«Η αλλαγή του ενεργειακού μείγματος αποτελεί βασική δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης» δήλωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας- αρμόδιος για θέματα ενέργειας και φυσικών πόρων, Γεράσιμος Θωμάς, επισημαίνοντας ότι τον Δεκέμβριο του 2019 θα είναι έτοιμο το αναθεωρημένο Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, με την αρμόδια επιτροπή να ξεκινά τις συνεδριάσεις της, την επόμενη εβδομάδα.

Μιλώντας στη ημερίδα που διοργάνωσε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), στο πλαίσιο της 84ης ΔΕΘ, με θέμα «τις ενεργειακές εξελίξεις στη χώρα εν μέσω των δομικών μεταβολών προς το νέο ενεργειακό μοντέλο», ο κ. Θωμάς σημείωσε πως «προχωράμε σε συλλογικό σχεδιασμό και όχι σε αποσπασματικές δράσεις, με βάση τα νέα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών».

Το ενεργειακό μείγμα και η στρατηγική για το νέο New green deal είναι «συμβατή με το όραμα του μέλλοντος» είπε ο ίδιος κι απαντώντας στο ερώτημα για το πως θα προχωρήσει η Ελλάδα ανέφερε ότι θα τεθούν στο επίκεντρο οι επιπτώσεις, η λειτουργία της ηλεκτρικής ενέργειας και το ρυθμιστικό μοντέλο υποδομών. «Η σωστή λειτουργία ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου περνούν από το target model.Πρώτη προτεραιότητα αποτελεί να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα μέχρι το 2020. Στενότερη παρακολούθηση (ΕΧΕ ΑΕ, ΑΔΜΗΕ ΑΕ), ισχυρότερος εποπτικός ρόλος της ΡΑΕ, επιβολή κυρώσεων», είναι μερικά από τόσα προτείνεται να πραγματοποιηθούν, όπως επισήμανε.

Αναφορικά με την ασφάλεια εφοδιασμού αερίου σε περιφερειακή διάσταση και τις δράσεις έκτακτης ανάγκης που απαιτούνται, η ΡΑΕ, με το υπουργείο και την ΕΕ έχουν σε πλήρη εξέλιξη μια διαβαλκανική μελέτη επικινδυνότητας, έτσι ώστε να «πετύχουμε τη βέλτιστη αγορά φυσικού αερίου».

Ο κ. Θωμάς κάλεσε σε «συστράτευση» όλους τους εμπλεκομένους, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις, να γίνει ο ανασχεδιασμός να «προχωρήσουμε και να ρίξουμε και το κόστος και να προσελκύσουμε νέους επενδυτές στο χώρο.Υπάρχει επιτακτική ανάγκη για «διάλογο ουσίας», έχουμε πολύ διάθεση. Όχι όμως και πολύ χρόνο»,τόνισε ο υφυπουργός.

Ζήτημα μηνών η ηλεκτρονική αδειοδότηση σταθμών παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ

Στο τελικό της στάδιο βρίσκεται η διαμόρφωση ολοκληρωμένης πρότασης για τη δραστική απλοποίηση της διαδικασίας χορήγησης/τροποποίησης της άδειας παραγωγής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και «στόχος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), αποτελεί αυτή να είναι απλή, διαφανής και ταχεία, πλήρως ηλεκτρονική, τουλάχιστον για τις τεχνολογίες και τα έργα για τα οποία δεν υπάρχει ανάγκη βαθύτερης εξέτασης στο στάδιο αυτό». Αυτό τόνισε ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, Δρ. Νικόλαος Μπουλαξής,προσθέτοντας ότι «φιλοδοξία μας είναι να αξιολογηθεί το σύνολο σχεδόν των εκκρεμών αιτήσεων για τα έργα αυτά με το νέο καθεστώς, ει δυνατόν, εντός του πρώτου τριμήνου του 2020 ή και νωρίτερα. Εφόσον οι προτάσεις της ΡΑΕ υιοθετηθούν και νομοθετηθούν εντός του Οκτωβρίου, τότε το νέο πλαίσιο θα τεθεί σε εφαρμογή μέχρι το τέλος του 2019», υπογράμμισε μιλώντας στην ημερίδα.

Για την επίτευξη των στόχων διείσδυσης της ανενώσιμης ενέργειας, μπορεί βασική προϋπόθεση να αποτελεί η επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας, αλλά σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΡΑΕ, απαιτείται και η λήψη άλλων μέτρων όπως η αναθεώρηση του οικείου Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και ο συναφής εναρμονισμός των περιφερειακών χωροταξικών σχεδιασμών, ο καθορισμός χρήσεων γης, η αύξηση του οφέλους των κατοίκων περιοχών στις οποίες εγκαθίστανται ΑΠΕ και η ενίσχυση των ενεργειακών κοινοτήτων στη βάση των προβλέψεων της οδηγίας.

