Ὁ ἀντιαιρετικός ἅγιος Λουκᾶς ὁ Ἰατρός συμβουλεύει : «Νά μήν συναναστρέφεστε μέ αἱρετικούς. Νά μήν ἀπομακρύνεστε ἀπό τήν Ἐκκλησία. Μή σχίζετε τόν χιτώνα τοῦ Χριστοῦ. Ὅλοι οἱ αἱρετικοί εἶναι κήρυκες τοῦ σχίσματος»!

πρωτοπρεσβ. π. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος, ἐφημ. Ἱ. Ν. Ἁγίας Παρασκευῆς Νέας Καλλιπόλεως Πειραιῶς

Ἐπειδή ὁ Σεβ. Μητρ. Ἀργολίδος κ. Νεκτάριος στό πρόσφατο κείμενό του (17-6-2017) μέ τίτλο «Μιά ἀπάντηση γιά τούς καλοπροαιρέτους»[1] προσπάθησε νά δείξει ἑαυτόν ἀκόλουθο τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως καί Κριμαίας τοῦ Ρώσου, ἰατροῦ καί ὀμολογητοῦ, παραθέτουμε μία ἀντιαιρετική ὁμιλία τοῦ Ἁγίου, στήν ὁποία συμβουλεύει τούς πιστούς νά μήν συναναστρέφονται μέ τούς αἰρετικούς.

Ἐάν ὁ Σεβασμιώτατος θέλει νά εἶναι ὄντως ἀκόλουθος τοῦ ἁγίου Λουκᾶ, ἄς μιμηθεῖ λόγῳ, ἔργῳ καί γραφίδι τήν ἀντιαιρετική γραμμή τοῦ Ἁγίου. Πρόκειται γιά Λόγο τοῦ ἁγίου Λουκᾶ στήν Α΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν (Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας)[2]. Ἄς ἀκούσουμε τόν ἴδιο τόν ἅγιο Λουκᾶ :

«Τήν πρώτη Κυριακή τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία πανηγυρίζει τό θρίαμβο τῆς Ὀρθοδοξίας, τῆς ὀρθῆς πίστεως, ἡ ὁποία καταπάτησε ὅλες τίς αἱρέσεις καί στερεώθηκε γιά πάντα.

Γι’ αὐτό ἡ Κυριακή αὐτή καλείται Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας. Οἱ αἱρέσεις φάνηκαν ἤδη ἀπαρχῆς τοῦ Χριστιανισμοῦ. Οἱ ἴδιοι οἱ Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ προειδοποιοῦσαν τούς συγχρόνους τους, καί μαζί τους καί ἐμάς, γιά τόν κίνδυνο ἀπό τούς ψευδοδιδασκάλους.

Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Πέτρος στή Β’ Καθολική ἐπιστολή γράφει τό ἐξῆς : «Ἐγένοντο δέ καί ψευδοπροφήται έν τῷ λαῷ, ὡς καί ἐν ὐμῖν ἔσονται ψευδοδιδάσκαλοι, οἵτινες παρεισάξουσιν αἰρέσεις ἀπωλείας, καί τόν ἀγοράσαντα αὐτούς δεσπότην ἀρνούμενοι, ἐπάγοντες ἑαυτοῖς ταχινήν ἀπώλειαν, καί πολλοί ἐξακολουθήσουσιν αὐτῶν ταῖς ἀσελγείαις, δι’ οὕς ἡ ὁδός τῆς ἀληθείας βλασφημηθήσεται»[3].

Ὁ ἅγιος Παῦλος, ἐπιστρέφοντας στήν Παλαιστίνη ἀπό τήν Ἑλλάδα, ἔκανε στάση στήν Ἔφεσο. Ἐκεῖ στούς Χριστιανούς κατοίκους τῆς πόλεως ἔλεγε : «Ἐγώ γάρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετά τήν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς, μή φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου, καί ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τούς μαθητάς ὀπίσω αὐτῶν»[4].

Πολλοί τέτοιοι ψευδοδιδάσκαλοι καί σχισματικοί ὑπῆρχαν στούς πρώτους αἰῶνες τοῦ Χριστιανισμοῦ. Μερικές αἱρέσεις τάραζαν τήν Ἐκκλησία ὁλόκληρους αἰῶνες, ὅπως γιά παράδειγμα οἱ αἱρέσεις τοῦ Ἀρείου, τοῦ Μακεδονίου, τοῦ Εὐτυχοῦς, τοῦ Διοσκόρου, τοῦ Νεστορίου καί ἐπίσης ἡ αἵρεση τῆς εἰκονομαχίας. Οἱ αἱρέσεις αὐτές προκάλεσαν πολλές διαταραχές στήν Ἐκκλησία καί τήν βασάνισαν πολύ. Ὑπῆρχαν πολλοί ὁμολογητές καί μάρτυρες, πού ἔχυσαν τό αἷμα τους, ὑπερασπιζόμενοι τήν ἀληθινή πίστη στόν ἀγῶνα κατά τῶν ψευδοδιδασκάλων καί τῶν αἱρετικῶν.

