Σε εναλλακτικές λύσεις για να μειωθεί η εξάρτηση από το φυσικό αέριο της Ρωσίας στρέφονται σταδιακά χώρες της Ευρώπης, μετά την απόφαση της Gazprom να διακόψει τις παροχές σε Βουλγαρία και Πολωνία.

Τη στιγμή που ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός απειλεί όλη την Ευρώπη, η Κομισιόν διατρανώνει – τα τελευταία 24ωρα – ότι θα εκληφθεί ως πράξη ρήξης συμβολαίου η απαίτηση της εταιρείας για πληρωμές σε ρούβλια, εάν οι όροι προβλέπουν καταβολές ποσών σε ευρώ ή δολάρια.

Πάντως, η Δημοκρατία της Τσεχίας και η Πολωνία συμφώνησαν να επανεκκινήσουν συνομιλίες που είχαν εγκαταλείψει παλαιότερα για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Stork II που θα συνδέει τις δύο χώρες, ανακοίνωσε ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα μετά τη συνάντησή του σήμερα με τον Πολωνό ομόλογό του στη Βαρσοβία.

Η Δημοκρατία της Τσεχίας ενδιαφέρεται επίσης να αγοράσει χωρητικότητα στους διευρυμένους ή πρόσφατα κατασκευασμένους τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Πολωνία, δήλωσε ο Φιάλα.

Ο Πολωνός πρωθυπουργός δήλωσε από την πλευρά του ότι η Πολωνία και η Τσεχία θα ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή ‘Ένωση νέα κονδύλια για να βοηθηθούν οι δύο χώρες να αντιμετωπίσουν την εισροή προσφύγων από την Ουκρανία.

«Συμφωνήσαμε να υποβάλουμε κοινή αίτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για νέα κονδύλια για την υποστήριξη των προσφύγων του πολέμου», δήλωσε ο Ματέους Μοραβιέτσκι κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου προσθέτοντας ότι η πρωτοβουλία θα φανεί σύντομα.

Guardian: Πώς οι εταιρείες ενέργειας της ΕΕ σχεδιάζουν να πληρώσουν για ρωσικό φυσικό αέριο

Η Γερμανία, η Ουγγαρία και άλλες χώρες επινοούν τρόπους με τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιούν ρούβλια για να πληρώσουν την Gazprom και να μην παραβιάσουν τις ευρωπαϊκές κυρώσεις, όπως αναφέρει σε άρθρο της η βρετανική εφημερίδα «Guardian».

Οι εταιρείες ενέργειας στη Γερμανία και την Ουγγαρία επιβεβαίωσαν ότι σκοπεύουν να συμμορφωθούν με την απαίτηση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να πληρώσουν σε ρούβλια ως αγοραστές φυσικού αερίου.

Ωστόσο, η ΕΕ έχει ξεκαθαρίσει ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος οι εταιρείες να παραβιάσουν τις κυρώσεις που απαγορεύουν τις συναλλαγές με την κεντρική τράπεζα της Ρωσίας. Το διακύβευμα είναι μεγάλο επειδή το Κρεμλίνο έχει ήδη διακόψει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Πολωνία και τη Βουλγαρία.

Τι απαίτησε η Ρωσία;

Σύμφωνα με τον Πούτιν, οι «μη φιλικές χώρες» θα πρέπει να ανοίξουν δύο λογαριασμούς στην Gazprombank – έναν σε ευρώ ή δολάρια και έναν σε ρούβλια – για να πραγματοποιούν τις πληρωμές τους για το ρωσικό φυσικό αέριο.

Ποιοι έχουν συμφωνήσει στο αίτημα της Μόσχας και ποιοι όχι;

Η Ουγγαρία έχει ήδη ανακοινώσει ότι δεν έχει κανένα πρόβλημα να πληρώσει σε ρούβλια. Επιπλέον, κάποιες από τις μεγαλύτερες εταιρείες φυσικού αερίου – όπως η γερμανική «Uniper», η ιταλική «Eni» και η αυστριακή «OMV» – εξετάζουν και αυτές τρόπους να συναινέσουν στο αίτημα της κυβέρνησης Πούτιν.