Ο κ Μπουλαξής, χαρακτήρισε ως υποδειγματικές για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη μείωση του κόστους, τις διαγωνιστικές διαδικασίες ΑΠΕ που διενεργήθηκαν από τη ΡΑΕ μετά τη θέσπιση του νέου πλαισίου ενώ γνωστοποίησε οτι μέχρι τις αρχές του 2020, πρόκειται να πραγματοποιηθούν νέοι διαγωνισμοί από τη ΡΑΕ, για μη ώριμα έργα «και συγκεκριμένα σε Εύβοια και Κρήτη και πιθανόν και Κυκλάδες».

Σύμφωνα με τον κ Μπουλαξή «αποδοτικές μονάδες παραγωγής, επέκταση των δικτύων και κατασκευή αποθηκευτικών μονάδων, είναι ορισμένες από τις αναγκαίες ενεργειακές υποδομές που χρειάζεται η Ελλλάδα», και «αποτελεί στοίχημα για τη χώρα που θα πρέπει να επιταχυνθεί η κατασκευή των αναγκαίων έργων».

Όπως εξήγησε, πέρα από τη συμβολή τους στην ανταγωνιστικότητα, θα συνδράμουν καθοριστικά στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, στη συνεκτικότητα της εσωτερικής και ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, καθώς ενισχύουν τη διασύνδεση της χώρας με αντίστοιχες υποδομές γειτονικών χωρών στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου, καθιστώντας την έτσι πραγματικό ενεργειακό σταυροδρόμι με ισχυρή γεωπολιτική και γεωστρατηγική σημασία».

Αναφερόμενος στη διασύνδεση της Κρήτης, ο πρόεδρος της ΡΑΕ, σημείωσε ότι είναι «ανάγκη το έργο να προχωρήσει απρόσκοπτα, χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση και όλοι οι φορείς θα πρέπει να συμβάλλουν σε αυτό» .Ξεκαθάρισε πως «δεν χωρούν παλινδρομήσεις, ή άλλου είδους προσκόμματα που οδήγησαν σε αναίτιες καθυστερήσεις στην υλοποίηση του έργου. Προέχει η εξυπηρέτηση του εθνικού συμφέροντος που προφανώς πραγματοποιείται με την ταχεία υλοποίησή του. Το ίδιο ισχύει και για τις υπόλοιπες διασυνδέσεις των νησιών», είπε και υπενθύμισε ότι απόφαση της ΡΑΕ, είναι: η διασύνδεση του συνόλου των νησιών, πλην του Καστελόριζου και του Αη Στράτη από το Αιγαίο, και των Οθωνών και της Ερεικούσσας από το Ιόνιο, με στόχευση την ολοκλήρωσή τους μέχρι το 2030.

«Για τα μη διασυνδεόμενα νησιά, με πιλοτικές εφαρμογές στον Άη Στράτη και στο Καστελόριζο, η ΡΑΕ στηρίζει τη μετατροπή τους σε «πράσινα νησιά», με καινοτόμες λύσεις που συνδυάζουν παραγωγή από ΑΠΕ και αποθήκευση και υιοθέτηση ολοκληρωμένων συστημάτων διαχείρισης, που περιλαμβάνουν τους συμβατικούς σταθμούς, υπό κατάλληλο σχήμα για την καλύτερη δυνατή συνεργασία των επιμέρους μονάδων».

Επισήμανε επίσης ότι προκειμένου ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), να μπορέσει να ανταποκριθεί στο δύσκολο έργο που του επιφυλάσσει η αναγκαιότητα αυτή, αλλά κυρίως το ευρωπαϊκό δίκαιο, «θα πρέπει να γίνει ανταγωνιστικός και αυτοδύναμος ενώ σημείωσε ότι μεταξύ των προκλήσεων περιλαμβάνεται και το νέο μεγάλο κεφάλαιο της ηλεκτροκίνησης που ανοίγει σιγά-σιγά στη χώρα.

Ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, κίνδυνοι και οι λύσεις

«Στο ισχυρό ενδεχόμενο περαιτέρω αύξησης του μεριδίου του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής, αλλά και στην τελική κατανάλωση, κατά την επόμενη δεκαετία», ο πρόεδρος της ΡΑΕ ανέφερε ότι «κρίνεται αναγκαία η δημιουργία νέων πυλών εισόδου αερίου και η δυνατότητα διαχείρισής τους στη χώρα μας, για τη διαφοροποίηση πηγών και εισόδων, για τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, αλλά και την επίτευξη ανταγωνιστικών τιμών για τον Έλληνα καταναλωτή».

