Η νέα έκθεση της Eurostat για τον κίνδυνο φτώχειας το 2024 τοποθετεί δύο ελληνικές περιφέρειες, τη Δυτική Ελλάδα και το Βόρειο Αιγαίο, στις χειρότερες θέσεις της Ευρώπης, με ποσοστά που φτάνουν το 30% του πληθυσμού. Τα στοιχεία δημοσιοποιήθηκαν την ίδια στιγμή που καταβάλλονταν τα επιδόματα σε χαμηλοσυνταξιούχους, φωτίζοντας μια πραγματικότητα που επιδεινώνεται.
Δύο ελληνικές περιοχές στη «λίστα της ντροπής»
Σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα:
Δυτική Ελλάδα: από 26,8% το 2023, ανέβηκε στο 30,6%, καταλαμβάνοντας την 5η χειρότερη θέση σε όλη την Ευρώπη.
Βόρειο Αιγαίο: από 26,9% έφτασε στο 30%, βρισκόμενο στην 6η θέση πανευρωπαϊκά.
Πάνω από τις δύο ελληνικές περιφέρειες συναντώνται μόνο τέσσερις ιταλικές: Καλαβρία, Καμπανία, Σικελία και Απουλία.
Ο ορισμός της Eurostat για τον «κίνδυνο φτώχειας» αφορά άτομα που, ακόμη και μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, εξακολουθούν να έχουν εισόδημα κάτω από το 60% του εθνικού διάμεσου διαθέσιμου εισοδήματος.
Η κόλαση των ακινήτων! Έκρηξη στους πλειστηριασμούς και φρενίτιδα στις αγοροπωλησίες
Άλλες ελληνικές περιφέρειες με υψηλά ποσοστά
Σύμφωνα με τα στοιχεία, αυξημένο κίνδυνο αντιμετωπίζουν επίσης:
Δυτική Μακεδονία: 27,4%
Πελοπόννησος: 25,7%
Κεντρική Μακεδονία: 25,4%
Ανατολική Μακεδονία – Θράκη: 23,1%
Στον αντίποδα, χαμηλότερα ποσοστά παρουσιάζουν:
Αττική: 13,7%
Κρήτη: 14,2%
Ήπειρος: 15,2%
Νότιο Αιγαίο: 16%
Στα μεσαία επίπεδα βρίσκονται:
Στερεά Ελλάδα: 20,6%
Θεσσαλία: 20,7%
Η εθνική εικόνα – Η Ελλάδα βυθίζεται ξανά
Με βάση όλα τα παραπάνω, η Ελλάδα συνολικά βρίσκεται στην 9η χειρότερη θέση στην Ευρώπη (ΕΕ-27 + Τουρκία), με ποσοστό 19,6% του πληθυσμού να βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο φτώχειας. Το ποσοστό αυτό είναι αυξημένο κατά 0,7 μονάδες σε σχέση με το 2023 και αποτελεί την υψηλότερη τιμή από το 2017.
Οι κοινωνικές ενισχύσεις δεν αρκούν
Τα στοιχεία αποκαλύπτουν και κάτι ακόμη:
Παρά τα επιδόματα και τις ενισχύσεις που δίνονται, η επίδραση τους παραμένει μικρή.
Αν αφαιρεθούν όλα τα επιδόματα, το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ανεβαίνει από 19,6% σε 23,5%, δηλαδή μόλις 3,9 μονάδες. Αυτό δείχνει ότι τα χρήματα που δίνονται, πάνω από 4 δισ. ευρώ σε ενισχύσεις, δεν είναι στοχευμένα, με αποτέλεσμα η κοινωνική πολιτική να έχει περιορισμένο αποτύπωμα.
Ποιοι ωφελούνται περισσότερο από τις φορολογικές αλλαγές
Παράδειγμα αποτελεί η νέα φορολογική μεταρρύθμιση από 1η Ιανουαρίου. Σύμφωνα με προσομοίωση:
Τα υψηλότερα εισοδηματικά στρώματα βλέπουν τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες βελτιώσεις.
Το δέκατο δεκατημόριο (τα υψηλότερα εισοδήματα) έχει όφελος 1.520 ευρώ και ποσοστιαία αύξηση 4,9%.
Οι χαμηλότερες εισοδηματικές ομάδες βλέπουν μικρότερες μεταβολές.
Τα δεδομένα αυτά ενισχύουν την εκτίμηση ότι οι διαθέσιμοι πόροι δεν κατευθύνονται με τρόπο που μειώνει ουσιαστικά τη φτώχεια.
Το κράτος δεν γνωρίζει πού ακριβώς πηγαίνουν τα χρήματα
Το άρθρο αναφέρει ότι, παρά τα πολλά δισεκατομμύρια που διατίθενται, δεν υπάρχει πλήρης εικόνα για το πού καταλήγουν οι ενισχύσεις. Για τον λόγο αυτό βρίσκεται σε διαδικασία δημιουργίας το Εθνικό Μητρώο Επιδομάτων και Παροχών, το οποίο λειτουργεί ήδη πιλοτικά και αναμένεται να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το 2026.
Στόχος είναι να μπει τάξη στη διαχείριση πόρων και να εξασφαλιστεί ότι τα χρήματα του Δημοσίου φτάνουν στους πολίτες που τα έχουν πραγματική ανάγκη.
Συμπέρασμα
Η έκθεση της Eurostat αποτυπώνει μια σκληρή πραγματικότητα: σε πολλές ελληνικές περιφέρειες, μεγάλα τμήματα του πληθυσμού εξακολουθούν να ζουν σε συνθήκες κινδύνου φτώχειας, παρά τις κρατικές ενισχύσεις.
Η αύξηση των ποσοστών σε Δυτική Ελλάδα και Βόρειο Αιγαίο, η άνοδος του εθνικού δείκτη και η χαμηλή αποτελεσματικότητα των επιδομάτων αναδεικνύουν την ανάγκη για πιο στοχευμένες πολιτικές, καλύτερη παρακολούθηση των πόρων και ουσιαστική στήριξη των νοικοκυριών που βρίσκονται στο όριο.