Ὑπῆρχαν ἐπίσης καί πολλοί καί μεγάλοι ἱεράρχες, οἱ ὁποῖοι καί αὐτοί ὑπέφεραν πολλούς διωγμούς καί πολλές φορές ἐξορίστηκαν. Ὁ ἅγιος Φλαβιανός, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, γιά παράδειγμα, σέ μία σύνοδο ὑπό τήν προεδρία τοῦ Διοσκόρου, ἡ ὁποία καλεῖται «ληστρική», χτυπήθηκε τόσο ἄγρια, πού μετά ἀπό τρεῖς ἠμέρες πέθανε.

Ἡ τελευταία στή σειρά τῶν αἱρέσεων, ἡ αἵρεση τῆς εἰκονομαχίας, ἦταν αὐτή, πού ἐπέφερε τά περισσότερα βάσανα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας. Ἡ αἵρεση αὐτή ἐμφανίστηκε γιά πρώτη φορά στά χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Λέοντος τοῦ Ἰσαύρου, ὁ ὁποῖος ἀνέβηκε στό θρόνο τό 717. Ἀνέβηκε στό θρόνο μέ τή βοήθεια τοῦ στρατοῦ, ὅπου ὑπῆρχαν πολλοί ἀντίπαλοι τῆς προσκυνήσεως τῶν ἁγίων εἰκόνων. Ἐπειδή ἤθελε νά εὐαρεστήσει τό στρατό, ἄρχισε σκληρό διωγμό κατά τῶν εἰκονοφίλων.

Ὁ διωγμός αὐτός συνεχίστηκε καί στά χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Κωνσταντίνου τοῦ Κοπρωνύμου, ὁ ὁποῖος διαδέχτηκε στό θρόνο τόν Λέοντα. Ἡ κόπρος σημαίνει τά κόπρανα. Ὀνομάστηκε Κοπρώνυμος, διότι κατά τήν βάπτισή του μόλυνε τήν κολυμβήθρα. Οἱ δύο αὐτοί αὐτοκράτορες γιά πολλά χρόνια εἶχαν τήν ἐξουσία στά χέρια τους καί προκάλεσαν πολλά δεινά στήν Ἐκκλησία. Μετά ἀπό αὐτούς ὑπῆρχαν καί ἄλλοι αὐτοκράτορες εἰκονομάχοι, οἱ ὁποῖοι συνέχισαν τό ἔργο τῶν προκατόχων τους καί βασάνισαν τήν Ἐκκλησία ἐπί ὁλόκληρα χρόνια.

Δέν μποροῦμε νά περιγράψουμε τά βάσανα, πού ὑπέφερε ἠ Ἐκκλησία στά χρόνια τῆς εἰκονομαχίας, καί ἰδιαίτερα οἱ μοναχοί, οἱ ὁποῖοι βρίσκονταν στήν πρώτη γραμμή τοῦ ἀγῶνα τῶν ἱερῶν εἰκόνων. Οἱ αὐτοκράτορες εἰκονομάχοι ἔκλεισαν πολλά μοναστήρια, πολλές ἐκκλησίες, ὅπου ὑπῆρχαν εἰκόνες τίς ἔκαναν ἀποθήκες. Τούς μοναχούς τούς βασάνιζαν ἄγρια : τούς ἔβγαζαν μάτια, τούς ἔκοβαν μύτες, ἔσπαζαν εἰκόνες πάνω στό κεφάλι τους. Τούς ἁγιογράφους μέ τά πυρακτωμένα σίδερα τούς ἔκαιγαν τά δάκτυλα.

