «δεν προοιωνίζονται εποικοδομητική στάση για την επίλυση του Κυπριακού. Μοναδικός δρόμος προόδου είναι οι δεσμευτικές αποφάσεις του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ».
Στην κατεύθυνση αυτή, ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε πως «η Ελλάδα δηλώνει τις προθέσεις της με τις πράξεις της. Υπογράφει συμφωνίες συνεργασίας πάντα υπό το φως του διεθνούς δικαίου. Και οι τρεις μας χώρες έχουν αποδείξει την προσήλωση στη διεθνή νομιμότητα». «Δείξαμε το δρόμο για την οικοδόμηση σχέσεων συνεργασίας και καλής γειτονίας μακριά από λογικές επιβολής μονομερούς αυθαιρεσίας, απειλών πολέμου, πρακτικών που σίγουρα δεν ανήκουν στον 21ο αιώνα» υποστήριξε ο Πρωθυπουργός, ενώ σχολίασε για τις ραγδαίες εξελίξεις στη Λιβύη πως «επιδρούν στην ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής».
Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι «η διεξαγωγή εκλογών το Δεκέμβριο είναι βήματα προς την ομαλότητα όπως και η αποχώρηση όλων των στρατευμάτων και των μισθοφόρων» από τη Λιβύη, ξεκαθαρίζοντας ταυτόχρονα ότι «η Ελλάδα, η Αίγυπτος, η Κύπρος στηρίζουμε έμπρακτα τη μετάβαση της Λιβύης στην ειρήνη και τη Δημοκρατία». Η παραπάνω αποστροφή του Έλληνα Πρωθυπουργού ήρθε στη σκιά της έγκρισης σήμερα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ του νομοσχεδίου για την αμερικανική πολιτική στη Λιβύη, με την Αθήνα να έχει υπογραμμίσει πολλαπλώς δια της διπλωματικής οδού τον «αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας στη Λιβύη, κυρίως όσον αφορά τη στρατιωτική εμπλοκή και την παρεμπόδιση της πολιτικής διαδικασίας, καθώς και στην ανάγκη πλήρους αποχώρησης του συνόλου των ξένων δυνάμεων από τη χώρα.
Ταυτόχρονα, στην ατζέντα της Τριμερούς βρέθηκε και το προσφυγικό, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να αναδεικνύει την «αθόρυβη συμβολή της Αιγύπτου», τη στιγμή που «η Ελλάδα εξακολουθεί να σώζει ζωές από τα δίχτυα των διακινητών». «Αν με τους αδερφούς Κυπρίους ανήκουμε στο ίδιο έθνος, με τους φίλους Αιγυπτίους ανήκουμε στην ίδια κοινότητα. Από την αρχαία αποικία της Ναυκρατίδας μέχρι τις σύγχρονες της Αλεξάνδρειας και του Καϊρου, οι Έλληνες ήταν πάντα παρόντες και στην Ελλάδα σήμερα ζουν και προκόβουν πολλοί Αιγύπτιοι», κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης.
Εντατική συνεργασία
«Είναι πρόθεσή μας να εντατικοποιήσουμε τις δραστηριότητες και τις συνεργασίες σε αρκετούς τομείς, όπως είναι αυτός της ενέργειας» δήλωσε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, ενώ αναφερόμενος ειδικά στη συμφωνία για την ηλεκτρική σύνδεση, την αποτίμησε ως «προοίμιο που μας οδηγεί στο κοινό στόχο, που επιδιώκουμε εμείς οι τρεις χώρες και αφορά την ηλεκτρική σύνδεση με όλη την Ευρωπαϊκή ήπειρο».
Στην ίδια κατεύθυνση, «είναι πολύ σημαντικό να εργαστούμε από κοινού ούτως ώστε να φτιαχτεί ένας αγωγός μεταφοράς από το οικόπεδο «Αφροδίτη» στους δύο τερματικούς σταθμούς υγροποίησης φυσικού αερίου στο Ιντκού και στη Δαμιέτη στην Αίγυπτο και τη μεταφορά του μέσω της Ελλάδας προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, πράγμα το οποίο συνάδει με τις μεγάλες φιλοδοξίες για την δημιουργία του Forum Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στα πλαίσια της περιφερειακής συνεργασίας και της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της περιοχής, για την αξιοποίηση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων. Συνεργασίας που συνάδει με το διεθνές δίκαιο, που σέβεται την κυριαρχία όλων των χωρών επί των πόρων τους», εξήγησε αναλυτικά ο κ. Αλ Σίσι.
Την ίδια ώρα, «ήταν μία ευκαιρία «να συζητήσουμε τις εξελίξεις ιδιαίτερα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου» ανέφερε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος μετά το πέρας της Συνόδου, επαναλαμβάνοντας πως «επαναβεβαιώνουμε τη στήριξή μας στις προσπάθειες που καταβάλλει η Κυπριακή Δημοκρατία και όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς για την δίκαιη επίλυση του Κυπριακού στα πλαίσια της διεθνούς νομιμότητας και των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών».
«Η βάση λύσης είναι δεδομένη και καθορίζεται από τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, από τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου, από το ευρωπαϊκό κεκτημένο» αντέτεινε από πλευράς του ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος αναφερόμενος από πλευράς του στην Τουρκία, διεμήνυσε ότι «ο διάλογος είναι η μόνη οδός. Μια ειρηνική λύση των διαφορών είναι να δούμε πώς επιτέλους η Τουρκία αντιλαμβάνεται ότι πολύ περισσότερο θα ωφεληθεί εάν συμβάλει στην υποβοήθηση λύσης του Κυπριακού στην βάση αρχών και όχι στην βάση μιας επεκτατικής πολιτικής, μιας αναθεωρητικής πολιτικής, που την χαρακτηρίζουν δυστυχώς τελευταία και την κατηγοριοποιούν στις χώρες-ταραξίες ή -αν θέλετε- χώρες με επεκτατικές διαθέσεις».
«Δεν μπορεί οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου να συνεργάζονται στενά μεταξύ τους, να αποτελούν πυλώνες σταθερότητας και ειρήνης και η μόνη που διαταράσσει το Διεθνές Δίκαιο να είναι, για λόγους καθαρά δικούς της, η Τουρκία» κατέληξε ο Κύπριος ηγέτης, συμπυκνώνοντας το κλίμα της τριμερούς.