Τα F-35 που γίνονται στην πορεία F-15, αλλά ουσιαστικά όλα γίνονται καπνός λόγω των αμερικανικών κυρώσεων, σφραγίζουν τον παροξυσμό στην Άγκυρα για την ελληνική εναέρια υπεροχή στο Αιγαίο.

Σύμφωνα με πληροφορίες από της στις 3 Οκτωβρίου 2024, η Τουρκία ενδιαφέρεται σφόδρα για ετοιμοπαράδοτα αμερικανικά αεροσκάφη F-15, για να καλύψει το κενό με την ελληνική Πολεμική Αεροπορία.  

Οι αμυντικές σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ θα μπορούσαν να λάβουν σημαντική τροπή με την πιθανή πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-15 στην Άγκυρα, αναφέρει το άρθρο.

Όταν ρωτήθηκαν αξιωματούχοι για το ενδεχόμενο η Τουρκία να αποκτήσει μαχητικά Boeing F-15C Eagle ή F-15EX Eagle II, αμερικανικές πηγές εξέφρασαν ανοιχτά την ιδέα, δηλώνοντας: «Θα θέλαμε πολύ να πουλήσουμε τα μαχητικά μας στην Τουρκία....αλλά υπάρχει ο νόμος CAATSA ».

Ωστόσο, οι ίδιες πηγές διευκρίνισαν ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί συναντήσεις ή επίσημα αιτήματα σχετικά με ενδεχόμενη πώληση F-15.

Το ενδιαφέρον για τα F-15 έχει προκύψει καθώς η Τουρκία διερευνά εναλλακτικές λύσεις στα προηγούμενα σχέδιά της για απόκτηση ρωσικών μαχητικών αεροσκαφών, καθώς και στην πιο πρόσφατη εστίασή της σε αεροσκάφη Eurofighter Typhoon, με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η  Γερμανία αντιτάσσεται σθεναρά στο πρόγραμμα Eurofighter, εγείροντας ανησυχίες ότι η συμφωνία θα μπορούσε να αποτύχει.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, τα αεροσκάφη F-15 θα μπορούσαν να γίνουν μια βιώσιμη επιλογή για την Τουρκία αλλά τελικά είναι τυρί σε μια τεράστια φάκα

Ενώ οι ΗΠΑ είναι ανοιχτές στην πώληση αυτών των αεροσκαφών, οποιαδήποτε τέτοια συναλλαγή θα εξαρτηθεί πιθανότατα από την επίλυση του τρέχοντος ζητήματος σχετικά με το ρωσικό σύστημα αεράμυνας S-400, το οποίο η Τουρκία αγόρασε από τη Ρωσία το 2019.

Αυτή η εξαγορά οδήγησε στην επιβολή κυρώσεων βάσει του νόμου CAATSA ( Countering America's Adversaries Through Sanctions Act) με ταυτόχρονη απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία των ΗΠΑ, ειδικά τον Νόμο για την Εθνική Άμυνα Εξουσιοδότησης (NDAA) για το οικονομικό έτος 2021 και την ενότητα 1241 του CAATSA, οι κυρώσεις μπορούν να αρθούν μόνο εάν η Τουρκία παραιτηθεί από τα συστήματα S-400, εκδιώξει το ρωσικό προσωπικό που εμπλέκεται στη συντήρησή τους, και εγγυηθεί ότι δεν θα επιχειρήσει κάτι ανάλογο στο μέλλον.

Χωρίς αυτές τις διαβεβαιώσεις, η πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για τις πωλήσεις F-15 θα παρέμενε αδιέξοδη.

Το ζήτημα των S-400 εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στις αμυντικές σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.
Πρόσφατα, ελληνικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ πρότειναν τη στάθμευση των συστημάτων S-400 στην αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ στην Τουρκία για να παρακαμφθεί το αδιέξοδο.

Αυτή η πρόταση απορρίφθηκε κατηγορηματικά από την Άγκυρα, η οποία αρνείται οποιαδήποτε μετεγκατάσταση των συστημάτων S-400.

Πηγές των ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι αυτή η ιδέα δεν θα επιλύσει το υποκείμενο ζήτημα, καθώς οι ΗΠΑ απαιτούν την πλήρη συμμόρφωση με τις διατάξεις CAATSA και NDAA για την άρση των κυρώσεων.

Πηγές των ΗΠΑ πιστεύουν ότι, μόλις αρθούν οι κυρώσεις, οι ευκαιρίες για συνεργασία θα μπορούσαν να επεκταθούν, ιδιαίτερα στην αμυντική βιομηχανία.

«Υπάρχουν πολλές δυνατότητες για βαθύτερη συνεργασία σε αυτόν τον τομέα, καθώς γνωρίζουμε ότι οι τουρκικές αμυντικές εταιρείες απασχολούν μηχανικούς υψηλής ειδίκευσης και παράγουν εξαιρετικό εξοπλισμό», σημείωσε αμερικανική πηγή.

Η πηγή ανέφερε επίσης πιθανό ενδιαφέρον για τη διερεύνηση της ενσωμάτωσης τουρκικών προϊόντων στις πλατφόρμες των ΗΠΑ, ανάλογα με το πώς εξελίσσεται η κατάσταση.

Εν τω μεταξύ, βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ ως μέρος ενός προγράμματος εκσυγχρονισμού του τουρκικού στόλου F-16.

Αυτή η συμφωνία περιλαμβάνει την απόκτηση πυραύλων AIM-120 C-8 AMRAAM, ραντάρ AN/APG-83 AESA SABR, καθώς και άλλων όπλων όπως βόμβες GBU-39/B, πυραύλους AGM-88B και AGM-88E, AIM-9X Πύραυλοι Block II και κιτ JDAM.

Αυτές οι συζητήσεις, που αρχικά αναμενόταν να ολοκληρωθούν τον Ιούνιο, εξακολουθούν όμως να βρίσκονται σε εξέλιξη, εν μέρει λόγω της πολυπλοκότητας των θεμάτων που σχετίζονται με το CAATSA.

Επιπλέον, παραμένουν ερωτήματα σχετικά με το πρόγραμμα F-35, από το οποίο αποκλείστηκε η Τουρκία.

Έξι αεροσκάφη F-35 που προορίζονταν αρχικά για την Τουρκία παραμένουν αποθηκευμένα στις αεροπορικές βάσεις των ΗΠΑ, όπου συντηρούνται τακτικά.

Πηγές των ΗΠΑ αρνήθηκαν να δώσουν λεπτομέρειες για το κόστος αποθήκευσης, αλλά επιβεβαίωσαν ότι τα μαχητικά  αεροσκάφη διατηρούνται σε λειτουργία.

Όσον αφορά το ενδεχόμενο επανένταξης της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, η επιλογή βρίσκεται ακόμη στο τραπέζι, αν και οι τρέχουσες πολιτικές και νομικές συνθήκες δεν έχουν ακόμη επιτρέψει πρόοδο προς αυτή την κατεύθυνση.