Τι θα γίνει με τους υπόλοιπους;

Η ηγεσία της Ε.E. έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν σκοπεύει να συναινέσει με αυτά που ζητάει ο Ρώσος πρόεδρος. Σύμφωνα με την προκαταρκτική ανάλυση της Ε.Ε. για το ζήτημα αυτό, δημιουργείται θέμα παραβίασης των κυρώσεων κατά του Κρεμλίνου. Η μετατροπή νομίσματος γίνεται μέσω της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, η οποία τελεί υπό κυρώσεις.

«Καθώς η διαδικασία μετατροπής χρειάζεται ένα άγνωστο χρονικό διάστημα για να ολοκληρωθεί, κατά το οποίο το ξένο συνάλλαγμα βρίσκεται εξ ολοκλήρου στα χέρια των ρωσικών αρχών, συμπεριλαμβανομένης και της κεντρικής τράπεζας, μπορεί να θεωρηθεί και ως δάνειο από τις ευρωπαϊκές εταιρείες», είναι η λογική της Κομισιόν. Χτες, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι οι λογαριασμοί σε ρούβλια παραβιάζουν τις κυρώσεις.

Υπάρχει «παραθυράκι»;

Πιθανόν. Σύμφωνα με τις οδηγίες της Ε.Ε., οι αγοραστές φυσικού αερίου μπορούν να ζητούν από την Gazprom να συμφωνεί ότι η αγορά έχει νομικά ολοκληρωθεί όταν η πρώτη πληρωμή, είτε σε ευρώ είτε σε δολάρια, έχει κατατεθεί στην Gazprombank. Oποιαδήποτε μετατροπή σε ρούβλια θα γίνεται στη συνέχεια, που σημαίνει ότι οι αγοραστές δεν θα έχουν παραβιάσει πρακτικά τις κυρώσεις.

Μια άλλη επιλογή είναι οι αγοραστές να προβούν σε δημόσια δήλωση ότι θεωρούν πως η συναλλαγή έχει ολοκληρωθεί, μόλις πραγματοποιήσουν την κατάθεση σε δολάρια ή ευρώ. Το μόνο εμπόδιο σε αυτό είναι η «ανάγκη για επιβεβαίωση από τη ρωσική πλευρά» που προβλέπεται από το διάταγμα Πούτιν.

Εν ολίγοις, η Gazprom – και ουσιαστικά το Κρεμλίνο – θα πρέπει να συμφωνεί με όλο αυτό. Aξίζει να σημειωθεί ότι η Gazprom και η Gazprombank δεν τελούν υπό ευρωπαϊκές κυρώσεις οπότε οι δύο πλευρές μπορούν να μπουν σε διαπραγματεύσεις για αυτή την πολύπλοκη διαδικασία.

Για ποιο λόγο η Ρωσία θέλει πληρωμές σε ρούβλια;

Στην ουσία, στόχος του Πούτιν είναι να ενισχύσει το ρούβλι και τη ρωσική οικονομία. Οι κυρώσεις της Δύσης στην αρχή του πολέμου έπληξαν το ρούβλι αυξάνοντας τον κίνδυνο υπερπληθωρισμού. Η Μόσχα, τότε, επέβαλε αυστηρά capital controls σύμφωνα με τα οποία οι ρωσικές εξαγωγικές εταιρείες έπρεπε να μετατρέπουν σε ρούβλια τα κέρδη τους σε ξένα νομίσματα.

Με τη σειρά της, η κίνηση αυτή έκανε το ρούβλι πιο ελκυστικό, με αποτέλεσμα το ρωσικό νόμισμα να έχει επανέλθει πλέον σε προπολεμικά επίπεδα.

Γιατί η Ρωσία δεν θέλει ευρώ και δολάρια;

Υπάρχουν δύο σενάρια. Πρώτον, οι πληρωμές σε ευρώ και δολάρια αυξάνουν τα συναλλαγματικά αποθέματα της Ρωσίας, τα οποία όμως έχουν «παγώσει» από την αρχή του πολέμου. Η πληρωμή σε ρούβλια στηρίζει τη ρωσική οικονομία σε μια περίοδο που βρίσκεται ένα βήμα πριν από την ύφεση.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η Μόσχα έχει ήδη απομακρυνθεί από τις συμφωνίες σε δολάρια ή ευρώ από τότε που προσάρτησε την Κριμαία το 2014. Εδώ και χρόνια, η Μόσχα προσπαθεί να ενισχύσει τις πληρωμές σε ρούβλια ή γουάν.