Τον Μάρτιο του 1930, κατέφταναν πληροφορίες από το Κάιρο της Αιγύπτου ότι ο διάσημος Άγγλος αρχαιολόγος Howard Carter, ο οποίος είχε ανακαλύψει τον περίφημο τάφο του Φαραώ Τουταγχαμόν, θα αναλάμβανε την ηγεσία μιας έρευνας, με σκοπό την ανακάλυψη του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ουσιαστικά, του είχε ζητηθεί να τεθεί επικεφαλής της επιστημονικής αποστολής και εκείνος αποδέχτηκε με ενθουσιασμό.Κατά την επικρατέστερη δοξασία, η οποία βασιζόταν σε ιστορικές πηγές, το σώμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το οποίο είχε τοποθετηθεί ευλαβικά μέσα σ’ ένα μεγάλο φέρετρο θαυμάσια επεξεργασμένο, τάφηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, την οποία είχε ιδρύσει ο ίδιος και της είχε δώσει το όνομά του.Ο Αλέξανδρος έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη για τη χώρα του Νείλου. Αφού κατέκτησε τον κόσμο, πέθανε νεότατος στη Βαβυλώνα. Ένας από τους κυριότερους ιστορικούς του αναφέρει ότι ο τρανός αυτός Μακεδόνας κατακτητής έτρεφε τόση αγάπη και θαυμασμό για την Αίγυπτο, ώστε προτιμούσε να αναπαρίσταται φέροντας το διάδημα της Αιγύπτου κατά προτίμηση παντός άλλου στέμματος από όλα όσα είχε κατακτήσει.Εκείνη την περίοδο, ο Πρίγκιπας Ομάρ Σουσσίν, μέλος της βασιλικής οικογένειας της Αιγύπτου, ανακοίνωσε ότι, σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα των Αράβων ιστορικών, ο τάφος του Μεγάλου Στρατηλάτη βρίσκεται κάπου στις κατακόμβες του Τεμένους του Προφήτη Δανιήλ, όπου κατά την παράδοση φέρεται να έχει ταφεί ο ομώνυμος Προφήτης.Ο Καθηγητής Annibale Evaristo Breccia, έγκριτος αιγυπτιολόγος, ακαδημαϊκός κι επιμελητής του Ελληνορωμαϊκού Μουσείου της Αλεξάνδρειας, επιβεβαίωνε την άποψη αυτή και πρότεινε οι ανασκαφές να πραγματοποιηθούν από τους ίδιους τους αρχαιολόγους της Αλεξάνδρειας κι όχι από ξένους.Η ανακάλυψη του φερέτρου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, για τους ειδικούς, θεωρούνταν ακόμη σπουδαιότερο επίτευγμα από την ανακάλυψη του τάφου του Τουταγχαμόν, επειδή η προσωπικότητα του ρωμαλέου αυτού Έλληνα επισκίαζε εντελώς την ισχνή προσωπικότητα του νεαρού Αιγύπτιου μονάρχη.Ο Howard Carter, όπως λεγόταν τότε, απάντησε κατ’ αρχήν ότι δεχόταν να αναλάβει τη διεξαγωγή των σχετικών ανασκαφών για την ανεύρεση του τάφου του Μακεδόνα, αλλά δεν ήταν σε θέση να ξεκινήσει τις ανασκαφές πριν την παρέλευση τουλάχιστον ενός έτους, διότι συνέχιζε να είναι ακόμη απασχολημένος στην Κοιλάδα των Βασιλέων.Εν τούτοις, ο Carter φρονούσε ότι το φέρετρο του Αλεξάνδρου, εάν δεν είχε, εν τω μεταξύ, συληθεί και κλαπεί μέσα στους αιώνες, θα είχε οπωσδήποτε, πλην της ιστορικής αξίας του, και απαράμιλλη αξία ως χρυσάφι, ενώ μέσα σ’ αυτό ήταν πιθανόν να βρίσκεται, ανάμεσα σε άλλα πολύτιμα ταφικά κτερίσματα, και το διάδημα και το σκήπτρο του, καθώς και πληθώρα εριτίμων κοσμημάτων.Δεν υπάρχει ασφαλώς καμία άλλη ιστορική φυσιογνωμία, η οποία να προσείλκυσε τόσο θαυμασμό και το συνολικό ενδιαφέρον σύσσωμου του πλανήτη, όσο ο γιγάντιος αυτός σε σθένος και υπεροχή Μακεδόνας.Η ωραιότητά του, η ανδρεία του, τα μυθώδη κατορθώματά του, ο σεβασμός του στα ήθη, ιδεώδη και θεούς των τόσων λαών που κυρίευσε, το δαιμόνιο στρατηγικό του πνεύμα, η αγάπη και η αφοσίωση που ενέπνεε στους αξιωματικούς του και στους στρατιώτες του, η γενναιοδωρία και η μεγαλοψυχία του προς τους εχθρούς του, όλα αυτά τα προτερήματά του αποτέλεσαν αντικείμενα θρύλων και απέσπασαν την παγκόσμια αναγνώριση κι επιδοκιμασία, ενώ ταυτόχρονα γαλούχησε συνειδήσεις και έθρεψε όνειρα και φιλοδοξίες.Για αιώνες ολόκληρους, οι χρονικογράφοι του Μεσαίωνα, χωρίς να έχουν πολλές ιστορικές γνώσεις για τον ασύγκριτο τούτο ήρωα, που δε γνώρισε σύνορα, έπλεκαν ιστορίες και παραμύθια για αυτόν και του απέδιδαν όλες τις αρετές, τις οποίες ευχόταν να έχει ένας ιππότης.Έκτοτε, οι γνώσεις μας για τον Αλέξανδρο εμπλουτίστηκαν σημαντικώς και δεν υπάρχει σήμερα άνθρωπος στον κόσμο που να μην έχει πληροφορηθεί για τα ανδραγαθήματά του.Πάντως, οι στερνές μέρες της ζωής του Αλεξάνδρου, όπως και τα όσα συνέβησαν με τον θάνατο και την ταφή του, περιβάλλονται από πυκνό πέπλο μυστηρίου. Φαίνεται, εν τούτοις, ότι η μεγάλη διάνοιά του και ο χαλύβδινος χαρακτήρας του υποχώρησαν βαθμιαίως υπό το βάρος και τους πειρασμούς που συνεπάγετο η θέση του ως παντοκράτορα κατακτητή, ο οποίος διοικούσε τις τύχες τόσων λαών.Ως απόλυτος κυρίαρχος της Ασίας, είχε στη διάθεσή του όλες τις αστείρευτες πηγές πλούτου της ηπείρου, όλους τους θησαυρούς της και η ζωή τού παρείχε όλες τις απολαύσεις και τη χλιδή της Ανατολής.Ο θάνατός του στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ., κατά πολλούς, αποδίδεται σε δηλητηρίαση. Λέγεται, μάλιστα, ότι το δηλητήριο του δόθηκε μέσα σ’ ένα κύπελλο κρασιού κατά τη διάρκεια ενός γεύματος. Όμως, η Ιστορία δεν αναφέρει τον δολοφόνο του. Για μέρες ο Αλέξανδρος παρέμεινε κλινήρης, αγωνιώντας για τη ζωή του και προσφέροντας θυσίες στους θεούς της Ελλάδας.Οι ιστορικοί, ωστόσο, συμφωνούν ότι τάφηκε στην Αλεξάνδρεια. Ο τέως διευθυντής του Αιγυπτιακού τμήματος του Βρετανικού Μουσείου, Sir Ernest Alfred Thompson Wallis Budge, μετέφρασε και δημοσίευσε μερικά αιγυπτιακά χειρόγραφα, από τα οποία καταφαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι αγαπούσαν πολύ τον Αλέξανδρο και τον θρήνησαν ειλικρινώς.Τα χειρόγραφα αυτά περιέχουν διάφορους περίεργους υπαινιγμούς για τον Αλέξανδρο και γενικώς συμφωνούν σε ό,τι αφορά στο κολοσσιαίο φέρετρό του, το κατασκευασμένο από καθαρό χρυσάφι, εντός του οποίου κίνησε για το ταξίδι προς την αιωνιότητα.