Μόνο, τότε, ὅταν στό θρόνο τοῦ Βυζαντίου ἀνέβηκε ἡ αὐτοκράτειρα Εἰρήνη, σταμάτησε ὁ διωγμός, ἀλλά ὄχι ὀριστικά. Τό 787 ἡ Εἰρήνη συγκάλεσε τήν Ζ’ Οἰκουμενική Σύνοδο, ἡ ὀποία διατύπωσε τήν Ὀρθόδοξη διδασκαλία περί τῆς τιμητικῆς προσκύνησης τῶν ἱερῶν εἰκόνων. Ἀλλά, καί μετά τή Σύνοδο ὑπῆρχαν αὐτοκράτορες εἰκονομάχοι, ὅπως, γιά παράδειγμα, ὁ Μιχαήλ καί ἄλλοι. Ἡ αἵρεση αὐτή συντρίφτηκε ὀριστικά μόνο ἐπί τῆς θεοσεβεστάτης Αὐγούστας Θεοδώρας, ὅταν τό 842 συγκλήθηκε ἡ Τοπική Σύνοδος στήν Κωνσταντινούπολη, ἡ ὁποία ἐπικύρωσε τήν Ὀρθόδοξη διδασκαλία. Ἡ Σύνοδος αὐτή ἀναθεμάτισε ὅλους αὐτούς, πού τολμοῦν νά λένε ὅτι ἡ προσκύνηση τῶν ἱερῶν εἰκόνων εἶναι εἰδωλολατρία καί οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί εἶναι εἰδωλολάτρες.

Καί ἐδῶ οἱ αἱρετικοί μᾶς λένε ἀκριβώς αὐτό τό πράγμα. Τολμοῦν νά ἀποκαλοῦν τίς εἰκόνες μας εἴδωλα καί ἐμᾶς εἰδωλολάτρες. Καί μέχρι ποῦ φτάνει τό θράσος τους; Θά σᾶς πῶ ἕνα περιστατικό, πού ἔγινε πρόσφατα σέ μία πόλη τῆς Σιβηρίας. Τήν ὥρα τῆς λειτουργίας δύο βαπτιστές μπῆκαν μέσα στήν ἐκκλησία καί ἄρχισαν ἐκεῖ νά φωνάζουν ὅτι οἱ Ὀρθόδοξοι εἶναι εἰδωλολάτρες καί οἱ εἰκόνες τους εἴδωλα. Τί ἀνοησία!

Πῶς τολμοῦν αὐτοί νά ἀνοίγουν τό ἀκάθαρτο στόμα τους καί νά λένε αὐτά τά λόγια, πού στάζουν δηλητήριο, ἀποκαλώντας μας εἰδωλολάτρες καί τίς εἰκόνες μας εἴδωλα; Αὐτό δείχνει πώς δέν ἔχουν κατανοήσει σωστά τήν δεύτερη ἐντολή τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου : «οὑ ποιήσεις σ’ ἑαυτῷ εἴδωλον οὐδέ παντός ὁμοίωμα, ὅσα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καί ὅσα ἐν τῇ γῇ κάτω καί ὅσα ἐν τοῖς ὕδασιν ὑποκάτω τῆς γῆς. Οὑ προσκυνήσεις αὐτοῖς οὐδέ μή λατρεύσεις αὐτοῖς»[5].

Τί σημαῖνει αὐτή ἠ ἐντολή; Νομίζω ὅτι τό νόημά της εἶναι ξεκάθαρο. Ἠ ἐντολή αὐτή ἀπαγορεύει, ἀντί νά προσκυνᾶμε τόν Ἕνα, Μοναδικό καί Ἀληθινό Θεό, νά κατασκευάζουμε εἴδωλα καί νά τά προσκυνᾶμε. Ὅπως τό ἔκαναν οἱ ἀρχαῖοι λαοί : οἱ Ἀσσύριοι, οἱ Βαβυλώνιοι, οἱ Αἰγύπτιοι, οἱ Ἕλληνες, οἱ Ρωμαίοι καί ἄλλοι…

Αὐτή εἶναι ἡ εἰδωλολατρία. Ἠ δική μας, ὅμως, ἠ προσκύνηση τῶν ἱερῶν εἰκόνων μοιάζει σέ τίποτα μέ τήν εἰδωλολατρία; Ἀσφαλῶς, ὄχι. Τά εἴδωλα ἀπεικόνιζαν κάτι, πού δέν ὑπάρχει στήν πραγματικότητα, πού εἶναι καρπός φαντασίας. Οἱ δικές μας εἰκόνες εἰκονίζουν τήν πραγματικότητα. Πραγματικά, δέν ζοῦσε μεταξύ μας ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, τόν Ὁποῖον δοξάζουμε καί τίς εἰκόνες τοῦ Ὀποίου προσκυνᾶμε; Δέν ζοῦσε μεταξύ μας ἡ Παναγία, τήν ὁποία ζωγράφισε ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος καί Εὐαγγελιστής Λουκάς; Τήν εἰκόνα του αὐτή τήν εὐλόγησε ἡ ἴδια ἡ Θεοτόκος, λέγοντας ὅτι ἡ Χάρη της θά εἶναι πάντα μ’ αὐτή τήν εἰκόνα. Ξέρετε πόσα θαύματα γίνονται ἀπό τίς εἰκόνες τῆς Παναγίας.