Όπως είπε, «αν και έχει καταβληθεί τεράστια προσπάθεια από την ΡΑΕ σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ και τους θεσμικούς φορείς και διαχειριστές, για την οχύρωση της χώρας έναντι κινδύνων που σχετίζονται με την ενεργειακή τροφοδοσία της, ωστόσο μελέτες επικινδυνότητας φυσικού αερίου που εκπονεί η αρχή, δείχνουν ότι είναι αναγκαία η περαιτέρω ενίσχυση του ενεργειακού μας συστήματος σε ενδεχόμενη κρίση φυσικού αερίου».

Ενδεικτικά ανέφερε «την ακραία αλλά όχι αδύνατη περίπτωση διακοπής του δρόμου ρωσικού αερίου μέσω Σιδηροκάστρου και Κήπων, για αξιόλογο χρονικό διάστημα ακόμα και εβδομάδων, ιδίως σε χειμερινή περίοδο στο άμεσο μέλλον (1-2 έτη), τουλάχιστον μέχρι τη λειτουργία του TAP ή των FSRUs και της αποθήκευσης, ακόμη και υπό μερική μόνο απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων».

Για το λόγο αυτό, όπως ο ίδιος διευκρίνισε «απαιτείται η εκπόνηση ειδικής μελέτης και σαφής χρονο-προγραμματισμός των πιθανών αποσύρσεων μονάδων σε σχέση με τη δυνατότητα λειτουργίας νέων».

Στις δυνατότητες αποθήκευσής της το μέλλον της ενέργειας από ΑΠΕ

Το μέλλον της ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές συνδέεται με τις δυνατότητες αποθήκευσής της και «χωρίς αποθήκευση και ισχυρές διασυνδέσεις δε νοείται ανάπτυξη ΑΠΕ, για την επίτευξη της απανθρακοποίησης»,σημείωσε ο πρόεδρος της ΡΑΕ, διευκρινίζοντας ότι η λειτουργία της αποθήκευσης σε ανταγωνιστικό περιβάλλον είναι η βασική κατεύθυνση που ακολουθείται πανευρωπαϊκά, ωστόσο, καθίσταται αναγκαία η περαιτέρω στήριξή της για τις υπηρεσίες εκείνες που δεν αμείβονται από την αγορά, τουλάχιστον στα πρώτα στάδια ανάπτυξής της. «Η ανάπτυξη αποθηκευτικών μονάδων αποσυνδεδεμένη από την ανάπτυξη ΑΠΕ υπό το ίδιο σχήμα, είναι επίσης, πρόσθεσε, μια διάσταση την οποία προωθεί η ΡΑΕ σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ, «με εξέταση πιλοτικής εφαρμογής στην Κρήτη για το μεταβατικό διάστημα 2020-2023 και με επέκταση στα λοιπά νησιά. Σύντομα θα συζητηθούν ειδικότερα και με την αγορά σχετικές προτάσεις».

Σύμφωνα με τον κ Μπουλαξή, το ενεργειακό τοπίο στη χώρα βρίσκεται σε μια ριζική μεταβολή, η οποία σταδιακά θα ολοκληρωθεί στα επόμενα λίγα έτη και τόνισε ότι οι βασικές γραμμές της ενεργειακής πολιτικής φαίνεται να ξεκαθαρίζουν, στη βάση τόσο της ευρωπαϊκής, όσο και της διεθνούς ενεργειακής στρατηγικής. Κρίσιμος παράγοντας αποτελεί και η ομαλή προσαρμογή των συμμετεχόντων στη νέα ενεργειακή πραγματικότητα, «ιδίως δε των επιχειρήσεων που κατέχουν δεσπόζουσα θέση, αλλά και για τους σημερινούς μικρότερους, που φιλοδοξούν να μεγεθύνουν τη συμμετοχή τους στην αγορά, και θα κληθούν να λειτουργήσουν σε ένα πιο ανταγωνιστικό και απαιτητικό περιβάλλον σε περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο».

Ο ίδιος εξέφρασε αισιοδοξία, ότι όλοι οι φορείς και συμμετέχοντες στην ενεργειακή αγορά θα συνεργαστούν για την ομαλή μετάβαση στο Target Model, χαρακτηρίζοντας «αναγκαία» την ολοκλήρωση του εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού, «ώστε αυτός επικυρωθεί με την έκδοση της προβλεπόμενης από το νόμο υπουργικής απόφασης».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