Μάλιστα, ένα από τα χειρόγραφα αυτά περιέχει το ακόλουθο απόσπασμα από τη διαθήκη του Αλεξάνδρου:“Εγώ, ο Αλέξανδρος, διατάζω να κατασκευαστεί ένα φέρετρο από καθαρό χρυσάφι, για να αποτεθεί εντός του το σώμα μου μετά τον θάνατό μου. Επιπλέον, παραγγέλλω όπως κάθε ανίκανος πλέον προς εργασία Μακεδόνας να αναπαυθεί από τους κόπους του και να αποδοθεί πάσα τιμή στους στρατιώτες της φρουράς μου, που προέρχονται από τη φυλή των Τανίσα, η οποία υπήρξε πάντα σύμμαχός μου. Επίσης, παραγγέλλω να αποσταλούν στους Δελφούς, ως δωρεά εκ μέρους μου, εκατό τάλαντα χρυσού, δέκα χιλιάδες ελεφαντόδοντα και εκατό τάλαντα αργύρου”.Σε ένα άλλο παμπάλαιο αιγυπτιακό χειρόγραφο, που πραγματευόταν τη ζωή του σπουδαίου Μακεδόνα, περιέχονται τα ακόλουθα εν σχέσει με την ταφή του:“Ο Φιλήμων, ο αρχηγός των σωματοφυλάκων του, ετοίμασε το σώμα του Αλεξάνδρου προς ταφή, το άλειψε με μύρο αλόης και το τοποθέτησε μέσα σε ολόχρυσο φέρετρο, αφού έχυσε από επάνω μέλι. Κατόπιν, το πήρε μαζί του και, αφού βάδισε για πολλές μέρες και νύχτες, το μετέφερε στην Αλεξάνδρεια. Εκεί προσήλθε ο Αριστοτέλης, ο σοφός της Ελλάδας και δάσκαλός του, μαζί με άλλους Έλληνες σοφούς που ζούσαν στο βασίλειο του Αλεξάνδρου και καθένας εξ αυτών απήγγειλε μερικά θερμά λόγια στον τάφο του”.Εάν ο Αλέξανδρος τάφηκε στην Αλεξάνδρεια, όπως αναφέρουν τα ανωτέρω χειρόγραφα, η κηδεία του θα έγινε μεγαλοπρεπέστατη και ανάλογη της τεράστιας προσωπικότητάς του, σύμφωνα με τους κανόνες και τα έθιμα της Ελληνοαιγυπτιακής εκείνης περιόδου.Τουλάχιστον δώδεκα αιγυπτιακά χειρόγραφα αναφέρουν τη λεπτομέρεια ότι επάνω στο σώμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου χύθηκε “μέλι μελισσών” κι αυτό θα έγινε προφανώς για την προφύλαξη του σώματος του νεκρού από τις επιδράσεις του ατμοσφαιρικού αέρα και για την πρόληψη της αποσύνθεσης.Το μέλι ήταν, κατά την εποχή εκείνη, ένα από τα αποτελεσματικότερα μέσα διατήρησης, διότι με την πάροδο του χρόνου αποκρυσταλλώνεται και σχηματίζει γύρω από το σώμα ένα στρώμα αδιείσδυτο τελείως από τον αέρα.Οι χημικοί, άλλωστε, βεβαιώνουν ότι ένα σώμα εμβαπτισμένο μες στο μέλι, διατηρείται αιωνίως. Είναι, συνεπώς, πιθανόν το σώμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου να βρεθεί κάποτε πλήρως διατηρημένο, όπως ακριβώς ήταν κατά τη στιγμή του θανάτου και της ταφής του.Στα τέλη του 19ου αιώνα, ανευρέθηκε στα ερείπια της αρχαίας Σιδώνας μια μαρμάρινη σαρκοφάγος ελληνικής τεχνοτροπίας, εξαίσια διακοσμημένη, με αναπαραστάσεις σκηνών από τη ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η οποία μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Δεν ανήκε, όμως, στον τρανό Στρατηλάτη, αλλά μάλλον σε κάποιον από τους στενούς του φίλους. Η γενική άποψη ήταν πως ο Αλέξανδρος είχε ταφεί στην Αίγυπτο.