Ο κινεζικός διευρύνει τη στρατιωτική του παρουσία στον Ειρηνικό Ωκεανό, αποστέλλοντας πλοία και αεροσκάφη σε νέες περιοχές. Αυτή η στρατηγική κίνηση έχει προκαλέσει την αντίδραση των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες ενισχύουν τις αμυντικές τους δυνατότητες και ανανεώνουν τις συμμαχίες τους στην περιοχή.

Το Πεκίνο εκφράζει διαχρονικά τη δυσαρέσκειά του για την παρουσία των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στην Ασία-Ειρηνικό, την οποία θεωρεί ως παραδοσιακή ζώνη επιρροής. Πλέον, η Κίνα προβάλλει πιο επιθετικά τη στρατιωτική της ισχύ, όχι μόνο εντός της περιφέρειάς της αλλά και σε απομακρυσμένες περιοχές, αμφισβητώντας τις υπάρχουσες ισορροπίες.

Ως απάντηση, η Ουάσινγκτον και οι εταίροι της αναπτύσσουν στρατιωτικά μέσα σε ευρύτερη κλίμακα, ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι για ενδεχόμενη σύγκρουση. Παράλληλα, οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις στους Ασιάτες συμμάχους τους να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να ενισχύσουν τις εθνικές τους δυνατότητες.

Όταν δύο κινεζικά αεροπλανοφόρα πραγματοποίησαν κοινές ασκήσεις στον δυτικό Ειρηνικό τον Ιούνιο, οι κινεζικές δυνάμεις πραγματοποίησαν περισσότερες από 1.000 απογειώσεις και προσγειώσεις αεροσκαφών, και μαχητικά αεροσκάφη ακολούθησαν δύο φορές τις ιαπωνικές περιπολίες που παρακολουθούσαν τις ασκήσεις, ανέφερε η Ιαπωνία.

Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει τους λεγόμενους πυραύλους-φονιάδες αεροπλανοφόρων στις βόρειες Φιλιππίνες, καθιστώντας πιο επικίνδυνο για τους Κινέζους να περάσουν από την πρώτη νησιωτική αλυσίδα σε μια σύγκρουση. Αλλά η κινεζική επίδειξη δύναμης τον Ιούνιο ήταν ένα σημαντικό σημάδι ανυπακοής.

«Το ζήτημα δεν είναι ότι έχουν αυξανόμενες δυνατότητες σε γαλάζια νερά και αναπτύσσονται πιο μακριά από τις ακτές τους – αυτό είναι αναμενόμενο», δήλωσε στη WSJ η Jennifer Parker, επίκουρη ερευνήτρια στις ναυτικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Καμπέρα. «Το ζήτημα είναι η φύση με την οποία το κάνουν, η οποία είναι προκλητική».

Ομοίως, ένα κινεζικό ταξίδι τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο γύρω από την Αυστραλία θεωρήθηκε ανησυχητικό. «Αν στείλετε μια ναυτική ομάδα εργασίας για να περιπλανηθεί γύρω από την Αυστραλία, το κάνετε για να αποδείξετε ένα επιχείρημα», δήλωσε.

Κατά την άποψη των ΗΠΑ, η μεγαλύτερη απειλή στις εκτεταμένες στρατιωτικές ασκήσεις της Κίνας αφορά την Ταϊβάν, το αυτοδιοικούμενο νησί που το Πεκίνο διεκδικεί ως δικό του και έχει απειλήσει να καταλάβει με τη βία. Ο Ναύαρχος Samuel J. Paparo, επικεφαλής της Ινδο-Ειρηνικής Διοίκησης των ΗΠΑ, περιγράφει τις κινεζικές στρατιωτικές ασκήσεις γύρω από την Ταϊβάν ως πρόβες για εισβολή.

Κατά μήκος του Πορθμού της Ταϊβάν, πλάτους περίπου 160 χιλιομέτρων που χωρίζει το νησί από την ηπειρωτική Κίνα, η απειλή καταγράφεται καθημερινά στην επιφάνεια και στον αέρα. Κινεζικά στρατιωτικά αεροσκάφη αυτές τις μέρες διασχίζουν τακτικά μια ονομαστική μέση ζώνη στο στενό, λέει η Ταϊβάν, εισερχόμενα στην de facto ζώνη αναγνώρισης αεράμυνας της Ταϊβάν, ή ADIZ, σε αριθμούς που θα ήταν σοκαριστικοί μόλις πριν από λίγα χρόνια.

Ο Πρόεδρος Τραμπ ακολούθησε μια αμερικανική πολιτική που δεν αναφέρει εάν οι αμερικανικές δυνάμεις θα έσπευδαν να βοηθήσουν την Ταϊβάν σε περίπτωση κινεζικής εισβολής. Μια αμερικανική επέμβαση στο νησί θεωρείται απαραίτητη για την αποτροπή μιας κατάληψης. Προς το παρόν, οι ΗΠΑ πωλούν όπλα στην Ταϊβάν, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας, εκπαιδεύουν ορισμένους από τους στρατιώτες του νησιού και βοηθούν την αμυντική της βιομηχανία.

Ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ δήλωσε σε μια συγκέντρωση αξιωματούχων της άμυνας στη Σιγκαπούρη στα τέλη Μαΐου ότι οι απειλές προς την Ταϊβάν από την Κίνα «θα μπορούσαν να είναι επικείμενες» και προειδοποίησε για «καταστροφικές συνέπειες» σε περίπτωση που το Πεκίνο επιδιώξει να καταλάβει το νησί -στο πλαίσιο μιας ώθησης προς τους εταίρους στην περιοχή να κάνουν περισσότερα για να αντιμετωπίσουν την Κίνα.

Ανώτερος αξιωματούχος του Κομμουνιστικού Κόμματος, ο Λιού Τζιαντσάο, δήλωσε σε φόρουμ του Ιουλίου στο Πεκίνο ότι τα σχόλια του Χέγκσεθ σχετικά με τις προθέσεις της Κίνας υποκινούσαν «αντιπαράθεση και σύγκρουση».

Συμμαχική συνεργασία

Το πιο ορατό παράδειγμα της πίεσης της κυβέρνησης Τραμπ μπορεί να είναι η πίεση που ασκεί στους Ασιάτες συμμάχους να δαπανήσουν το 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος τους για την άμυνα.

Αυτή η προσπάθεια έχει συναντήσει κάποια αντίσταση. Η Ιαπωνία επιδιώκει να αυξήσει τις δαπάνες της σε μόλις περίπου 2%, ενώ η Νότια Κορέα δήλωσε τον Ιούνιο ότι οι στρατιωτικές της δαπάνες ήταν ήδη «πολύ υψηλές».

Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ διατηρούν ένα αποτύπωμα ασφαλείας στην Ασία που περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στο ιαπωνικό νησί Οκινάουα, λιγότερο από 500 μίλια από την Ταϊβάν. Περίπου 55.000 Αμερικανοί στρατιωτικοί σταθμεύουν στην Ιαπωνία και περισσότεροι από 28.000 στη Νότια Κορέα.

Ο αμερικανικός στρατός έχει ενισχύσει την παρουσία του στο αμερικανικό έδαφος του Γκουάμ, το οποίο ήδη φιλοξενεί πολλά πυρηνικά υποβρύχια και αναπτύξεις βομβαρδιστικών μεγάλου βεληνεκούς, προσθέτοντας μια νέα βάση που αναμένεται να στεγάσει 5.000 πεζοναύτες .

Οι ΗΠΑ δεν έχουν μόνιμες βάσεις στρατευμάτων στις Φιλιππίνες, αλλά η Μανίλα έχει δώσει στις αμερικανικές δυνάμεις πρόσβαση σε περισσότερες βάσεις τα τελευταία χρόνια. Οι ΗΠΑ έχουν εντείνει τις δραστηριότητές τους εκεί, μεταξύ άλλων αναπτύσσοντας το σύστημα πυραύλων Typhon του Στρατού στο βόρειο νησί Λουζόν, θέτοντας κινεζικούς στρατιωτικούς και εμπορικούς κόμβους σε απόσταση βολής.

Οι στρατιωτικές ασκήσεις των ΗΠΑ σε όλη την περιοχή Ινδο-Ειρηνικού περιλαμβάνουν εκτεταμένες ασκήσεις σε μακρινά νησιά, όπως η πρόσφατη παράδοση ενός συστήματος πυραύλων υψηλής ακρίβειας κατά πλοίων σε ένα νησί των Φιλιππίνων, 190 χιλιόμετρα νότια της Ταϊβάν. Μια τρίμηνη άσκηση στην οποία συμμετέχουν 19 συμμετέχουσες χώρες, η Talisman Sabre 2025, ξεκίνησε την Κυριακή στην Αυστραλία, με τις ΗΠΑ να είναι συνδιοργανωτές της εκδήλωσης.

Το Πεκίνο συνήθως αποκαλεί τις στρατιωτικές ασκήσεις στην περιφέρειά του προκλητικές και αποσταθεροποιητικές. Τον Ιούνιο, καθώς μια ομάδα βρετανικών αεροπλανοφόρων κατευθυνόταν προς την Αυστραλία, ένα βρετανικό πολεμικό πλοίο διέσχισε το Στενό της Ταϊβάν για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια. Το Πεκίνο καταδίκασε τη διέλευση και ξεκίνησε στρατιωτικές ασκήσεις τις οποίες αξιωματούχοι ασφαλείας στην Ταϊβάν χαρακτήρισαν ως άμεση απάντηση.

«Είναι σαφές ότι το Πεκίνο αντιστέκεται πραγματικά στον τρόπο με τον οποίο ενώνονται οι δημοκρατικές χώρες», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους.