Το ύψος του παγκόσμιου χρέους έχει φτάσει σήμερα σε ανησυχητικό επίπεδο. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ότι το παγκόσμιο δημόσιο χρέος θα αυξηθεί στο 95% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Η σύγκριση με το ΑΕΠ, ή την οικονομική ισχύ, είναι σχετική επειδή λέει κάτι για τη βιωσιμότητα αυτού του χρέους.

Στο παρελθόν, η Ευρωζώνη όριζε ότι το χρέος των μεμονωμένων μελών δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60% της οικονομικής τους ισχύος.

Επί του παρόντος, οι περισσότερες χώρες της ευρωζώνης δεν πληρούν πλέον αυτό το κριτήριο.

Δημόσιο χρέος: Δεν υπάρχουν ενδείξεις αντιστροφής της τάσης

Ο μέσος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της ΕΕ μέχρι στιγμής είναι στο 83%, αλλά είναι πιθανό να έχει αυξηθεί περαιτέρω όταν η Eurostat δημοσιεύσει τα τελευταία της στοιχεία την Τρίτη. Δεν διαφαίνεται αντιστροφή αυτής της τάσης.

Αντιθέτως, το οικονομικό περιβάλλον παραμένει ασταθές και οι προκλήσεις σημαντικές. Για τον Ulrich Kater, επικεφαλής οικονομολόγο της DekaBank, ωστόσο, δεν είναι οι λόγοι χρέους που προκαλούν ανησυχία, «αλλά μάλλον η φαινομενική αδυναμία των πολιτικών να σταματήσουν το αυξανόμενο χρέος». «Οι πολιτικοί δεν είναι σε θέση να δώσουν προτεραιότητα στις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις για κοινωνική ισότητα, επενδύσεις σε υποδομές και αποκατάσταση της κλιματικής αλλαγής με τρόπο που να παραμένει οικονομικά προσιτός» αναφέρει ο Γερμανός οικονομολόγος.

Δημόσια ελλείμματα στην Ευρώπη: «Πιο κρίσιμα απ' ό,τι κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης»

Για τον Φόλκερ Χέλμαγιερ, η κατάσταση της ευρωζώνης όσον αφορά τα δημόσια ελλείμματα είναι πλέον «πιο κρίσιμη από ό,τι κατά τη διάρκεια της οξείας ελληνικής κρίσης».

Το 2015, η Ελλάδα απειλήθηκε με χρεοκοπία, η οποία έθεσε επίσης το ευρώ υπό σοβαρή πίεση εκείνη την εποχή, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του zdfheute.

Σήμερα, λέει ο επικεφαλής οικονομολόγος της επενδυτικής εταιρείας Netfonds, οι δύο πυλώνες της ΕΕ, η Γαλλία και η Γερμανία , αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Και αυτό που είναι ακόμη πιο σοβαρό, κατά την άποψή του, είναι ότι «δεν αντιμετωπίζονται οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις».

Αλλά αυτό είναι επειγόντως απαραίτητο, λέει ο Hellmeyer, επειδή μόνο τότε μπορεί η οικονομία να επανέλθει σε τροχιά και να μειωθούν οι κρατικές δαπάνες και, κατά συνέπεια, και το εθνικό χρέος.

Ο Alexander Krüger, επικεφαλής οικονομολόγος στην ιδιωτική τράπεζα Hauck Aufhäuser Lampe, προειδοποιεί επίσης για την έλλειψη προθυμίας για μεταρρυθμίσεις: «Τελικά, το χρέος συνεχίζει να αυξάνεται επειδή η ανάπτυξη των οικονομιών δεν επαρκεί για να τις σταθεροποιήσει» επισημαίνει.

Η Γερμανία αντιμετωπίζει επίσης διαδικασία ελλείμματος

Το επίπεδο χρέους της Γαλλίας είναι 3,4 τρισεκατομμύρια ευρώ. Καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη δεν έχει υψηλότερο χρέος σε πραγματικούς όρους. Το βάρος της Γερμανίας είναι περίπου το μισό, ωστόσο το εθνικό της χρέος αυξάνεται ραγδαία.

Τα επόμενα χρόνια, και το Βερολίνο θα αντιμετωπίσει την απειλή διαδικασιών εποπτείας της ΕΕ.

«Είναι τα κράτη», λέει ο Kater, «που δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει ότι τα επιτόκια είναι πλέον και πάλι θετικά και ότι ακόμη και ως κράτος, δεν μπορείς να αντέξεις οικονομικά όλα όσα οι πολιτικοί θέλουν να υπόσχονται στους ψηφοφόρους τους».

Το ΔΝΤ καλεί τις κυβερνήσεις να αλλάξουν πορεία - ειδικά οι ΗΠΑ

Το ΔΝΤ συνέστησε επίσης πρόσφατα στις κυβερνήσεις να μειώσουν το χρέος τους, ενισχύοντας παράλληλα τα δημοσιονομικά αποθέματα ασφαλείας για την πρόληψη μελλοντικών χρηματοπιστωτικών και οικονομικών κρίσεων, στην ετήσια συνεδρίασή του.

Πολλοί οικονομολόγοι προειδοποιούν αυτή τη στιγμή ότι το χρέος, σε συνδυασμό με τα αυξανόμενα επιτόκια της κεφαλαιαγοράς, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα οικονομική κατάρρευση. Η στάση του αμερικανικού χρέους αντιμετωπίζεται ιδιαίτερα επικριτικά.

«Η εκρηκτική επιβάρυνση των τόκων στις ΗΠΑ», λέει ο Krüger, «είναι τρομακτική». Και, σύμφωνα με δημοσιεύματα των αμερικανικών μέσων ενημέρωσης, αυτό οδηγεί τώρα την αμερικανική κυβέρνηση να δαπανά δύο τρισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα ετησίως από όσα κερδίζει.

Οικονομική κρίση; - "Οι ενδεικτικές λυχνίες δεν το υποδεικνύουν καθόλου"

Ο Hellmeyer είναι πολύ λιγότερο επικριτικός απέναντι στον «οικονομικό κίνδυνο των ΗΠΑ». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ  σύμφωνα με τον αναλυτή της Netfonds, «επιδιώκει πολιτικές που δεν συμμορφώνονται νομικά με τα διεθνή πρότυπα, για παράδειγμα, αυτά του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου», αλλά πρόκειται για μια πολιτική που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε μεταρρυθμίσεις: «Μειώνουν τους φόρους. Περιορίζουν τη γραφειοκρατία. Αυτό είναι ένα μέτρο εξοικονόμησης κόστους για το κράτος» σημειώνει.

Σύμφωνα με τη θεωρία, αυτό θα πρέπει να οδηγήσει τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου στην τελική έναρξη της μείωσης του επισφαλούς χρέους της, ύψους 36 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ωστόσο, ο επικεφαλής οικονομολόγος της DekaBank, Kater, δεν έχει ένα συγκεκριμένο σχέδιο για αυτό. Παρ' όλα αυτά, δεν πιστεύει ότι μια παγκόσμια καρδιακή προσβολή είναι επικείμενη: «Οι ενδεικτικές λυχνίες στον πίνακα οργάνων των χρηματοπιστωτικών αγορών δεν το υποδεικνύουν καθόλου». «Σε αντίθεση με άλλες περιόδους χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι ισολογισμοί, δηλαδή τα στοιχεία για το χρέος, άλλων σημαντικών οικονομικών τομέων, των ιδιωτικών νοικοκυριών και του εταιρικού τομέα στο σύνολό του, είναι υγιείς» καθησυχάζει.

Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο θα διαρκέσει αυτό.