Καί οἱ ἄλλες εἰκόνες, δέν εἰκονίζονται σ’ αὐτές πραγματικά πρόσωπα τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ, πού ζοῦσαν ἐδῶ πάνω στή γῆ; Οἱ εἰκόνες τους αὐτές εἶναι τά πορτραίτα τους καί μέ κανένα τρόπο δέν εἶναι εἴδωλα. Μόνο ἀσεβές καί ἀκάθαρτο στόμα τολμᾶ νά λέει ὅτι οἱ εἰκόνες μας εἶναι εἴδωλα καί ἐμεῖς εἴμαστε εἰδωλολάτρες. Νά σιωπήσουν οἱ ἀσεβεῖς, διότι ἡ Οἰκουμενική Σύνοδος ἀπήγγειλε τό ἀνάθεμα ἐναντίον τους.

Νά τό ξέρετε, νά τά θυμᾶστε καί νά μήν συναναστρέφεστε μέ τούς αἱρετικούς. Νά μήν ἀπομακρύνεστε ἀπό τήν Ἐκκλησία, μή σχίζετε τό χιτώνα τοῦ Χριστοῦ. Νά θυμᾶστε ὅτι ὁ Χριστός στήν ἀρχιερατική του προσευχή παρακαλοῦσε τόν Πατέρα Του, λέγοντας : «ἵνα πάντες ἕν ὦσι, καθώς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοί καγώ ἐν σοί, ἵνα καί αὐτοί ἐν ἡμῖν ἕν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσει ὅτι σύ μέ ἀπέστειλας»[6]. Ὁ Κύριος θέλει τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ σχισματικοί, οἱ ὁποῖοι βρίσκουν σφάλματα στή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, ἀπομακρύνονται ἀπ’ αὐτήν καί πιστεύουν ὅτι θά βροῦν τή σωτηρία στίς αἱρετικές τους ὀργανώσεις.

Ξέρετε, ὅμως, τί ἔλεγαν οἱ μεγάλοι ἅγιοι γιά τούς ἀνθρώπους, πού σχίζουν τό χιτώνα τοῦ Χριστοῦ; Ὁ ἅγιος Κυπριανός, Ἐπίσκοπος Καρθαγένης, εἶπε ὅτι οἱ ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι ἀπομακρύνονται ἀπό τήν Ἐκκλησία καί δέν ἔχουν κοινωνία μαζί της, καί μάρτυρες νά εἶναι, ἀκόμα καί μέ τό αἷμα τους, δέν καθαρίζουν τήν ἁμαρτία τους, διότι ἡ βαριά αὐτή ἁμαρτία τῆς διαίρεσης τῆς Ἐκκλησίας δέν καθαρίζεται οὔτε μέ τό αἷμα. Καί ὁ ἅγιος ἱερομάρτυρας Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος εἶπε ὅτι αὐτός, πού προκαλεῖ σχίσμα στήν Ἐκκλησία, δέν θά κληρονομήσει τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Ὅλοι οἱ αἱρετικοί, ὅμως, εἶναι κήρυκες τοῦ σχίσματος. Ἐνῶ ὁ Ἀπόστολος λέει : «Παρακαλῶ δέ ὑμᾶς, ἀδελφοί, σκοπεῖν τούς τάς διχοστασίας καί τά σκάνδαλα παρά τήν διδαχήν, ἥν ὑμεῖς ἐμάθετε, ποιοῦντας, καί ἐκκλίνατε ἀπ’ αὐτῶν»[7]. Καί στήν ἄλλη ἐπιστολή του λέει τό ἑξῆς : «Εἴ τις ὑμᾶς εὐαγγελίζεται παρ’ ὅ παρελάβετε, ἀνάθεμα ἔστω»[8]. Καί ὅλοι οἱ αἱρετικοί εὐαγγελίζουν, ὄχι αὐτό, πού εὐαγγελίζει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἡ ὁποία μας γέννησε πνευματικά.

