Θεωρείται μία από τις πιο ανεξιχνίαστες υποθέσεις του 20ου αιώνα, η οποία έχει συνδεθεί με τους πιο απίστευτους «μύθους» της ψυχροπολεμικής εποχής. Οι Σοβιετικές μυστικές υπηρεσίες έσπευσαν να τη συγκαλύψουν.

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν, αρκετοί αποπειράθηκαν να την εξιχνιάσουν, αλλά έπεσαν πάνω σε έναν απροσπέλαστο «τοίχο» γραφειοκρατίας και έλλειψης στοιχείων. Η υπόθεση έχει μείνει στην ιστορία ως «Πέρασμα Ντιάτλοφ» και αφορά στην τραγωδία που έλαβε χώρα το 1959 στο επονομαζόμενο «Βουνό των Νεκρών» στα βόρεια Ουράλια, στα σύνορα της περιφέρειας Σβερντλόφσκ με τη Δημοκρατία Κόμι.

Με αυτό το μέρος συνδέονται πολλές τρομακτικές και ανεξήγητες ιστορίες, αφού εδώ πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες. Συγκεκριμένα, στις 2 Φεβρουαρίου του 1959, μία ομάδα εννέα ορειβατών σταμάτησε σε μία πλαγιά για διανυκτέρευση, καθώς τους είχε προλάβει το σκοτάδι.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας, όμως, και κάτω από εντελώς ανεξήγητες και παράδοξες συνθήκες, όλα τα μέλη της ομάδας βρήκαν τραγικό θάνατο.

Σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψαν οι μετέπειτα έρευνες, κατά τη διάρκεια της νύχτας «κάτι» ώθησε τους ορειβάτες να σκίσουν τις σκηνές τους και σε κατάσταση απόλυτης παραφροσύνης να αρχίσουν να τρέχουν έντρομοι προς το χωριό, το οποίο βρισκόταν πολλά χιλιόμετρα από το σημείο όπου είχαν καταλύσει. Οι περισσότεροι πέθαναν από υποθερμία. Τρεις όμως εξ αυτών βρέθηκαν με σπασμένα πλευρά και κονιορτοποιημένα κεφάλια, ενώ σε μία γυναίκα είχε κοπεί η γλώσσα. Κανένα από τα σώματα δεν έφερε εκδορές ή μώλωπες. Ωστόσο, η επιδερμίδα των νεκρών σωμάτων είχε μία ανεξήγητη μοβ απόχρωση, ενώ τα μαλλιά τους είχαν ασπρίσει.

Ειδικοί επιστήμονες ανακάλυψαν, με τη χρήση μετρητών γκάιγκερ, ότι τα επίπεδα ραδιενέργειας στα ενδύματά τους ήταν δεκάδες φορές πιο πάνω από τα κανονικά. Εν συνεχεία, η υπόθεση αποσιωπήθηκε, με αποτέλεσμα η υπόθεση να παραμένει έως σήμερα άλυτη.

Κάποιοι άρχισαν να μελετούν ακόμη και τις πιο απίθανες λεπτομέρειες που θα μπορούσαν να έχουν οδηγήσει στην τραγωδία, όπως λόγου χάρη την απίστευτη ταχύτητα των ανέμων, οι οποίοι παράγουν συχνότητες τόσο υψηλές που μπορεί να πυροδοτήσουν ακόμη και ψυχωσικές κρίσεις, αποπροσανατολισμό και εν τέλει το θάνατο, καθώς και τις δοκιμές μυστικών όπλων στην περιοχή από τον τότε Σοβιετικό Στρατό.

Η ιστορία έχει αποτελέσει αντικείμενο πολυάριθμων ντοκιμαντέρ, μίας πρόσφατης ταινίας θρίλερ σε στιλ «κάμερα στον ώμο», ενώ έχει γίνει και μυθιστόρημα ορειβατικό θρίλερ από έναν Έλληνα συγγραφέα, τον Παναγιώτη Παναγόπουλο, με τίτλο ««Το Πέρασμα του Ιγνάτιου» (διαδραματίζεται στον Όλυμπο) από τις εκδόσεις «Μπαρτζουλιάνος».