Η ακριβής αιτία και ο τρόπος με τον οποίο πέθανε ο παμμέγιστος τούτος Έλληνας εξακολουθούν να αποτελούν ακόμη αντικείμενο ζωηρών συζητήσεων μεταξύ των αρχαιολόγων, ενώ φαίνεται πως η συνωμοσία για τη δηλητηρίασή του σχεδιάστηκε κι εκτελέστηκε με τον μυστικότερο και πλέον μυστηριώδη τρόπο.Οι μονάρχες συνήθιζαν να λαμβάνουν κάθε δυνατή προφύλαξη εναντίον κάθε απόπειρας δηλητηρίασής τους και υποχρέωναν τους ακολούθους τους να γευθούν αυτοί προηγουμένως την τροφή και το ποτό τους.Οι ιστορικοί, στη μεγάλη τους πλειοψηφία τουλάχιστον, παραδέχονται σήμερα ότι ο Μέγας Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε από κάποιον κατάσκοπο, που είχε αποσταλεί από τη Μακεδονία. Πολλοί Μακεδόνες πράγματι έπνεαν μένεα κατά του βασιλιά τους, διότι είχε δείξει τόση καλοσύνη και αβρότητα προς τους ηττημένους Πέρσες και επεδίωκαν να τον εξολοθρεύσουν.Κατά μια άλλη εκδοχή, ο Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε από την Περσίδα σύζυγό του, τη Στάτειρα τη Β’, κόρη του βασιλιά των Περσών Δαρείου.Τέλος, μια άλλη εκδοχή υποστηρίζει πως ο Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε από την ίδια του τη μητέρα, την Ολυμπιάδα.Ο Αμερικανός συγγραφέας Konrad Bercovici ασπαζόταν την άποψη αυτή στη ρομαντική βιογραφία που είχε γράψει για τον ανυπέρβλητο κατακτητή. Με περισσή φαντασία ίσως, περιέγραφε στο βιβλίο του πως η Στάτειρα βασάνισε τον Ιόλαο, ο οποίος φέρεται να έδωσε το δηλητήριο στον Αλέξανδρο, για να τον εξαναγκάσει να ομολογήσει ποιος ήταν ο ηθικός αυτουργός αυτής της ειδεχθούς πράξης.Τότε, ο Ιόλαος αποκάλυψε πως ο ιθύνων νους πίσω από αυτή την πλεκτάνη ήταν η ίδια η μητέρα του Αλεξάνδρου, η Ολυμπιάδα, η οποία του είχε δώσει ιδιοχείρως το φαρμάκι, διότι ο γιος της είχε φτάσει πλέον στον κολοφώνα της δόξας του κι έπρεπε να εξαλειφθεί. Φοβόταν πως πια ο βίος του θα αμαυρωνόταν από τις επιλογές του και θα έχανε την απαστράπτουσα δόξα του.Εν κατακλείδι, ο Μέγας Αλέξανδρος, σύμφωνα με τους ιστορικούς, τάφηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και η πιθανότερη εκδοχή είναι πως ο τάφος του βρίσκεται κάπου μέσα στις μυστηριώδεις κατακόμβες της.Η αναζήτηση της σορού του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν το απόλυτο διακύβευμα εκείνης της εποχής. Οι ανασκαφές που επρόκειτο να ξεκινήσουν στις αρχές της δεκαετίας του 1930 σκόπευαν να αποδείξουν κατά πόσο ήταν αληθής η εκδοχή αυτή.Οι αρχαιολόγοι δήλωναν αισιόδοξοι και πίστευαν πως θα έβρισκαν το σώμα του ανέπαφο, προστατευμένο στην αιωνιότητα από το μέλι, ενώ ανυπομονούσαν να έρθουν στο φως και όλοι οι υπόλοιποι θησαυροί που τον πλαισίωναν στο ατελεύτητο ταξίδι του.Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, στις 30/03/1930…