Θυμηθεῖτε καί τόν λόγο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος εἶπε στούς Ἀποστόλους καί μέσῳ αὐτῶν σέ μᾶς τούς διαδόχους τους : «Ὁ ἀκούων ὑμῶν ἐμοῦ ἀκούει, καί ὁ ἀθετῶν ὑμᾶς ἐμέ ἀθετεῖ· ὁ δέ ἐμέ ἀθετῶν ἀθετεῖ τόν ἀποστείλαντά με» (Λκ. 10, 16). Τρομερά εἶναι αὐτά τά λόγια τοῦ Κυρίου. Νά τά θυμᾶστε πάντοτε. Νά μήν ξεχνᾶτε καί αὐτήν τήν ἡμέρα, τήν ἡμέρα τοῦ θριάμβου τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως. Ἡ πίστη αὐτή διατυπώθηκε ὀριστικά στήν Ζ’ Οἰκουμενική Σύνοδο, ἡ ὁποία στερέωσε τήν Ὀρθοδοξία καί καταπάτησε ὅλες τίς αἱρέσεις καί τά σχίσματα.

Πάνω ἀπό χίλια χρόνια πέρασαν ἀπό τότε, πού ἔγινε ἡ Ζ’ Οἰκουμενική Σύνοδος, καί δέν ἔχουν ξαναγίνει Οἰκουμενικές Σύνοδοι[9]. Γιατί; Οἱ λόγοι εἶναι πολιτικοί. Δέν ὑπῆρχε δυνατότητα νά συγκληθοῦν. Ἀλλά, νά μήν λυπόμαστε, πού δέν ἔγιναν ἄλλες καί δέν γίνονται σήμερα οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι. Αὐτές οἱ ἑπτά, πού ἔχουμε, τακτοποίησαν ὅλα τά ζητήματα καί ἔλυσαν ὅλα τά προβλήματα, πού εἶχε ἡ Ἐκκλησία μέ τίς αἱρέσεις καί στερέωσαν τήν Ὀρθόδοξη πίστη.

Θά πεῖτε πώς σήμερα ἔχουμε πολλές καινούριες αἱρέσεις καί σχίσματα. Ναί, ἔχετε δίκαιο. Ἀλλά, πρέπει νά ξέρουμε πώς οἱ καινούριες αὐτές αἱρέσεις δέν λένε τίποτε καινούριο, ἀλλά ἐπαναλαμβάνουν αὐτά, πού ἤδη ἔχουν πεῖ οἱ παλαιοί αἱρετικοί. Καί ὅλες αὐτές οἱ αἱρέσεις ἀναθεματίστηκαν ἀπό τήν Ζ’ Οἰκουμενική Σύνοδο. Γι’ αὐτό μᾶς ἀρκοῦν οἱ ἀποφάσεις τῶν ἑπτά Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί ἰδιαίτερα τῆς Ἑβδόμης. Γι’ αὐτό καί χαιρόμαστε καί πανηγυρίζουμε σήμερα τόν θρίαμβο τῆς Ὀρθοδοξίας, τήν ὁποία ἐξέφρασε καί στερέωσε ἡ Ζ’ Οἰκουμενική Σύνοδος.

Ἀκριβῶς γι’ αὐτό τό λόγο ὁρίστηκε αὐτή τήν ἡμέρα νά ψάλλεται δοξολογία ὡς εὐχαριστία στό Θεό γιά τήν στερέωση τῆς Ὀρθοδοξίας. Καί αὐτή τήν δοξολογία θά ψάλλουμε τώρα».

[1] ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΑΡΓΟΊΔΟΣ κ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ, Μιά ἀπάντηση γιά τούς καλοπροαιρέτους, 17-6-2017, http://www.romfea.gr/epikairotita-xronika/15432-argolidos-nektarios-mia-apantisi-gia-tous-kaloproairetous
[2] ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ, Λόγοι καί Ὀμιλίες, τ. Α’, Λόγος εἰς τήν Α’ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, ἐκδ. Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσ/κη
[3] Β’ Πετρ. 2, 1-2.
[4] Πράξ. 20, 29-30.
[5] Ἔξ. 20, 4.
[6] Ἰω. 17, 21.
[7] Ρωμ. 16, 17.
[8] Γαλ. 1, 9.
[9] Ἔχει ἐπικρατήσει – ἴσως καί μέσῳ προπαγάνδας – στήν Ὀρθοδοξία νά ὁμιλοῦμε γιά ἑπτά Οἰκουμενικές Συνόδους. Ἀσφαλῶς, ὁ Ἅγιος δέν ἀγνοεῖ ἤ μειώνει τίς ἄλλες δύο Οἰκουμενικές Συνόδους ἁπλῶς ἀκολουθεῖ τό συνήθειο καί τονίζει τήν μεγάλη σπουδαιότητα τῆς Ἑβδόμης.